Vách đá “đẻ trứng” ở Trung Quốc khiến giới khoa học bối rối đi tìm lời giải mã

Núi Gandang, một ngọn núi ở khu vực phía tây nam Trung Quốc, có hiện tượng thú vị mà các nhà địa chất, nghiên cứu và người dân địa phương đã quan sát trong nhiều thập kỷ. Nằm ở tỉnh Quý Châu, các tường đá ở chân núi bao gồm một vách đá mà người dân địa phương gọi là "Chan Dan Ya," tiếng Quan Thoại có nghĩa là "vách đá đẻ trứng," do khả năng "đẻ" ra những "quả trứng" đá cứ sau 30 năm một lần. Nhưng, chúng đến từ đâu?

Vách núi "đẻ trứng" rộng khoảng sáu mét (20 feet) chiều rộng và 20 mét (65 feet) chiều dài, khá nhỏ so với kích thước của cả ngọn núi. Cứ khoảng 30 năm, vách núi nhỏ này "đẻ" một quả trứng đá. Khi quả trứng đá được phóng ra khỏi bức tường, nó rơi xuống mặt đất và được người dân địa phương tìm thấy.

Hiện tượng vách núi đẻ trứng này đã được quan sát trong hàng trăm năm. Người dân ở khu vực đó nghe kể về núi đá trứng từ khi còn nhỏ, và hầu hết đều đến thăm nó và cố gắng tìm kiếm quả trứng đá sau khi họ trưởng thành. Trong số những quả trứng đá đã được tìm thấy, chúng có kích thước từ 20 đến 60 cm (7 đến 24 inch) mỗi quả. Chúng có màu xanh đậm và mịn màng, khiến chúng có thể phản chiếu ánh sáng mặt trời ở những góc nhất định sau khi được làm sạch và đánh bóng. Các viên đá lớn nhất thậm chí đã được phát hiện có trọng lượng hơn 600 pound (272 kg)!

Đá may mắn sinh ra từ núi đẻ trứng

Làng gần nhất với Chan Dan Ya là làng Gulu, một khu vực cổ xưa thuộc quận Sandu Shui tự trị, nơi có 250.000 người Shui, chiếm hơn 60% dân số Shui của Trung Quốc. Nhóm dân tộc Shui là một trong 56 dân tộc được công nhận chính thức của Trung Quốc, và họ đã sống ở khu vực này từ trước thời kỳ nhà Hán. Mặc dù khu vực này lớn, làng Gulu thực sự khá nhỏ, chỉ có vài chục gia đình sinh sống ở đó.

Tên Shui có thể dịch là "nước," là biểu tượng phù hợp khi xem xét lịch sử sống ven biển của họ. Dù là sông hoặc suối, nhóm dân Shui đều có thể sống bên cạnh chúng. Đến một thời điểm trong lịch sử, một số cộng đồng Shui đã được di dời lên núi, nơi họ vẫn sống và vẫn giữ tình yêu với nước. Truyền thống, truyền thuyết và các niềm tin khác của họ đều xoay quanh khái niệm về nước. Hầu hết quần áo của họ được nhuộm màu xanh để phù hợp với màu của nước. Trên thực tế, ngôn ngữ Shui cũng được phát triển với ý nghĩa về nước, với ngôn ngữ của họ có mười từ khác nhau có nghĩa là "cá."

Kể từ khi phát hiện ra núi đá đẻ trứng ở địa phương, người dân đã báo cáo hơn 100 quả trứng được tìm thấy ở đáy vách đá. Hiện tại, khoảng 70 quả đang ở trong làng và được chia cho các gia đình dựa trên việc ai tìm thấy chúng đầu tiên. Phần còn lại, họ nói, đã được bán hoặc bị đánh cắp. Nhóm dân Shui tin rằng những quả trứng đá, sinh ra từ núi đá đẻ trứng, mang lại may mắn và phúc lợi, và họ thậm chí thờ cúng những viên đá này đôi khi. Chúng có thể được tìm thấy ở gần tất cả các nhà trong làng và được tôn trọng cao quý bởi những người sưu tập chúng, vì họ tin rằng chúng mang lại sự thịnh vượng và an toàn cho nhân dân, động vật và nhà cửa của họ.

Sự hình thành trứng đá ở núi Đẻ Trứng

Quá trình hình thành của những quả trứng đá bí ẩn này vẫn đang được nghiên cứu. Dựa trên nghiên cứu hiện tại, tin rằng những quả trứng này và đá xung quanh ở khu vực này được hình thành vào thời kỳ Cambrian cách đây khoảng 500 triệu năm. Thời kỳ Cambrian là một phần của kỷ đại Tiền Sinh và nổi tiếng với "Bùng nổ Cambrian" - thời kỳ mà hầu hết các nhóm động vật chính của Trái đất xuất hiện và đa dạng, theo hồ sơ hóa thạch. Các nhà địa chất giả định rằng khu vực này trước đây có thể là dưới nước, điều này có thể đã góp phần vào việc hình thành những hòn đá hình trứng này qua thời gian.

Các nhà địa chất vẫn chưa hoàn toàn hiểu được tại sao những quả trứng đá này lại xuất hiện từ vách đá. 

Người ta tin rằng do sự nóng và áp lực lên những quả trứng đá này suốt 500 triệu năm qua, chúng hiện đang được coi là đá biến chất. Đá biến chất được hình thành từ đá magma hoặc đá lắng sediment đã được đặt dưới lòng đất dưới áp lực và nhiệt độ cao trong một khoảng thời gian dài.

