8 thói quen lành mạnh có thể kéo dài tuổi thọ của bạn thêm 24 năm

Tập thể dục thường xuyên là một trong tám thói quen giúp sống lâu. (Getty Images)

Các nghiên cứu gia đã dùng dữ kiện từ hồ sơ y tế và câu trả lời từ 719,147 người ghi tên tham gia Veterans Affairs Million Veteran Program MVP, một chương trình nghiên cứu sức khỏe tập trung vào hơn một triệu cựu chiến binh Hoa Kỳ được soạn thảo để giúp các nghiên cứu gia tìm hiểu cách các yếu tố như di truyền, lối sống, kinh nghiệm quân sự và lây nhiễm ảnh hưởng đến sức khỏe.

Dẫn đầu cuộc nghiên cứu là Nguyễn Thị Xuân Mai, một chuyên gia khoa học sức khỏe tại Bộ Cựu Chiến Binh và sinh viên y khoa năm thứ tư tại Đại Học Y Khoa Carle Illinois ở tiểu bang Illinois. Cô đã trình bày về tám thói quen được ghi nhận trong cuộc nghiên cứu vào thứ Hai, 24 tháng 7, tại hội nghị Nutrition 2023, một cuộc họp thường niên hàng đầu của Hiệp Hội Dinh Dưỡng Hoa Kỳ ở Boston, Massachusetts.

Tám thói quen trên được xác định là:

- Hoạt động thường xuyên về thể xác

- Không hút thuốc

- Biết cách hóa giải sự căng thẳng tinh thần

- Duy trì cách ăn uống lành mạnh

- Không thường xuyên uống rượu quá mức

- Ngủ đầy đủ

- Duy trì các mối quan hệ xã hội tích cực

- Không nghiện chất ma túy opioid

Dữ kiện được sử dụng cho nghiên cứu này được thu thập từ năm 2011 đến năm 2019, từ các cựu chiến binh Hoa Kỳ trong độ tuổi từ 40 đến 99. Hơn 30,000 người tham gia đã qua đời trong thời gian được theo dõi.

Cô Nguyễn giải thích tại hội nghị, “Chúng tôi đã xem xét tỷ lệ tử vong do mọi nguyên nhân trong nghiên cứu này bằng cách dùng các mô hình hồi quy rủi ro theo tỷ lệ cox và tuổi thọ bằng phương pháp đa tuổi thọ, tính toán tuổi thọ cho nam cựu chiến binh và nữ cựu chiến binh riêng biệt.”

Những cựu chiến binh áp dụng tất cả tám thói quen tốt nói trên đã giảm 13% tỷ lệ tử vong do mọi nguyên nhân so với những người không áp dụng một thói quen nào trong số trên.

Nghiên cứu cho thấy đàn ông áp dụng tất cả 8 thói quen ở tuổi 40 được dự đoán sẽ sống trung bình lâu hơn 24 năm so với đàn ông không áp dụng những thói quen này. Phụ nữ áp dụng tất cả 8 thói quen ở tuổi 40 sẽ sống trung bình lâu hơn 23 năm so với những người không áp dụng.

Nói với Medical News Today (MNT), cô Nguyễn nhấn mạnh, “Thông điệp là: Những cựu chiến binh cam kết thay đổi vừa phải để có một lối sống lành mạnh hơn ở tuổi trung niên có thể kéo dài tuổi thọ của họ.”

Các nghiên cứu gia khám phá rằng ít hoạt động thể xác, dùng thuốc nghiện opioid và hút thuốc có tác động lớn nhất đến tuổi thọ của một người. Trong thời gian nghiên cứu, những thói quen này có liên quan đến nguy cơ tử vong cao hơn từ 30% đến 45%.

Căng thẳng tâm lý, uống rượu quá mức, cách ăn uống kém và giấc ngủ kém có liên quan đến việc tăng 20-30% nguy cơ tử vong trong thời gian nghiên cứu. Trong khi đó, việc thiếu các mối quan hệ xã hội tích cực có liên quan đến việc nguy cơ tử vong tăng 5%.

Theo Trung Tâm Kiểm Soát và Phòng Ngừa Dịch Bệnh Hoa Kỳ, các bệnh mãn tính, chẳng hạn như bệnh tim và tiểu đường, là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn tật ở Hoa Kỳ.

“Các bệnh mãn tính không lây nhiễm có liên quan đến hơn 80% tổng số tiền chăm sóc sức khỏe,” cô Nguyễn nói với MNT. “Sống với một căn bệnh mãn tính rất tốn kém và là gánh nặng cho cá nhân và xã hội. Các nghiên cứu đã tìm ra rằng khoảng 90% bệnh tiểu đường, 80% bệnh tim mạch vành và 70% tử vong do bệnh tim mạch có thể là do thói quen sinh hoạt không lành mạnh.”

Y học về lối sống là một chuyên ngành tập trung vào việc ngăn ngừa các bệnh mãn tính.

Bà Bác Sĩ Yanping Li, một nhà khoa học nghiên cứu tại Khoa Dinh Dưỡng tại Trường Y Tế Công Cộng Harvard T.H. Chan và là đồng tác giả của nghiên cứu với cô Nguyễn, trước đây từng là đồng tác giả của một nghiên cứu năm 2018 cho thấy việc duy trì 5 thói quen lành mạnh khi trưởng thành - ăn uống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên, giữ trọng lượng cơ thể khỏe mạnh, không uống quá nhiều rượu và không hút thuốc - có thể kéo dài tuổi thọ hơn chục năm.

Các nghiên cứu gia đã có thêm ba thói quen lành mạnh mới để đưa vào nghiên cứu này vì thông tin mà MVP thu thập rất toàn diện. Bác sĩ Li cho biết, “Dựa trên dữ liệu có sẵn, chúng tôi đã mở rộng năm yếu tố lối sống trước đó thành tám yếu tố.”

Các bác sĩ từ lâu đã khuyên bệnh nhân nên ăn uống điều độ và tập thể dục thường xuyên. Các nghiên cứu như thế này cho phép họ định lượng lợi ích của việc áp dụng các thói quen lành mạnh.

“Mục đích là để mọi người và bác sĩ lâm sàng hiểu mức độ khác biệt khi họ làm điều này hay điều kia, vì vậy, [giúp] họ giải thích cho bệnh nhân tại sao việc áp dụng một phương pháp điều trị lại quan trọng đến vậy,” Bác Sĩ Li nói với MNT.

Nguyễn cũng nhấn mạnh rằng nghiên cứu này là một cuộc quan sát, không thể coi như xác định nguyên nhân tăng hay giảm tuổi thọ.

“Tôi nghĩ một trong những hạn chế và khuyến cáo quan trọng nhất mà mọi người cần hiểu khi giải thích kết quả nghiên cứu này là ước tính của chúng tôi dựa trên dữ liệu quan sát và không thể đưa ra quan hệ nhân quả từ những phát hiện của chúng tôi,” cô nói.

“Mặc dù chúng tôi đã kiểm soát cẩn thận các yếu tố gây sai sót, kết quả của chúng tôi không đưa ra tác động nhân quả. Điều quan trọng là không diễn giải quá mức những phát hiện khi xem xét bản chất quan sát của nghiên cứu của chúng tôi,” cô nói thêm.