Palau mời Hoa Kỳ lập căn cứ quân sự

Quần đảo Palau gồm 250 hải đảo với tổng diện tích chỉ có 177 dặm vuông nhưng có chủ quyền lên tới 200 dặm từ bờ duyên hải của từng đảo. Palau là nước nghèo ở Nam Thái Bình Dương, lại không có quân đội, trong khi vùng biển chung quanh quần đảo lại phong phú hải sản, nên tàu đánh cá từ các quốc gia thường đến đây để trộm hải sản. Hình chụp tại Koror, Palau ngày 27 tháng 8, 2015. (Benjamin Lowy/ Getty Images)

NGERULMUD - Đảo quốc Palau ở Thái Bình Dương đang mời Hoa Kỳ đến xây dựng căn cứ quân sự trên lãnh thổ, giữa lúc Trung Quốc gia tăng ảnh hưởng trong khu vực.

Tổng Thống Tommy Remengesau của Palau trong tuần qua đã gởi thư cho Bộ Trưởng Quốc Phòng Hoa Kỳ Mark Esper, đề nghị quân đội Hoa Kỳ đến xây dựng cơ sở quân sự ở đảo quốc Thái Bình Dương này, nơi nằm cách Phi Luật Tân khoảng 1,500 cây số về phía đông.

"Đề nghị của Palau đối với quân đội Hoa Kỳ rất đơn giản, hãy xây dựng các căn cứ dùng chung, sau đó quân đội Hoa Kỳ có thể đến và sử dụng chúng thường xuyên,” ông Remengesau viết trong thư.

Tổng thống Palau khẳng định đảo quốc 22,000 dân này sẵn sàng cung cấp các căn cứ đất liền, cảng và phi trường cho quân đội Hoa Kỳ, đồng thời đề nghị Vệ Binh Duyên Hải Hoa Kỳ hiện diện ở Palau, để giúp quốc đảo tuần tra, bảo vệ khu bảo tồn biển rộng lớn của họ.

Bộ Trưởng Esper vào tuần trước đã tới thăm Palau, nơi ông có bài diễn văn cáo buộc Trung Quốc đang có nhiều “hoạt động gây bất ổn" ở Thái Bình Dương. Palau là một quốc gia độc lập nhưng không có quân đội và Hoa Kỳ chịu trách nhiệm bảo vệ đảo quốc này theo Hiệp Ước Liên Kết Tự Do (COFA).

Theo COFA, quân đội Hoa Kỳ có quyền điều động ở Palau, nhưng hiện không có lực lượng thường trực tại đây.

"Chúng ta nên sử dụng COFA để thiết lập sự hiện diện quân sự thường xuyên của Hoa Kỳ ở Palau,” Tổng Thống Remengesau nói.

Ông Remengesau cho rằng các căn cứ Hoa Kỳ thiết lập ở Palau không chỉ tăng cường khả năng phòng thủ của quân đội Mỹ, mà còn giúp ích cho kinh tế quốc đảo này, vốn đang gặp khó khăn trong đại dịch Covid-19.

Palau từng là nơi diễn ra các trận chiến giữa quân đội Hoa Kỳ và Nhật Bản trong Đệ Nhị Thế Chiến. Tuy nhiên, từ sau chiến tranh, Hoa Thịnh Đốn chỉ tập trung vào các căn cứ ở Phi Luật Tân và Guam. Một cơ sở radar quân sự của Hoa Kỳ đã được lên kế hoạch xây dựng ở Palau nhưng bị đình chỉ vì đại dịch Covid-19.

Trong chuyến thăm chưa đầy 3 giờ của Bộ Trưởng Esper tới Palau tuần trước, ông Remengesau nói rằng Trung Quốc đang cung cấp các khoản vay lãi suất thấp để lôi kéo các quốc đảo ở Thái Bình Dương.

Tuy nhiên, Bộ Ngoại Giao Trung Quốc nói rằng không có bằng chứng nào cho thấy Bắc Kinh chịu trách nhiệm trong việc tạo ra những khoản nợ không bền vững đối với các quốc đảo ở Thái Bình Dương.