Những ngôi chợ Giáng Sinh nổi tiếng ở Pháp (kỳ 2)

Trong bài trước tôiđang viết về cườm hoa lễ Giáng Sinh rất tượng trưng cho ngày này. Trong tiếng La Tinh Avent có nghĩa là “adventus”: “đến, tới” như để các em bé biết khi nào GS sẽ xảy ra trong vòng 4 tuần lễ trước đó. Như vậy, ngày Chúa rađời sẽ nhằm vào ngày Chúa Nhật lần thứ tư và nó bắtđầu cho năm thánh thiêng liêng kế tiếp. Người ta chỉ giữ lại 4 cọng nhang đã trở thành 4 ngọn nến to màu đỏ tượng trưng cho lửa và ánh sáng, hay màu trắng ở Thụy Điển chỉ định sự trong sạch và màu tím ở Áo quốc nói về tù ngục cho kẻ phạm tội bất kính Thượng Đế.
Qua đến ngôi chợ GS tuyệt đẹp của tỉnh lỵ Amiens, từ năm 1998 và đến nay thu hút tổng cộng gần một triệu khách viếng mỗi mùa lễ cuối năm.
Dài trong vòng 2 cây số mà thôi nhưng 130 gian hàng (chalet) cung cấp đầy đủ cho khách mua đủ thứ thập vật đến từ Pháp, Châu Á, Gia Nã Đại. Bên cạnh những đồ đạc trang trí bình thường còn có các thức ăn thật ngon lành với giá bình dân. Trong hai ngày cuối tuần 15 và 16 tháng 11, họ đã dựng lên các sa-lê thật tươm tất. Cơ sở sản xuất các gian hàng tí hon bằng gỗ tuân theo lịch trình ấn định tái sinh của rừng cây (không đốn hạ bừa bãi ...) tại Pháp có tên là “chalet'xpo”. Tùy theo chỗ rộng hay hẹp mà một sa-lê có 4 bức vách xếp lại và tháo gỡ ra dễ dàng dài từ 3 hay 4 cho đến 6 mét; chỉ cần 10 phút là dựng xong không cần dụng cụ hay ốc vít gì cả! Bên trong đủ chỗ đứng ngồi, có máy sưởi ấm, có điện; gian hàng gỗ đẹp hiện đại được bán hẳn hay cho thuê tùy theo.
Amiens ở về phía Bắc nước Pháp, gần Paris (100 cs) và tỉnh Lille kể cả Bruxelles (Bỉ). Nơi này có nhà thờ lớn rất đẹp Notre Dame d'Amiens với 800 tuổi đời đưa người thăm viếng lạc vào vùng đa sắc, đa thanh do những kiến trúc sư tạo nên từ thời Trung Cổ có lúc đèn dầu còn được dùng để rọi soi xuyên qua khung kính thành leo lét mờ ảo. Thành phố chìm trong không gian tưởng tượng của nhà văn trứ danh Jules Verne đã cư trú nhiều năm tại đây (J.Vernes, tác giả các tiểu thuyết phiêu lưu mạo hiểm và khoa học giả tưởng). Trong khu sa-lê có một chỗ dành cho máy móc tự động ẩn trong lớp da thú vật như các con dê núi, nai rừng kéo xe tuyết cử động nhẹ nhàng lập đi lập lại hay da người như ông già Nô En ngồi vắt chân chữ ngũ cầm mũ vẫy tay chào khách. Truyền thuyếtông già Nô En bắt nguồn từ các xứ lạnh vùng Bắc bán cầu nên ông tròn trịa, mập mạp, có nhiệm vụ mang quà đến cho trẻ con từng nhà. Ông được kéo đi trên cỗ xe đơn sơ chất đầy quà cáp bởi 8 con hươu núi tuyết lạnh lẽo, vóc dáng lực lưỡng có sừng chính tỏa ra nhiều nhánh nhỏ oai nghi (les rennes). Con hươu thứ 9 được tạo ra sau này theo huyền thoại chính nó dùng chóp mũi phát sáng huyền diệu giúp ông già Nô En không bị lạc đường trong bão tuyết !
