Tâm linh và đức hạnh

Hiện tượng Ánh Sáng Bắc Cực trong mùa đông tại Phần Lan. Tâm hồn của người yêu thiên nhiên cũng là tâm hồn của người trong sáng. (Getty Images)

Bài LM VINCENTÊ PHẠM NGỌC HÙNG

Hai câu hỏi Chúa Giêsu đặt ra trong bài Tin Mừng hôm nay sẽ giúp chúng ta hiểu được giáo huấn của Ngài muốn truyền dạy:

(1) Người mù có thể dẫn người mù được chăng?

(2) Sao ngươi nhìn cái rác trong mắt anh em, còn cái đà trong chính mắt ngươi thì lại không thấy?

Trước hết theo nghĩa đen của câu hỏi thứ nhất, người mù được Chúa Giêsu nhắc đến là những người khiếm thị. Vì chính họ không thấy đường, nên tai nạn rơi xuống hố là điều không thể tránh được. Đó là hoàn cảnh kém may mắn của những người mù về thể lý, và Chúa Giêsu muốn dùng ví dụ này để nói với các môn đệ của Ngài về cái mù của tâm linh. Có lẽ Chúa đã nhận ra trong đám các môn đệ của Ngài, có người không chú tâm nghe lời Ngài giảng dạy. Do vậy mà chúng ta nghe Ngài nói với họ, “Môn đệ không trọng hơn Thầy: nếu môn đệ được giống như Thầy, thì kể là hoàn hảo rồi.” Vì không trọng hơn thầy, nên phải chú tâm học hỏi để được hoàn hảo như thầy.

Khi người môn đệ không chú tâm học nơi Chúa Giêsu, thì họ sẽ là những người mù tâm linh, không nhận ra ngay cả những yếu đuối và khiếm khuyết của mình. Trong hoàn cảnh mù lòa như vậy, làm sao họ có thể nhìn thấy rõ được những lầm lỡ hay sai trái của những người muốn theo họ để mà dẫn dắt. Do vậy rủi ro cả hai rơi xuống hố là tai nạn không thể tránh được. Điều mà Chúa Giêsu muốn truyền dạy ở đây là, những ai trong vai trò lãnh đạo dân Chúa cần phải lưu tâm trau dồi kiến thức, để cho thị giác tâm linh được sáng suốt, trước là để nhận ra chính mình, sau là nhìn thấy rõ đường để dẫn dắt người khác.

Câu hỏi thứ hai liên quan đến cái đà trong mắt chúng ta, và cái rác nơi mắt anh chị em mình. Câu hỏi này trực tiếp phản ảnh những người có lối sống giả hình, những gì họ phô trương bên ngoài thực sự không giống với lòng của họ. Họ là những người ưa phê phán những lỗi lầm nhỏ bé của người khác, nhưng lại tự bỏ qua những sai trái to lớn của mình. Nếu biết nhận ra những sai trái của mình, có lẽ họ sẽ không giám phê phán những người khác. Do vậy mà Chúa bảo, “Hỡi kẻ giả hình, hãy lấy cái đà ra khỏi mắt mình trước đã, rồi bấy giờ ngươi sẽ trông rõ để lấy cái rác khỏi mắt anh em ngươi.” Chúa Giêsu cảnh giác rằng những kẻ giả hình thì như những cây xấu, không thể nào sinh được trái tốt. Chỉ có những cây tốt mới sinh được trái tốt.

Chúa Giêsu đã giảng dạy cả hai dụ ngôn ngày hôm nay cho các môn đệ của Ngài để đào tạo họ trở nên những con người lãnh đạo đức hạnh với đời sống tâm linh sáng suốt. Họ là những người trong vai trò dẫn dắt nên không thể sống với một đời sống tâm linh tăm tối. Một đời sống tâm linh sáng suốt sẽ giúp họ có được đức hạnh từ trong nội tâm ra tới hành động. Những phô trương giả dối ở bên ngoài sẽ không thể che đậy được những cái xấu ở bên trong. Cây xấu thì không thể sinh trái tốt.