Tử cung nhân tạo có thể cứu hài nhi sinh non trong tương lai

Một con cừu con được nuôi dưỡng trong bao chứa chất lỏng được chế tạo như trong tử cung của mẹ. (Hình vẽ do bệnh viện nhi đồng Philadelphia cung cấp)

Các nhà nghiên cứu đang tạo ra một loại tử cung nhân tạo, để cải tiến việc chăm sóc những em bé sinh quá thiếu tháng. Việc thử nghiệm đáng kể nơi động vật cho thấy rằng phương pháp ấp ủ bằng nước này tạo điều kiện rất giống với tử cung của mẹ, đến nỗi các khoa học gia tin rằng phương pháp sẽ mang lại hiệu quả. 

Ngày nay những em bé sinh thiếu tháng, cân nặng chỉ một pound (gần nửa kí lô), đều được gắn vào những dụng cụ giúp trợ hô hấp và những thứ máy móc khác, ở bên trong các lồng ấp.

Bệnh Viện Nhi Đồng ở Philadelphia đang nhắm tới một giải pháp nhẹ nhàng hơn, giúp các em bé sinh non nhỏ xíu nhất được nằm trong môi trường giống như tử cung thêm vài tuần. Giải pháp này xem các em bé sinh non giống như thai nhi hơn là giống trẻ sơ sinh, với hy vọng cho em bé một cơ hội tốt hơn để sống sót một cách khỏe mạnh.

Các nhà nghiên cứu đã tạo ra một cái bịch lớn trong suốt chứa đầy chất lỏng, để mô phỏng cách thức các bào thai trôi nổi trong chất lỏng màng ối bên trong tử cung của người mẹ, gắn bao ấy vào một nhau thai cơ khí giữ cho máu được ôxy hóa.

Trong cuộc thử nghiệm nơi động vật ở giai đoạn đầu, những con cừu đẻ non lớn lên một cách bình thường, bên trong hệ thống ấy, trong khoảng thời gia từ ba tới bốn tuần.

Tiến sĩ Emily Partridge, một nhà nghiên cứu của CHOP và là tác giả đầu tiên của cuộc nghiên cứu được công bố trong tạp chí Nature Communications.

Bà Partridge nói, “Chúng tôi bắt đầu với một bào thai nhỏ xíu, khá bất động, và nằm ngủ trong phần lớn thời gian. Trong bốn tuần, chúng tôi thấy bào thai mở mắt, mọc len, thở và bơi.” Trong một cuộc phỏng vấn, bà nói thêm, “Thật khó mà mô tả một cách thực sự điều đó tạo ra cảm giác kinh khiếp như thế nào, khi người ta nhìn thấy.”

Việc thử nghiệm nơi con người vẫn còn phải chờ từ ba tới năm nữa. Mặc dù nhóm nghiên cứu đã bắt đầu thảo luận với cơ quan Quản Trị Thực Phẩm Dược Phẩm (FDA)

Tiến sĩ Alan Flake, một bác sĩ giải phẫu thai nhi ở CHOP và là người cầm đầu dự án, nói, “Chúng tôi đang tìm cách nới dài thời kỳ mang thai bình thường. Chúng tôi coi đó là một cầu nối tạm thời giữa tử cung người mẹ và thế giới bên ngoài.

Càng ngày càng có nhiều bệnh viện tìm cách cứu các trẻ sinh non gặp tình trạng nguy kịch nhất, những em bé được sinh ra trước thai kỳ 26 tuần, và thậm chí những em bé được sinh ra ở ngay những mức giới hạn của khả năng sinh tồn, là từ 22 đến 23 tuần. Việc sinh non cực độ là một nguyên nhân dẫn đầu của tử suất trẻ sơ sinh. Những em bé nào sống sót được đều có những thương tật nghiêm trọng, chẳng hạn như chứng bại não.
Tiến sĩ Catherine Spong, một chuyên gia về y khoa thau nhi tại Viện Y Tế Quốc Gia, nói, “Ý tưởng về việc điều trị các trẻ sinh thiếu tháng, ở trong các lồng ấp chứa đầy chất dịch lỏng, có thể nghe lạ tai. Nhưng xét về mặt sinh lý học, đó là điều có lý.

Bà Spong, người không tham gia vào cuộc nghiên cứu, nói, “Đây thực sự là một bước đầu tiên có tính cách canh tân và đầy hứa hẹn.”

Theo lời bà giải thích, một trong những nguy cơ lớn nhất cho những em bé sinh quá thiếu tháng là là phổi của chúng không sẵn sàng để hít thở không khí. Trước khi sinh, chất lỏng màng ối chảy vào trong phổi, mang lại những yếu tố tăng trưởng quan trọng cho việc phát triển phổi đúng cách. Khi chúng được sinh ra quá sớm, các bác sĩ gắn các em bé sinh non vào những thiết bị làm thông thoáng, để giữ cho chúng sống được, nhưng gặp nguy cơ phổi bị hư hại suốt đời..

Mục tiêu của của tiến sĩ Flake là hệ thống giống như tử cung hỗ trợ cho những em bé sinh thiếu tháng nhỏ nhất chỉ trong vài tuần, cho đến khi các bộ phận cơ thể của chúng đủ lớn để chịu được một cách tốt hơn việc chăm sóc bình thường tại bệnh viện, giống như những em bé sinh non lớn tuổi hơn và có nguy cơ ít hơn bị tử vong hoặc mắc thương tật.

Thiết bị ấy là đơn giản hôn, so với những nỗ lực trước đây nhằm tạo ra một tử cung nhân tạo vẫn chưa thành công.

Các nhà nghiên cứu thử nghiệm năm con chiên có tuổi sinh vật học tương đương với các em bé sinh non 23 tuần tuổi, và ba con chiên khác có độ tuổi lớn hơn một chút. Tất cả dường như phát triển một cách bình thường. Huyết áp và những mức đo đạc chính yếu khác về sức khỏe đều ổn định, và một ít biến chứng xảy ra trong những tuần chúng nằm trong thiết bị giống như tử cung.

Cuộc nghiên cứu không đề cập đến việc phát triển dài hạn. Hầu hết những con chiên ấy đều được cho chết một cách nhân đạo, cho việc nghiên cứu thêm. Kết quả nghiên cứu đã tìm thấy rằng việc phát triển bình thường của các bộ phận cơ thể, cho tuổi mang thai của chúng. Một con chiên được cai sữa bình, và nay được hơn một tuổi, khỏe mạnh và đang sống trên nông trại ở Pennsylvania.

Tiến sĩ Flake nhấn mạnh rằng hệ thống giống tử cung ấy không nhằm hỗ trợ cho những đứa bé sinh non nhỏ tuổi hơn những mức giới hạn của khả năng sống sót ngày nay - không phải là điều mà ông gọi là ý tưởng “giật gân” hơn của việc phát triển các phôi một cách nhân tạo.