Báo động về hậu quả phụ của thuốc men (hết)

Tỉnh Rennes có 6 người làm kiểm chứng thực tế qua thí nghiệm uống thử một loại phân tử thuốc mới (molécule, theo định nghĩa khoa học là thành phần cấu tạo cơ bản của nguyên liệu bao gồm ít nhất 2 nguyên tử chất hóa học khác nhau...) trị đau đớn đã bị hậu quả phụ gây bệnh nặng và 1 người đã chết. Trước đó, một vụ khủng hoảng về thuốc men trầm trọng gây ra làm náo động một thời gian các nhà bào chế thuốc là vụ án Médiator. Theo ước lượng của chuyên gia điều tra thì từ năm 1976 khi thuốc này được đưa ra thị trường tiêu thụ, nó đã làm chết nhiều người khoảng 500 cho đến 2000 ca, ít nhất là thế! Đây là một loại thuốc Tây trị bịnh tiểu đường thông thường gây hậu quả phụ là làm sưng các vách ngăn của quả tim (valvulopathie, có 4 vách trên dưới và trái phải) đưa tới cái chết bất ngờ vì hoạt động bơm máu xáo trộn hoàn toàn. Thuốc bị cấm dùng từ năm 2009, sự chậm trễ thật đáng trách sau những vụ kiện cáo viên chủ hãng thuốc Jacques Servier kèm theo tiền bạc phạt đền mạng các nạn nhân (khoảng 5 triệu người dùng thuốc, kể cả phụ nữ muốn giảm cân nhờ một trong những hậu quả phụ làm họ bớt thèm ăn).

                                 Thuốc trị tiểu đường gây xáo trộn bơm máu làm tim yếu đi gây tử vong.

Trong tháng này, ra mắt một quyển sách mới toanh của nữ bác sĩ chuyên gia về phổi (pneumologue) tên là Irène Frachon - chính bà đã tố cáo vụ án nói trên làm dậy sóng rúng động một thời gian quần chúng Pháp - cộng tác với một ký giả và một luật sư. Bô ba chụm lại làm thành hòn núi cao vững chắc nên đã dám bạo gan (họ có bị hăm dọa) ra mắt quyển sách mang tựa đề : Hậu quả phụ của thuốc Tây, một việc làm xấu xa (Effets secondaires, le scandale francais). Công trình điều tra sâu sắc của ba tác giả mang tính cách trung hòa tối đa và theo sát thực tế nhưng vẫn phải tố cáo sự bất lực - không làm gì được, của chính phủ trong việc ngăn chận những tay lốp-by của các hãng thuốc Tây (gây phe phái có thế lực mạnh trấn áp các biện pháp của nhà cầm quyền chống lại sự thu nhập quyền lợi của họ vì bị mua chuộc bằng tiền bạc) cho phép ra thuốc trên thị trường dù biết nó có hại với hậu quả phụ rất lớn. Thật đúng thế, vì thuốc men tung ra còn liên quan đến các vị bác sĩ cho toa, các chuyên gia trong ngành nên chống hay cho, các cơ sở trung gian sản xuất trong đó. Nghĩa là áp-phe thuộc thứ dữ chứ không vừa gì. Kết quả thường khi là dân chúng lãnh đủ vì họ tin tưởng vào sự chữa trị của bác sĩ gia đình, nào ngờ vị này bị mua chuộc bởi hãng sản xuất thuốc Tây, hãng này đã có giấy phép cho bán thuốc vì chuyên gia luật pháp cũng rơi vào tầm tay quyến rũ của hãng thuốc qua trung gian của các tay quyền thế lớn. Chúng ta không thể biết được điều gì đã ngấm ngầm xảy ra nơi hậu trường với những cuộc điều đình phe phái chia chác tiền bạc trong thị trường kinh doanh thuốc men như thế nào giữa những tay đầu sỏ với nhau cho đến khi nổ ra vụ xì căng đan. Một cuộc phỏng vấn nghiêm túc đã được thực hiện bởi báo chí như sau:
Vì sao một bác sĩ, một luật sư và một ký giả cùng nhau họp lại để làm gì?

