Người cha tốt (kỳ 2)

Con nghịch, buộc dây giày của cha. (Getty Images)

Bài ĐOAN TRANG

Kỳ trước, chúng tôi đã nêu hai yếu tố của người cha tốt là: luôn ở bên con, và luôn là người có kỷ luật tốt. Như thế vẫn chưa đủ. Các chuyên gia tâm lý về gia đình đã đưa ra hai yêu cầu nữa về người cha tốt: Là một tấm gương sáng cho con noi theo, và biết lắng nghe, chia sẻ với con.

Hãy làm như cha làm

Bất cứ phụ huynh nào cũng muốn con mình trở thành đứa con ngoan trong gia đình, là công dân tốt ngoài xã hội. Bản thân bạn có ý hướng đó với con, bạn đã là một người tốt. Nhưng làm sao để thể hiện bạn là một người cha tốt?

Hãy là một ví dụ cho con bạn noi theo. Đó là điều bạn cần làm. Nếu vậy, bạn hãy đặt khẩu hiệu “Làm những điều cha nói” và “Hãy làm như cha làm,” vì thế con bạn sẽ không nghĩ nhưng lời bạn nói chỉ là xáo rỗng hay giả tạo khi bạn dạy dỗ chúng những gì đúng hay sai. Nếu bạn muốn con bạn hành động theo cách mà bạn muốn chúng làm như vậy thì đầu tiên hãy hiểu những hành động tích cực của chính bạn. Dưới đây là một số cách bạn có thể lay làm ví dụ.

Vốn biết hút thuốc có hại cho sức khỏe, nhưng vì tính chất công việc căng thẳng, thỉnh thoảng, ông John Tran cũng dùng vài điếu để giảm stress. Ông John cũng luôn nhắc nhở cậu con trai, “Tom, nhớ rằng đừng bao giờ đụng đến thuốc lá bởi nó rất độc hại và sẽ tàn sát sức khỏe của con, và hãy tránh xa những người đang hút thuốc, vì hút thuốc second hand cũng nguy hiểm như con đang hút vậy.”

Một buổi tối, không thấy ba trong phòng, Tom ra ngoài sân sau tìm thì phát hiện ba mình đang ngâm điếu thuốc lá. Cậu bé sững sờ một lúc, rồi khóc òa lên, “Ba à, sao ba lại dùng cái thứ độc hại ấy.” Ông John đã phải mất nhiều thời gian để giải thích cho đứa con hiểu và cũng từ đó, ông bỏ hẳn thuốc lá.
Bạn biết không, những đứa trẻ sẽ nhìn cha mẹ chúng cư xử với người khác như thế nào thì chúng cũng làm y như vậy. Đương nhiên bạn sẽ muốn con bạn đối xử tử tế và tôn trọng người khác. Vì thế, nếu có con trẻ bên cạnh, bạn nên để ý cách xử sự của mình với mọi người, từ người phục vụ ở nhà hàng, nhân viên bưu điện, người bán hàng, giao hàng.

Tệ hơn cả là cãi nhau, to tiếng và thể hiện điều thiếu tôn trọng đối với mẹ của những đứa con mình. Nếu như bạn muốn các con bạn không có cuộc tranh cãi nào thì hãy đững cãi nhau với mẹ chúng trước mặt chúng. Nếu bạn muốn trở thành một người mẫu mực trong mặt con cái, hãy đối xử tôn trọng với mẹ của chúng, và thể hiện tình yêu của mình với vợ – là mẹ của những đứa con mình. Qua đó, những đứa con sẽ hiểu rằng cha là người có ý nghĩa thật sự với mẹ và cả những người khác thì chúng cũng sẽ làm được như vậy.

Thật ra bạn cũng không cần quá hoàn hảo để có thể trở thành một tấm gương tốt, bởi ai cũng có lần mắc sai lầm.

Christen luôn được ba em tới đón đúng giờ. Một hôm, đã quá 30 phút tan trường nhưng chưa thấy ba đến đón, em rất hoang mang. Rồi ba của em cũng xuất hiện với sự hoảng hốt trên gương mặt vì lo em phải chờ quá lâu. “Ba xin lỗi con, vì ba đã để con chờ lâu. Đây là lỗi của ba.” Nhận lỗi với con trong trường hợp này là điều người cha cần làm. Nếu mắc sai lầm, bạn buộc phải xin lỗi. Trong việc xây dựng tính cách cho con chính việc thừa nhận những việc bạn làm sai còn quan trọng hơn là làm điều đúng.
Nhiều bậc phụ huynh không muốn con cái làm việc nhà, sợ ảnh hưởng đến việc học hành. Tuy nhiên, nhiều cô cậu thấy cha mẹ làm việc nhà thì rất thích phụ. Con gái thì thích nấu ăn, rửa chén, con trai lại thích giúp ba các dụng cụ trong nhà bị hư, sơn lại cánh cửa đã bay màu.

