Photo Radar kiểm soát giao thông, có chính đáng không?

Friday, 08/07/2011 - 07:55:38

Trong cuộc đời bất toàn này, không ai có thể nói mình không hề sai lỗi, ấy là chưa kể tới những kẻ thiếu thiện chí, cố tình làm lỗi ...

Hao Smith

Trong cuộc đời bất toàn này, không ai có thể nói mình không hề sai lỗi, ấy là chưa kể tới những kẻ thiếu thiện chí, cố tình làm lỗi vì cái lợi nhỏ nhen của mình mà gây hại cho xã hội. Chính vì thế cần phải có hình phạt để nhắc nhở và uốn nắn những người sai lỗi. Tuy nhiên, một vài hình thức sửa phạt đã mất tính cách nhắc nhở giáo dục, chúng trở thành một biện pháp làm tiền cho các cơ quan công quyền. Một trong những trường hợp ấy là sự sử dụng Photo Radar ở các ngã tư đường để chụp ảnh những tài xế vi phạm giao thông, biện pháp này thực đang gây nhiều tranh luận: Liệu nó có phải là một biện pháp giáo dục hợp pháp hay chỉ là phương thức làm tiền không chính đáng?

* Hợp đồng phân chia lợi tức
Trong hầu hết mọi trường hợp, chính quyền địa phương ký hợp đồng với một công ty tư nhân chuyên về kỹ thuật photo radar và khoán trắng cho họ lắp đặt máy móc, bảo trì, điều hành, khảo sát kết quả, ghi giấy phạt và gửi đi cho người vi phạm…. Chính quyền chỉ việc ngồi nhận số tiền phạt của người vi phạm, rồi chia phần nào lợi tức ấy với công ty. Một trong những công ty nổi tiếng, có hệ thống radar gài ở nhiều tiểu bang trên đất Mỹ (trong số đó có California, Louisiana…) là Redflex Traffic Systems đặt trụ sở tại Phoenix, Arizona. Điều này thì chính quyền không hề công khai hóa với dân, để cho mọi người khi nhận được tấm giấy phạt của Photo Radar thì gần như ai cũng tin rằng mình đã bị đại diện chính quyền khiển trách.
Dĩ nhiên, ai làm việc cũng đều phải được trả công. Nhưng điều đáng nói, đây không phải là lương mà là sự phân chia lợi tức. Số tiền công ty nhận được sẽ tỷ lệ thuận - tính theo phần trăm hoặc một thỏa thuận phân chia nào đó - với số giấy phạt mà họ sẽ gửi ra và số tiền thu về do những giấy phạt đó.
Đồng thời, cái người kiểm tra những bức hình do Radar chụp được không phải là nhân viên của chính quyền, mà là nhân viên của công ty có hợp đồng cung cấp và điều hành hệ thống Photo Radar. Để biện minh cho việc sử dụng Photo Radar, nhiều thành phố đã viện dẫn lý do “an toàn” và “trật tự công cộng”. Tuy nhiên, ngay cả một con khỉ chậm phát triển cũng thấy rõ điều sai trái trong việc sử dụng phương thức này để bắt người vi phạm giao thông.

* Photo Radar không củng cố an toàn đường phố
Trước hết, tài xế chiếc xe bị phạt - vì chạy quá vận tốc chẳng hạn - có biết ngay rằng mình đã chạy quá nhanh, có thể trở thành mối rủi ro cho sinh mạng và tài sản của người chung quanh đang dùng đường phố chung với mình để kịp thời chạy chậm lại hay không? Không hề biết! Ngay cả sau khi bị chụp hình, đương sự vẫn tiếp tục phóng với cùng một tốc độ nguy hiểm trước đó, mà không hề bị ai ngăn cản. Cho tới lúc nhận được tấm giấy phạt khoảng 2 tuần sau đó, thì y cũng đã thừa thì giờ gây tai nạn rồi. Vậy, tấm giấy phạt ấy có tác động gì, có làm gì để củng cố sự an toàn trên đường phố trong thời điểm người lái xe vi phạm không? Không! Nếu sau khi bị chụp hình y vẫn có cơ hội gây tai nạn, thì cái giấy phạt có tác dụng ngăn ngừa gì không? Không! Nếu y bị một xe cảnh sát chặn lại thì lại khác: Tại nạn đã không xảy ra, và ý nghĩa của tấm giấy phạt của viên cảnh sát xét về phương diện củng cố an toàn mới thực sự có.
Sau nữa, bằng cách kiểm tra hình ảnh, bảng số, và đối chiếu với dữ liệu DMV để gửi giấy phạt cho người chủ xe là một điều không công bằng, bởi vì hệ thống này không thể xác minh được y có thực sự là người lái xe trong lúc vi phạm hay không? Là người chủ xe không có nghĩa là lúc nào chúng ta cũng lái xe, đúng không?
Nhiều công trình khảo sát thống kê cho thấy số tai nạn xảy ra ở các ngã tư có Photo Radar đứng gác không giảm bớt so với trước đó, ở một số nơi khác con số tai nạn thậm chí còn cao hơn. Tuy nhiên, người ta chưa có đủ chứng cớ kết luận về sự phản tác dụng của chương trình này. Chỉ có một điều chắc chắn: Lợi tức thu về cho những đơn vị điều hành chương trình thì tăng lên thấy rõ.
Những điều nêu trên hiện nằm trong số những tranh cãi, đặt vấn đề về tính cách pháp lý của chương trình Photo Radar, có thể đưa đến sự hủy bỏ chương trình này trong tương lai. Nhưng hiện tại, nó vẫn được áp dụng phổ cập, và trở nên nỗi ám ảnh của giới tài xế. Có thể bạn cũng đã từng nhận được hoặc rồi ra sẽ nhận được một cái giấy phạt Photo Radar. Cần có thái độ gì thích ứng? Chúng ta sẽ đề cập đề tài đó trong bài tuần sau.

Haosmith@yahoo.com

Viết bình luận đầu tiên