Tới rừng thu nơi tỉnh Reims (ở về phía Đông Bắc, cách Paris 135 cs) có khu sa lê Noel tập trung, khách du hành sẽ bị mùi hương của loại bánh mì ngọt ướp gia vị thơm ngon thu hút (pain d'épices). Chiếc bánh này có nguồn gốc thời Trung Cổ bắt nguồn từ xứ... Tàu. Binh lính của Thành Cát Tư Hãn có mang theo làm lương khô ăn dần. Tương truyền khi qua đến Châu Âu, tỉnh lỵ Reims có người chủ tiệm bánh có sáng kiến dùng bột lúa mạch (seigle) nấu chín thành bánh có vị ngọt vì tẩm mật ong và thêm vào nhiều hương vị thơm tự nhiên của các thứ thảo mộc cho mùi tốt thay vì chỉ bột mì và mật ong, thế là mùi hương thảo mộc (như lá liễu, cỏ xạ hương, quế, hồi ...) được thêm vào dậy mùi bay khắp nơi, nhất là hương quế và hồi. Cóđiều, tôiđã nếm thử thứ bánh này và nhận thấy rằng nó quá xá ngọt, ăn vào xong là chạy kiếm nước tở mở nên dễ ngán.
Qua tới thủ đô Paris thì con số các gian hàng nổi bật hùng hồn: hơn 350 cái tập trung vào khu Paris La Défense, đây là chợ GS lớn nhất ở vùng thủ đô.
Paris La Défense là một khu vực thương mại làm “áp phe” phồn thịnh nhất Châu Âu nhờ diện tích rộng chứa đầy văn phòng (3 triệu thước vuông). Xây dựng năm 1960, khu đất đầy dẫy những cao ốc thoạt nhìn rất giống những ngôi nhà chọc trời ở New York có một vị trí thật tốt trên trục bảo tàng viện Louvre - đại lộ Champs Elysées - đài Khải Hoàn Ca - cầu Neuilly. Qua nhiều thập niên phát triển tốt đẹp, nó dần dần có thêm nhiều trung tâm thương mại lớn mạnh. Tổng cộng, có 2500 hãng xưởng với cả trăm ngàn nhân viên và người làm phân phối trong 71 tòa cao ốc. Cả khu vực nằm trên một tấm đệm khổng lồ cao hơn mặt đất rộng 31 mẫu tây cho người bộ hành đi lại. Chỗ công cộng làm bằng khoáng chất là chính và chứa đựng các bồn nước và vườn cây treo lơ lửng. Có 60 công trình nghệ thuật đặt thẳng lên tấm đệm này khiến cho La Défense còn là một bảo tàng viện lộ thiên được chiêm ngưỡng hàng ngày.
Với 10.000 mét vuông và 350 gian hàng, chợ GS này thật ra giống hệt một hội chợ thường thấy. Vì vậy, tuy mất đi không khí GS và tính cách truyền thống nhưng nó lại quá phong phú về các mặt hàng. Các gian hàng lại dính liền nhau san sát nên khách mua có thể đi một lèo là trải qua toàn thể. Các thức ăn đến từ thế giới cũng có mặt nơi đây, thêm 2 lâu đài bán đồ chơi cho trẻ em và đồ đạc trang hoàng nhà cửa cùng với cây thông cố hữu. Nhiều nước trên thế giới trong đó có Việt Nam đều có mặt, vì vậy nó giống một hội chợ quốc tế cùng nhau tổ chức ăn mừng GS là thế.
Năm nay, 2014, chợ Nô En La Défense chia ra 6 làng chủ đề là: 1001 ý kiến mua quà, ông già Nô En, nhạc giải trí do xứ Pérou đảm trách, hương vị thức ăn hảo hạng, nơi bán đồ trang hoàng GS, và chỗ kỷ niệm lùi vào quá khứ năm 1980 với các thứ đồ chơi điện tử đã cổ lỗ xỉ !
Ntnd (còn tiếp)