Bảo Hiểm Xe: Nên Mua Loại Nào?

Luật Sư Trần Khánh Hưng (David K. Tran)

Trong đời sống hàng ngày của chúng ta, có lẽ chiếc xe là một trong những vật dụng thân thuộc và được sử dụng thường xuyên nhất.  Khi làm chủ một chiếc xe, việc đầu tiên mà chúng ta quan tâm đến là vấn đề bảo hiểm cho chiếc xe.  Ngoài ra, hiện nay luật của tiểu bang California đòi hỏi chúng ta bắt buộc phải có bảo hiểm cho chiếc xe.  Chọn lựa loại bảo hiểm nào để mua là điều ảnh hưởng rất lớn đến quyền lợi của bạn trong trường hợp bạn liên hệ đến tai nạn xe cộ.   Dưới đây là một số điều tóm lược những khác biệt của những loại bồi thường (coverage) khi chúng ta mua bảo hiểm xe:

Khi ban có lỗi trong tai nạn xe cộ, loại bảo hiểm này dùng để đền bù những thiệt hại của đối phương như tiền nhà thương, tiền bác sĩ, tổn thất về lương bổng và những thiệt hại về tinh thần (pain and suffering).  Loại bảo hiểm này chỉ trả những thiệt hại của bên kia trong giới hạn mà bạn đã mua (your policy’s limit) mà không trả những thiệt hại nào của bạn.  Luật California đòi hỏi bạn phải mua loại bảo hiểm này tối thiểu là 15/30 ($15,000 cho mỗi người, tối đa là $30,000 cho mọi người trong xe, cho một tai nạn).

Property Damage Liability:

Loại này sẽ đền những tổn thất về chiếc xe hay tài sản của đối phương khi ban có lỗi.  Loại này không trả những thiệt hại nào về phía của bạn, hoặc những thiệt hại của bên kia quá giới hạn mà bạn đã mua (your policy’s limit).  Luật California đòi hỏi bạn phải mua loại bảo hiểm này tối thiểu là $5,000.

Collision:

Loai này dùng để trang trải những chi phí sửa chữa chiếc xe của bạn do tai nạn xe cộ, bất kể lỗi của ai.  Loại bảo hiểm này có lợi cho bạn khi bạn không thể chứng minh được lỗi của bên kia, hoặc nếu họ không có bảo hiểm hay bảo hiểm của họ không đủ trả những thiệt hại cho bạn.

Luật California không bắt buộc bạn phải mua loại bảo hiểm này, nhưng nếu bạn mua mượn tiền để mua xe thì nhà băng hay chủ nợ của bạn có thể đòi hỏi bạn phải mua.

Comprehensive:

Loai này dùng để trang trải những chi phí sửa chữa chiếc xe của bạn gây ra bởi những lý do khác, không phải vì tai nạn xe cộ, chẳng hạn như bị thiên tai, hoả hoạn, trộm cắp, đập phá, động đất, v.v… .  Thông thường bạn phải trả tiền deductible.

Luật California không bắt buộc nhưng nếu bạn vay tiền nhà băng để mua xe, thì họ có thể đòi hỏi bạn phải mua loại bảo hiểm này.

Medical Expense:

Loai này dùng để trang trải cho bạn và những người ngồi cùng trong xe những chi phí cho nhà thương và bác sĩ, kể cả chi phí cho đám tang, nếu có, khi tai nạn xe cộ xảy ra, ngay cả khi bạn đang đi bộ, và bất kể lỗi của ai.  Nếu bạn đang có bảo hiểm sức khỏe, và đồng thời cũng mua loại bảo hiểm này, thì bảo hiểm này phải trả trước khi bạn sử dụng bảo hiểm sức khỏe của bạn. 

Luật California không bắt buộc bạn phải mua loại bảo hiểm này.

Towing & Labor:

Loai này dùng để trả tiền kéo xe (towing) khi xe bạn bị hư hỏng.

Rental Reimbursement:

Loai này dùng để trả tiền bạn mướn xe trong thời gian bạn sửa chữa, hoặc khi xe bạn bị mất cắp.  Thông thường thì bạn sẽ sược trả tiền  mướn xe từ 2 tuần đến 1 tháng tùy theo loại bảo hiểm bạn mua.

