Mùa hè: Tưới thế nào để cây khỏi úng nước?

Mùa hè rực rỡ thật, nếu nói theo ngôn ngữ của nhà làm văn nghệ. Đối với nhà làm vườn thì mùa hè là thời gian tốn nước. Mình ngồi trong nhà nhiều khi còn chịu nóng không thấu, huống hồ cây lá ngoài vườn trần thân dưới ánh nắng gay gắt. Vì thế, vườn cây phải được trông nom tưới tắm nhiều hơn, nên sinh ra tốn nước.…. Và còn tốn thêm nước là vì lắm khi không biết thế nào cho đủ, rốt cuộc chúng ta lại tưới hơi nhiều, dẫn đến tình trạng cây bị úng nước, lá héo vàng, rễ úa mục…. Khổ một nỗi cây úng nước có triệu chứng không khác gì cây thiếu nước, thấy lá úa vàng mà càng tưới thì càng làm cho cây chết sớm hơn. Quả thật là nan giải và ngược đời: Cỏ dại không ai săn sóc thì xum xuê um tùm mà mấy cây hoa đẹp được chiếu cố kỹ càng lại vắn số.
Hằng nhiều lần đặt ra câu hỏi ấy với các bậc sư phụ về làm vườn. Ai cũng tận tình chỉ dẫn cho con bé ham học. Nhưng nói thật với bạn, săn sóc con nhỏ có lẽ cũng không khó bằng học nghề tưới cây. Bởi vì, các sư phụ sẽ hỏi lại mình đó là cây gì, cây cho hoa hay cây cho trái, cây thân thảo hay cây thân mộc.. Phải cho biết rõ ràng về con bệnh thì “thầy” mới bốc trúng thuốc được. Nói như vậy cũng phải, nhưng linh tinh quá…. Cam đoan với các bạn, nhớ được bằng ấy thứ em sẽ ghi tên tranh một ghế trong hàn lâm viện ngay, chứ không chịu lẹp kẹp ở xó bếp như thế này đâu. Chỉ có cô giáo là hiểu em hơn cả, cô bảo rằng có một cách giúp những người làm vườn a-ma-tưa như chúng ta: Bạn thích tưới ư? Go ahead! Cứ tưới cho đủ theo tính toán của mình, miễn là đừng cố tình làm lụt thì thôi. Nếu có quá tay, chúng ta cũng không lo cây bị úng nước. Cô giáo hứa chỉ cho em cái cách thần diệu đó, miễn là chịu khó bỏ ra vài phút nghe cô dẫn giải về lý do úng nước đã:
Cũng như con người chúng ta, cây cỏ cần dưỡng khí (oxygen). Con người có thể nhịn đói cả tháng, nhịn khát cả ngày, nhưng không thể nhịn dưỡng khí được tới 10 phút. Cây cối cũng vậy, không có dưỡng khí là chết, không hút đủ dưỡng khí là nguyên nhân gây ra hầu hết mọi bệnh tật của cây.
Nhưng trong khi con người hít thở không khí trên mặt đất, cây cối hấp thụ không khí…. dưới đất! Ủa dưới đất mà có không khí sao? Có, đó là những “túi khí” rất nhỏ giữa các hạt bụi. Trong khi cây cần có nước để có thể hấp thụ các loại dưỡng chất trong đất, thì rễ cũng cần các túi khí đó để hút lấy dưỡng khí. Khi tưới nước quá nhiều, chúng ta làm đất không kịp khô, các túi này bị sũng nước và không còn đủ không khí cho rễ cây thở. Khi rễ chết, nó không còn khả năng hút nước và dưỡng chất cho cây, từ từ cây sẽ chết vì thiếu … nước và dưỡng chất. Chính vì thế, dù do thiếu nước hay thừa nước, cây cũng có hiện tượng suy dinh dưỡng như nhau.
Em có hỏi thêm cô giáo rằng, “Thế còn những loại cây trồng luôn trong nước có bao giờ bị úng không?” Có chứ, nếu chúng không đủ dưỡng khí. Dưỡng khí được cung cấp bởi luồng nước lưu thông hoặc tiếp từ ngoài vào. Chính vì vậy, khi trồng cây trong nước, hoặc nuôi cá trong bể nhân tạo, người ta phải tìm cách tiếp thêm dưỡng khí qua những cái thác nhỏ làm luồng nước luân lưu, hoặc dùng một máy bơm, tiếp thêm không khí ngoài trời vào bể.
Nhưng với những cây trồng trong đất thì làm cách nào để tiếp dưỡng khí được? Bài toán có vẻ hóc búa, nhưng lời giải lại rất dễ dàng: Dùng Hydrogen Peroxide (H2O2)! Đó là thứ nước ốc xi già chúng ta nói tới trước nay. Nó không phải là sản phẩm xa xỉ đắt tiền, nhưng nó chính là phép lạ của vườn cây. Chẳng những trừ được bệnh nấm và “mồ hóng trắng” (fungus) cho cây như có lần mình đã bàn tới, mà Hydrogen Peroxide còn giúp chúng ta loại trừ được mối lo úng nước. Nhưng quan trọng là sử dụng thế nào, liều lượng ra sao? Để rồi em hỏi thêm cô giáo và khoe với các bạn trong bài lần sau nhé.
Vuhang231@yahoo.com