Bà BS: Người cầm đầu tập họp chúng tôi là luật sư Antoine Béguin (A.B.) mà tôi quen biết lâu nay, vốn là LS của hội các nạn nhân họp lại trong vụ thuốc Médiator do tôi liên lạc với ông lúc đầu. Ông đã có thành tích lớn khi đấu tranh thắng cuộc cho các nạn nhân dùng thuốc trị bịnh thần kinh làm run rẩy tay chân (Parkingson) với hậu quả phụ dùng lâu dài là gây nghiện cờ bạc và chuyện sinh lý phòng the. Nhờ ông mà tôi khám phá ra vụ các LS khác được mua chuộc để kháng cáo và làm các nạn nhân bị thua kiện sát ván khi họ ra tòa tố cáo những vụ lạm dụng thuốc men có hậu quả phụ độc hại. Tất cả đều thua cuộc dù sức khỏe của họ quả thật bị phá hoại thêm phần thậm tệ với chứng bệnh đã sẵn mang vào thân.
Quyển sách có mục đích ra sao?

Ký giả J.C. Brisard: Chúng tôi muốn thông báo cho khối đông người biết 3 chuyện quan trọng nhất với tính cách trung hòa tối đa là hệ thống bảo vệ sức khỏe hoạt động như thế nào, thuốc men tung ra thị trường ra sao, an toàn hay không. Chúng tôi dựa vào thực tế xảy ra hàng ngày và không muốn gây nên bàn cãi sôi nổi vô ích.

Chúng tôi giải thích rõ ràng là thuốc men cũng là một thứ sản phẩm của thị trường tiêu dùng như mọi thứ sản phẩm khác trừ một đặc tính riêng biệt có thể là độc dược nguy hiểm dù khi được sử dụng đúng đắn thì nó cứu sống mạng người. Thêm vào đó, lời hứa của chính phủ tỏ ra vô hiệu vì vẫn còn thuốc độc được tung ra sau vụ Mediator. Điển hình là thứ thuốc nhập từ Mỹ trị bệnh thèm ăn gây mập phì có hậu quả phụ độc hại chưa bị cấm kịp thời ngay hôm nay.

Các tác giả tố cáo áp lực nặng nề của phe cánh sản xuất thuốc men, điều này trên thực tế ra sao?
Luật sư A. Béguin: Các phòng thí nghiệm thuốc Tây tự ra thuốc và tự làm kiểm chứng thực tế rồi thông tin cho cơ sở thanh tra thuốc xin phép cho vào thị trường. Nhà nước không đủ tài chính để làm lại những kiểm chứng thực tế đã làm rồi bởi phe nhóm đầu nguồn theo đúng nguyên tắc khoa học nên nhắm mắt tin tưởng cho qua dù biết rằng mối nguy hiểm còn đó. Họ chỉ kiểm soát thêm lần nữa được khoảng 0,13% các trường hợp dùng thử nghiệm mà thôi. Quá ít!

Các vị bác sĩ không góp phần nhiều vào công việc thông tin cho bệnh nhân trên hậu quả xấu phụ thuộc khi uống thuốc?

LS A.B.: Họ không có thì giờ nói nhiều mà chỉ lo chữa trị phần thân thể đau bệnh. Có vị chịu khó nhắc nhở nhưng đa số chịu thua, bệnh nhân phải tự đọc lấy toa thuốc cảnh cáo những gì. Có BS còn thú nhận là họ không khi nào đọc quyển Vidal (tự điển dầy cộm chuyên môn về thuốc men) nữa là khác!
Quý vị có thể làm mất lòng tin của dân chúng vào thuốc men?

LS A.B.: Không đâu, chúng tôi chỉ nhắc nhở làm họ ý thức thêm rõ ràng là thuốc men có hai mặt - trị liệu hay chất độc - để cẩn thận đừng lạm dụng hay tin tưởng mù quáng vào nó. Các hãng thuốc Tây có quyền làm giàu nhờ sản xuất chất liệu trị bệnh mau lẹ và có hiệu quả tốt trong đa số trường hợp nhưng phải thông tin đầy đủ và đừng che dấu nhiều chuyện mờ ám.

Nguyễn Thị Ngọc Diễm