Uninsured/Under-insured Motorist (UM/UIM):

Loại này dùng để đền bù những thiệt hại cho chính bạn như tiền nhà thương, tiền bác sĩ, tổn thất về lương bổng và những thiệt hại về tinh thần (pain and suffering), gây ra bởi tai nạn xe cộ mà bạn không có lỗi và phía bên kia không có bảo hiểm, hay bảo hiểm của họ không đủ trả những thiệt hại, hoặc khi bạn bị người khác đụng rồi bỏ chạy. (hit and run).  Luật California không bắt buộc bạn phải mua loại bảo hiểm này.

Uninsured Motorist Property Damage (UMPD):

Loai này dùng để đền những tổn thất về chiếc xe hay tài sản của chính bạn, gây ra bởi lỗi của phía bên kia, và họ không có bảo hiểm. Tùy theo hãng bảo hiểm, bạn có thể được miễn tiền deductible, hoặc chỉ được trả một số tiền giới hạn, thường là $3,500.  Luật California không bắt buộc bạn phải mua loại bảo hiểm này, nhưng nếu bạn mượn tiền để mua xe thì nhà băng hay chủ nợ của bạn có thể đòi hỏi bạn phải mua.

Những tài sản sẽ được đền bù trong tai nạn xe cộ?

Những tài sản được đền bù gồm có xe cộ, nhà cửa và vật dụng.  Chẳng hạn nếu một người lái xe tông vô nhà người khác thì nạn nhân sẽ được đền bù thiệt hại sửa chữa hàng rào, garage, nền thảm, vách tường, đồ đạc bị hư hại do tai nạn.

Tôi là người lái xe cẩn thận, tuân theo luật đi đường, nếu xảy ra tai nạn thì bên kia phải có lỗi, vậy tôi có nên mua bảo hiểm Collision không?

Tuy là đối phương có thể có lỗi, nhưng đối phương có thể kiện ngược lại bạn.  Thủ tục kiện tụng có thể kéo dài một thời gian lâu.  Trong trường hợp này, bảo hiểm collision sẽ trả tiền sửa xe cho bạn ngay, và sẽ thay thế bạn để đòi bảo hiểm của đối phương để đòi lại số tiền họ bồi thường thiệt hại cho bạn (subrogation action).

Vậy trong trường hợp này, nếu tôi trả tiền deductible cho collision, thì sau này hãng bảo hiểm của tôi có hoàn trả lại tiền deductible sau khi đòi được tiền bồi thường?

Hãng bảo hiểm của bạn sẽ đòi tất cả những tổn phí, nhưng luật pháp không bắt buộc phải đòi luôn tiền deductible.  Tuy nhiên, nếu hãng bảo hiểm của đối phương chịu trả tất cả những thiệt hại thì bạn sẽ đươc hoàn trả số tiền đó.

Tôi mới mua xe và bị đụngï, vậy chiếc xe của tôi sẽ được đền thế nào?

Bồi thường thiệt hại xe của bạn sẽ được dựa theo giá trị hiện thực của xe bạn trước khi xảy ra tai nạn (cash value), trừ đi giá trị của xe sau khi bị đụng, nếu có (salvaged value of damaged vehicle).

Bạn tôi mượn xe tôi chạy và gây ra tai nạn, vậy bảo hiểm của tôi hay của bạn tôi phải đền cho chiếc xe của tôi và người bị đụng?

Bảo hiểm của chiếc xe bạn luôn luôn phải chịu trách nhiệm trước để đền bù những thiệt hại cho chiếc xe của bạn và những nạn nhân.  Nếu bảo hiểm chiếc xe của bạn không đủ trả những tổn thất thì bảo hiểm xe của người bạn của bạn, nếu có, sẽ phải trả phần còn lại.                                                                                          

Đây chỉ là một số kiến thức tổng quát về những vấn đề liên quan đến bảo hiểm xe cộ, không phải là cố vấn luật pháp.  Mọi thắc mắc và tham khảo miễn phí về vấn đề luật pháp, xin liên lạc với văn phòng Luật Sư Trần Khánh Hưng (David K. Tran), số điện thoại (714) 839-4077, hay E-mail tại  davidtran@dktran.com, hay gửi thư đến Law Offices of David K. Tran, 15446 Brookhurst St, Westminster CA  92683.