Nếu như bạn muốn con bạn giúp bạn làm công việc nhà thì cứ để chúng làm, cho dù có chút mất thời gian đến công việc của bạn. Hãy để chúng biết rửa chén dĩa, dọn dẹp nhà, hút bụi hoặc những công việc khác mà chúng muốn làm. Nếu bạn nói “Đó là việc của ba mẹ,” chúng sẽ không bao giờ muốn làm những công việc ấy nữa. Giúp làm việc nhà sẽ không chỉ làm cho người vợ của bạn hạnh phúc hơn mà còn giúp cho con cái bạn hiểu ra rằng cả cha và mẹ làm việc như là một đội, và chúng nên cùng tham gia vào để làm chung.

Biết lắng nghe và chia sẻ

Anh Victor có người con trai vừa tốt nghiệp trung học. Niềm vui chưa được bao lâu thì không khí lo âu, trầm lắng, lạnh lùng tràn ngập trong căn nhà của anh. Số là con anh nhận được giấy báo gọi ở trường đại học thuộc hat San Diego, Riverside, và một ở thành phố Fulerton. Cậu bé chọn Riverside, trong khi anh chỉ muốn con học gần nhà, ở Fulerton. Cuối cùng, anh vẫn phải chấp nhận ý của con, vì nó rất có lý: con học, chứ không phải ba học. và đó là trường có khoa dược tốt nhất.

Đúng vậy, hãy chấp nhận rằng con của bạn không phải là bạn. Mặc dầu bạn rất muốn con bạn sẽ tiếp quản gia đình bạn, học tại ngôi trường của bạn, nhưng bạn phải chấp nhận thực tế rằng con bạn cũng có những nhu cầu và ước mơ rất riêng của chúng. Bạn có thể nghĩ rằng con đường bạn đi là con đường duy nhất để hạnh phúc nhưng là một người cha tốt bạn phải chấp nhận con cái có thể có những ý tưởng khác về cuộc sống và sự lựa chọn riêng của chúng. Bởi nếu như bạn cố kiểm soát con cái quá nhiều, chúng sẽ trở nên phẫn nộ với bạn và chúng sẽ dừng việc chia sẻ với bạn.

Nếu như bạn muốn làm một người cha tâm lý thì hãy chấp nhận một điều rằng con bạn cũng giống như bạn đều là những người không hoàn hảo, và chúng cũng có thể có những lỗi lầm. Cuộc sống luôn có lỗi lầm và điều đó sẽ giúp chúng hiểu dần ra và bạn nên chấp nhận những lỗi lầm đó chính là những bài học cần thiết cho chúng. Nếu không thất bại một lần trong đời, con bạn sẽ không bao giờ học hỏi được gì. Cho dù bạn có thể bảo vệ và che chở cho chúng, nhưng hãy để chúng mắc lỗi vì điều đó sẽ giúp chúng có những quyết định chín chắn hơn.

Khi nhà dọn đến một thành phố mới, cô bé Cecilia trở nên lầm lì, khó chịu, bởi cô đã phải chia tay bạn bè, thầy cô giáo. Nếu là người cha tốt, bạn hãy chia sẻ với con gái, đừng nên quát mắng hay áp đặt con phải chấp nhận cuộc sống mới ngay lập tức. Trong những tình huống khác, có thể bạn không hoàn toàn hiểu hết cảm xúc của con, nhưng dù sao bạn cũng nên biết chúng đang nghĩ gì trong đầu để có thể hiểu và nói chuyện, chia sẻ với chúng. Chỉ cần nói rằng “cha biết con đang gặp thời gian khó khăn, hãy chia sẻ điều đó với cha được không?” thì chúng sẽ hiểu được bạn đang quan tâm chúng nhiều đến nhường nào.

Đừng bao giờ áp đặt hy vọng không hợp lý lên con bạn. Cuộc sống của con có thể đầy những áp lực từ anh chị em cho đến từ các bạn học ở trường lớp, thầy cô hay huấn luyện viên của chúng. Hãy giúp chúng hiểu được ước mơ của chúng là gì và đánh giá được mức độ hay khả năng và giới hạn của chúng để giúp con đặt ra những mục tiêu phù hợp. Khuyến khích chúng đạt đến những tiềm năng mà chúng có thể nhưng tránh việc gián tiếp tạo áp lực cuộc sống lên con bằng việc kỳ vọng con cái phải đạt được những điều mà bạn đã từng hoặc hy vọng đạt được.

Tạp chí Economist khi bàn về sự suy sụp của đời sống gia đình, bắt đầu với lời tuyên bố gây chú ý sau: “Sinh con thì dễ, làm người cha tốt thì khó.” Đúng vậy, trong cuộc sống có nhiều điều khó thực hiện, và một trong những điều khó nhất và cũng là quan trọng nhất đó là làm người cha tốt.
Vì phúc lợi và hạnh phúc của gia đình, những người cha hãy cố gắng để làm được điều khó nhất và quan trọng nhất này.
(Nguồn: Goodmanproject.com, Parents.com, Askmen.com, Wikihow)