Cộng Hòa công bố kế hoạch giảm thuế, thuận lợi cho các công ty

Chủ Tịch Ủy Ban Phương Tiện và Cách Thức tại Hạ Viện ông Kevin Brady (bên trái) và Chủ Tịch Hạ Viện Paul Ryan đang cùng các lãnh đạo khác thuộc đảng Cộng Hòa đang trình bày dự luật cải tổ thuế vào sáng thứ Năm tại Hoa Thịnh Đốn. (Win McNamee/ Getty Images)

HOA THỊNH ĐỐN – Các nhà lập pháp đã công bố một kế hoạch cải tổ luật thuế sâu rộng đến tận gốc, đưa ra cách thức cắt giảm $1.5 ngàn tỉ Mỹ kim với phần lớn tiền giảm thuế được dành cho các công ty lớn cũng như nhỏ, và cho các gia đình thuộc thành phần trung lưu. Dự luật giảm thuế này, nêu được thực hiện, sẽ đưa Hoa Kỳ đến gần hơn với một hệ thống đánh thuế mà giới kinh doanh đã vận động từ lâu.
Kế hoạch này đã được các lãnh đạo Cộng Hòa tại Hạ Viện trình bày trong một cuộc họp báo ngày thứ Năm, sau nhiều tuần gây tranh cãi trong nội bộ cũng như với đảng Dân Chủ. Cùng lúc Cộng Hòa muốn đẩy mạnh kế hoạch giảm thuế này để nó được đưa đến bàn ký của Tổng Thống Trump trước ngày Giáng Sinh sắp tới, đảng Dân Chủ, các nhóm tư lợi và các tổ chức kinh doanh cũng nhập cuộc, chắc chắn đưa đến những ngày tranh luận rất sôi nổi và gay go trong mấy tuần sắp tới.

Dân Biểu Paul Ryan, đại diện Wisconsin, và cũng là Chủ Tịch Hạ Viện, tuyên bố tại buổi họp báo, “Với kế hoạch này, chúng tôi muốn có cải tiến để hỗ trợ cho tăng trưởng kinh tế, để cho nước Mỹ có thể cạnh tranh với thế giới.”

Dự luật này sẽ nghiêng hẳn về phía kinh doanh, giúp cho giới này nhận được khoảng $1 ngàn tỉ tiền giảm thuế, tức là hai-phần-ba trong tổng số  thuế được đề nghị cắt giảm. Trọng tâm của dự luật cải tổ thuế là cắt giảm thuế cho các công ty từ 35% xuống còn 20%, và giữ mức này vĩnh viễn.

Theo chiết tính của Ủy Ban Phương Tiện và Cách Thức, chỉ trong một thập niên thì phương pháp giảm thuế nói trên sẽ khiến cho ngân quỹ liên bang bị giảm $1.5 ngàn tỉ Mỹ kim. Sự sụt giảm này chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến hầu hết các chương trình xã hội mà phần lớn dành cho giới người Mỹ có lợi tức thấp.
Đối với mỗi cá nhân, mức thuế sẽ nằm ở ba cấp bậc chính thay thì bảy như hiện nay, là 12, 25 và 35 phần trăm tùy theo lợi tức. Mức thuế cho triệu phú vẫn nằm ở tỉ lệ 39.6 phần trăm. Dự luật cũng sẽ không thay đổi chương trình 401 (k) như nhiều người từng lo ngại. Đây là chương trình được miễn thuế. Đối với nhiều chương trình khác, mà đặt biệt là thuế địa ốc, sẽ có thay đổi.

Ảnh hưởng đối với California

Kế hoạch thuế của Cộng Hòa tại Hạ Viện sẽ giảm mức tối đa của những khoản khấu trừ lãi suất tính trên tiền vay để mua nhà, được dùng rất phổ biến đối với những khoản nợ mới không vượt quá mức $500,000. Đây là mức giảm bớt từ $1 triệu Mỹ kim hiện nay.

Kế hoạch này cũng sẽ loại trừ những khoản khấu trừ cho thuế lợi tức tiểu bang và địa phương, và giới hạn tiền khấu trừ thuế bất động sản ở mức tối đa $10,000.

Việc thay đổi nơi các khoản khấu trừ lãi suất tiền vay nhà chỉ được áp dụng cho những trường hợp mua nhà và những khoản nợ trong tương lai. Sự thay đổi đó có lẽ sẽ ảnh hưởng lớn đến các chủ nhà ở California.

Ngành địa ốc phản đối kịch liệt những nỗ lực nhằm đặt ra những hạn chế mới cho việc khấu trừ. Họ lập luận rằng điều đó sẽ dẫn đến những mức giá nhà thấp hơn, vì người mua sẽ không được khích lệ để vay tiền mua nhà, và họ sẽ thuê nhà để được lợi hơn.

Ông William E. Brown, chủ tịch Hiệp Hội Địa Ốc Quốc Gia, nói với nhật báo Los Angeles Times, “Việc loại bỏ hoặc triệt tiêu những khoản khích lệ về thuế dành cho chủ nhà sẽ gây hại cho trị giá nhà và các chủ nhà thuộc tầng lớp trung lưu.”

Theo công ty dữ liệu CoreLogic cho biết, giá nhà trung bình ở Los Angeles County trong tháng Sáu là một mức cao kỷ lục lên tới $569,000. Giá nhà trung bình trên toàn tiểu bang là $470,000.

Kế hoạch này cũng sẽ bãi bỏ thuế tài sản của người quá cố (estate tax) trong sáu năm. Thứ thuế này hầu như chỉ ảnh hưởng đến những người giàu nhất nước Mỹ. Đây là thuế đánh vào tài sản của người quá cố trước khi tài sản được phân phát cho những người thừa hưởng. Từ lâu khối bảo thủ chính trị đã vận động để hủy bỏ thuế tài sản này.

Những gia đình nào có mức lợi tức hàng năm dưới $24,000 sẽ không bị đánh thuế. Thu nhập từ $24,000 tới $90,000 sẽ bị đánh thuế 12%, lợi tức từ $90,000 đến $260,000 sẽ bị đánh thuế 25%, lợi tức từ $260,000 tới $1 triệu sẽ bị đánh thuế 35%, và thu nhập trên mức đó bị đánh thuế ở tỷ lệ cao nhất hiện nay là 39.6%.

Vào ngày thứ Năm, phe Cộng Hòa lên tiếng ca ngợi kế hoạch này.
Dân Biểu Andy Biggs (Cộng Hòa-Arizona) nói ông hy vọng rằng mức thuế công ty 20% sẽ được thực hiện ngay tức khắc và vĩnh viễn. Đã có nhiều cuộc thảo luận về chia ra làm nhiều nhiều giai đoạn trong việc giảm thuế, hoặc để cho việc hoản thuế hết hạn sau 10 năm.

Phe Cộng Hòa tại Hạ viện dự định bắt đầu tranh luận về dự luật đó trong Ủy Ban Thuế Khóa vào tuần tới, với thêm những khoản tu chính và thay đổi được dự kiến trước khi dự luật được gửi cho Hạ Viện.
Tổng Thống Trump muốn Hạ Viện thông qua vào dịp Lễ Tạ ơn, và Thượng Viện sẽ thông qua vào cuối năm nay, để cho Cộng Hòa có thể tạo được một thành tích trong năm làm việc đầu tiên của ông Trump.