Giáo sư Xu Ronghua, từ Viện Địa chất và Địa vật học của Học viện Khoa học Trung Quốc, cho biết những quả trứng đá được làm từ dioxit silic, một chất có thể đã rất phổ biến trong khu vực này vào thời kỳ Cambrian. Nếu điều này là đúng, ông cho rằng việc những viên đá có hình dạng trứng là hợp lý - vì một hình cầu có diện tích bề mặt nhỏ so với các hình dạng khác, hạt dioxit silic sẽ bám lại nhau thành hình cầu trong nước trước khi bị nén thành đá biến chất.

Việc ở dưới nước cũng có thể đã đóng góp vào độ tròn và mịn màng của những viên đá. Khi đá được cuốn trôi dọc theo đáy đại dương do dòng nước và động vật xung quanh, chúng trở nên mịn màng và tròn hơn. Nguyên tắc tương tự cũng áp dụng đối với việc tạo ra thủy tinh đại dương hoặc máy làm tròn đá tại nhà.

Dioxit silic hiện diện trong nhiều loại đá, với một số loại đá có hàm lượng cao hơn so với loại đá khác. Các loại dioxit silic có cấu trúc tinh thể vật lý khác nhau so với nhau. Nó không hoàn toàn rõ tại sao những quả trứng đá lại có màu đen thay vì trong suốt, mờ hoặc nhạt như các loại đá silic khác, nhưng các nhà khoa học đang tích cực cố gắng khám phá những bí mật khác về thành phần của những quả trứng đá bí ẩn này.

Đâu là nguồn gốc của chúng?

Mặc dù có vẻ như những quả trứng đá được hình thành trong suốt 30 năm và "được sinh" từ bên cạnh vách đá, nhưng thực tế không phải như vậy. Như đã nói trước đó, tin rằng những quả trứng đá này đã tồn tại gần 500 triệu năm. Theo thời gian, bề mặt của đá Chan Dan Ya bị mài mòn do tác động của thời tiết và sự xói lở. Những biến đổi về nhiệt độ và tiếp xúc với gió, nước, băng, trọng lực, con người và động vật có thể làm mòn đi thậm chí cả những tảng đá lớn nhất theo thời gian - kể cả núi.

Bởi vì thành phần của quả trứng đá và vách đá xung quanh khác nhau, tin rằng vách đá xung quanh đang đơn giản là mòn đi nhanh hơn so với chính quả trứng đá. Điều này bởi vì đá xâm lấn phân hủy nhanh hơn so với đá biến chất. Đá xâm lấn chủ yếu được tạo ra từ oxit canxi, carbon dioxide và oxit magiê.

Chúng cũng có thể chứa một lượng nhỏ nhôm, sắt, silicon và nước. Đá vôi trầm tích xung quanh bị phá vỡ nhanh hơn do thành phần của nó, để lộ ra những quả trứng đá có thành phần khác theo thời gian. Bởi vì những quả trứng đá biến chất không bị phá vỡ bởi vách đá xung quanh nên chúng rơi ra khỏi một bên khi nó mòn đi.

Người dân địa phương ở Gulu ước tính rằng mỗi quả trứng đá mất khoảng 30 năm để "được đặt ra" bởi núi từ lần xuất hiện đầu tiên trên vách đá cho đến khi nó rơi xuống đất. Một quả trứng đá mới xuất hiện có thể còn 30 năm nữa trước khi vách đá bị xói lở đủ để nó rơi, nhưng một quả trứng đá đã xuất hiện một phần có thể chỉ còn 10 đến 20 năm. Với tất cả những quả trứng đá nằm ở các vị trí khác nhau trên vách đá, một quả trứng có thể lý thuyết rơi xuống ở bất kỳ điểm nào cho người may mắn tiếp theo nào tìm thấy.

Khi núi tiếp tục bị mòn, quả trứng đá có thể bắt đầu xuất hiện từ những con đường mà người Shui địa phương và du khách khác thường xuyên đi qua. Nếu điều này xảy ra, việc di chuyển bằng đường mòn hoặc ngựa có thể trở nên khó khăn hơn và có thể phải thực hiện các biện pháp để loại bỏ hoặc mài mòn những quả trứng nổi lên.

Tương lai của ngọn núi đẻ trứng

Tương lai của ngọn núi đá đẻ trứng nổi tiếng sẽ ra sao? Khi các bề mặt núi tiếp tục mòn đi theo thời gian, thêm nhiều quả trứng đá sẽ xuất hiện từ vách đá và rơi xuống đất. Ngoài ra, các quả trứng cũng có thể bắt đầu nổi lên ở đỉnh của núi khi nó bị mòn bởi các bước chân, như đã đề cập trước đó. Các nhà địa chất không chắc chắn về số lượng quả trứng còn lại trong núi, nhưng lý thuyết, chúng có thể trải dài khắp cả núi nếu khu vực chứa đủ dioxit silic trong thời kỳ Cambrian. Cuối cùng, không ai sẽ biết cho đến khi núi cạn kiệt quả trứng đá - nếu nó bao giờ cạn kiệt.

Trong mấy nghìn năm tới, núi sẽ tiếp tục mòn thành đất, để lại những quả trứng này. Nếu những quả trứng không được thu thập, chúng sẽ ở lại trên mặt đất, nơi chúng, cũng sẽ bị phân hủy và trở thành tầng trầm tích mới. Đó là chu kỳ đá mà chúng ta đã học từ khi còn ở trường. Tuy nhiên, nếu không tiếp xúc với yếu tố mòn như đất, gió, nước và băng, quả trứng đá có thể được bảo tồn lâu dài hơn nếu con người tiếp tục thu thập cẩn thận.

Xem video:

Theo OC