Thử NPK và pH cho đất vườn

Bài VŨ HẰNG

NPK là ba dưỡng chất căn bản cần thiết phải có để cho cây phát triển. Còn pH là chỉ độ chua của đất. Những yếu tố này có sẵn trong đất, nhưng có chỗ ít chỗ nhiều, thừa thứ nọ mà thiếu thứ kia. Nên người yêu vườn chính hiệu chắc chắn tò mò muốn biết đất nhà mình tốt xấu ra sao. Lần trước, Hằng có đề nghị các bạn gửi mẫu đất đến phòng thí nghiệm nông nghiệp để các thầy cô ở đây thử giúp. Nhưng làm như vậy thật là to chuyện quá, chẳng còn gì là "mẹo vặt" nữa, nên hôm nay em đề nghị một cách khác, bảo đảm sẽ là một trò vui, không vui thì…. bạn đừng bao giờ thèm đọc một hàng trên trang báo này nữa. Đó là: Tự mình làm xét nghiệm ngay tại nhà với những dụng cụ đơn giản.


Dùng xuổng lấy mẫu đất cho vào chén.

Dụng cụ thử

Dụng cụ thử gồm có sáu, bảy món, có bán sẵn trên thị trường, gom chung thành một bộ, gọi là "soil test kit." Bạn có thể tìm dễ dàng trong các cửa hàng lớn như Lowes, Home Depot, Walmart, Amazon. Một trong những thương hiệu phổ thông là Rapitest Soil Tester, bỏ ra chừng $15 là chúng ta có thể thực hiện đến 40 cuộc thử nghiệm, chỉ có "mỏi tay, chứ không hết thuốc." Nghĩa là thế này, bộ thử nghiệm sẽ giúp chúng ta thử được 10 lần với cả 4 yếu tố N, P, K và pH.


Lấy mẫu đất, hòa vào nước cất, để lắng xuống, rồi đưa vào các bình thử.

Có được bộ thử rồi, chúng ta bắt đầu lấy mẫu đất từ những khu vực khác nhau trong vườn. Gạt lớp đất trên cùng sang một bên, rồi xúc lấy một xuổng (scoop), hoặc một thìa (spoon) đất từ bên dưới. Nếu là vườn nâng (raised bed) thì trộn đất cho đều, rồi lấy mẫu tại một chỗ cũng được.


Thuốc sẽ làm nước đổi màu, cho chúng ta biết mức độ dưỡng chất có bao nhiêu trong đất.

Sau đó, hòa chung các mẫu đất với nhau trong cái chén lớn. Rồi đổ nước vào chén cho đầy. Cần nhớ là các dụng cụ như xuổng, thìa, chén, phải thật sạch thì kết quả thí nghiệm mới chính xác. Mà nước cũng phải là nước cất (distilled water), thứ nước tinh ròng, không có khoáng chất bên ngoài lẫn vào. Chỉ cần 1 gallon nước cất, giá gần $1 tại các cửa hàng Walmart, là đủ.

Đây là nước được đưa vào thử nghiệm. Nước sẽ đổi màu, và chúng ta sẽ đọc được kết quả tùy theo màu sắc của nước.

Dùng bộ thử

Hãy tạm dùng bộ thử Rapitest để nói chuyện cho cụ thể. Bộ thử này gồm có 4 bình nhỏ, lại có 40 viên "thuốc con nhộng" đi theo. Mỗi bình đều được tô màu khác biệt, và thuốc cũng được tô màu tương ứng, với ý nghĩa như sau:
- Thuốc màu hồng (pink) sẽ được dùng với bình màu hồng để thử N (Nitrogen).
- Thuốc và bình màu xanh nước biển (blue) sẽ được dùng để thử P (Phosphorus).
- Thuốc và bình mầu cam (orange) sẽ được dùng để thử K (potassium)
- Thuốc và bình màu xanh lá cây (green) sẽ được dùng để thử độ chua (pH)
Trên thành mỗi bình, chúng ta nhìn thấy khoảng mầu đậm nhạt khác nhau, chia thành 5 bậc với ý nghĩa như sau:


Bình và thuốc "con nhộng" trong bộ thử.

- Surplus, bậc 4, cho thấy "dư thừa"dưỡng chất
- Sufficient, bậc 3, cho thấy "có đủ"dưỡng chất
- Adequate, bậc 2, cho thấy "tạm đủ"dưỡng chất
- Deficient, bậc 1, cho thấy "thiếu"dưỡng chất
- Depleted, bậc 0, cho thấy "chẳng có" dưỡng chất
Với thí nghiệm này, những thứ dưỡng chất vốn ẩn mặt trong đất từ lâu đời bây giờ đã xuất hiện rõ mồn một. Chỉ cần học 5 chữ tiếng Mỹ trên đây(surplus, sufficient, adequate, deficient, depleted) là một người ít học như Hằng cũng hiểu ra ngay mình phải làm gì cho những cây rau yêu quí trong vườn. Biết được dưỡng chất thừa thiếu ra sao rồi thì chuyện chăm bón, bồi dưỡng mới có thể dễ dàng được, đúng không các bạn?
Vuhang231@yahoo.com