.jpg)
Ngoại Trưởng Antony Blinken, bên trái, đang vỗ tay sau khi Đại Sứ Lưu Động Về Tự Do Tôn Giáo Quốc Tế Hoa Kỳ Rashad Hussain tường trình về tình trạng đàn áp tôn giáo trong năm 2021, tại Bộ Ngoại Giao ngày 2 tháng 6, 2022. (Brendan Smialowski/ AFP via Getty Images)
Bài VI ANH
Gần đầy Mỹ mở cuộc đấu tranh cho tự do tôn giáo Việt Nam. Ngoại Trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken phát biểu khi công bố báo cáo tự do tôn giáo 2021 hôm 2/6/2022, nói rằng nhà cầm quyền Việt Nam sách nhiễu các tín đồ thuộc các nhóm tôn giáo độc lập. Và Đại Sứ Lưu Động Về Tự Do Tôn Giáo Quốc Tế Hoa Kỳ Rashad Hussain tiếp các nhà vận động tự do tôn giáo Việt Nam ngày 28/6/2022.
Một, Ngoại Trưởng Mỹ công bố phúc trình về nhà cầm quyền VN vi phạm tư do tôn giáo hết sức trầm trọng. Hôm 2/6, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ công bố phúc trình về tình hình tự do tôn giáo Việt Nam 2021 trong đó ghi nhận sự sách nhiễu liên tục của nhà cầm quyền VN đối với các nhóm tôn giáo độc lập và các nhóm không được nhà nước công nhận.
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken phát biểu với sự hiện diện của Đại Sứ Lưu động về Tự Do Tôn Giáo Quốc Tế Rashad Hussain.
Ngoại Trưởng nói rõ, “Ở Việt Nam, nhà cầm quyền sách nhiễu các thành viên của các cộng đồng tôn giáo chưa ghi danh.”
Báo cáo tự do tôn giáo 2021 của Mỹ liên quan đến VN có đoạn: “Trong suốt năm qua, chính quyền Việt Nam không công nhận bất kỳ tổ chức tôn giáo mới nào.”
“Một số thành viên của một số nhóm tôn giáo tiếp tục báo cáo rằng một số chính quyền địa phương và chính quyền tỉnh đã sử dụng việc không tuân thủ các thủ tục ghi danh bắt buộc để trì hoãn, gây khó khăn và đàn áp các hoạt động tôn giáo của các nhóm chống lại sự quản lý chặt chẽ của nhà cầm quyền đối với vai trò lãnh đạo của các chức sắc, giảng dạy giáo lý, và các hoạt động khác,” báo cáo viết.
Báo cáo cũng ghi nhận việc nhà cầm quyền CSVN đã “điều động” các thành viên thuộc các nhóm tôn giáo được công nhận gây ra các vụ hỗn chiến nhằm trấn áp hoạt động của các nhóm chưa ghi danh.
Báo cáo của Bộ Ngoại Giao Mỹ nhắc đến vụ nhà cầm quyền ở Tuyên Quang bắt giam 56 tín đồ đạo Dương Văn Mình vào tháng 12/2021 khi các tín đồ tụ tập cho tang lễ của nhà sáng lập đạo này mà lý do chính quyền đưa ra là họ đã “tụ tập đông người,” “vi phạm an toàn phòng chống dịch bệnh COVID-19.”
Báo cáo cũng đề cập vụ 21 tín hữu Tin Lành ở Đăk Lăk bị câu lưu từ ngày 16-18/7 hay ba chức sắc Cao Đài độc lập ở Tiền Giang bị câu lưu và thẩm vấn hàng giờ vào tháng 9 vì các hoạt động tôn giáo của họ.
Nhà cầm quyền CSVN chưa lên tiếng về báo cáo mới này của phía Hoa Kỳ.Trước đó, Hà Nội nói rằng các báo cáo của Hoa Kỳ “đưa ra một số nhận định thiếu khách quan dựa trên những thông tin không chính xác về tình hình thực tế tại Việt Nam.”
Hai, còn Đại Sứ Lưu Động Về Tự Do Tôn Giáo Quốc Tế Hoa Kỳ Rashad Hussain có cuộc gặp với giới vận động cho tự do tôn giáo Việt Nam và hối thúc nhà cầm quyền Việt Nam trả lại tài sản của các tôn giáo mà nhà cầm quyền đã tịch thu. Ông cam kết đồng hành với họ và kêu gọi Hà Nội cho phép mọi người dân có quyền thực hành tự do tín ngưỡng, đồng thời hối thúc nhà cầm quyền Việt Nam trả lại tài sản tôn giáo đã tịch thu.
Đại Sứ Hussain viết trên Twitter sau cuộc gặp hôm 28/6 tại Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, “Rất vinh dự được gặp gỡ nhóm những người ủng hộ tự do tôn giáo dũng cảm và đa dạng này từ Việt Nam tại Hội Nghị Thượng Đỉnh Tự Do Tôn Giáo Quốc tế (IRF) 2022.”
“Chúng tôi đồng hành cùng với quí vị và hối thúc Chính Phủ Việt Nam cho phép tất cả mọi người được thực hành đức tin của mình một cách tự do, trả tự do cho những người bị cầm tù và trả lại tài sản bị tịch thu,” người phụ trách tự do tôn giáo của chính quyền Tổng Thống Hoa Kỳ Joe Biden cho biết thêm.
Chánh trị sự Nguyễn Xuân Mai, một chức việc bàn trị sự Vĩnh Long của đạo Cao Đài Chơn Truyền 1926, cho VOA biết sau cuộc gặp với Đại sứ Hussain, “Tôi là Chánh Trị Sự Nguyễn Xuân Mai từ Việt Nam sang để nói lên tiếng nói tự do tôn giáo tại Việt Nam. Tôi rất hân hạnh được gặp Đại sứ Hussain.
“Tôi trình bày sự bách hại và sự đàn áp của chính quyền Việt Nam, họ đã không tôn trọng công ước quốc tế như đã ký, Điều 18 Công Ước LHQ [Công Ước Quốc Tế Về Các Quyền Dân Sự và Chính Trị (ICCPR)].
“Đại Sứ Hussain nói đã biết vấn đề này tại Việt Nam và ông sẽ quan tâm. Sắp tới ông sẽ sẵn sàng theo dõi tình trạng sinh hoạt tôn giáo của đạo Cao Đài trong việc thực thi nguyện vọng là phục hồi hành chánh, tôn giáo và đòi lại cơ ngơi đã mất do chi phái 1997 được nhà nước chống lưng chiếm dụng 44 năm nay.”
Bà Nguyễn Xuân Mai là một tín đồ Cao Đài trung kiên và dày dạn kinh nghiệm, với nhiều năm vận động trong và ngoài nước để tìm mọi cách lấy lại quyền hành đạo của tín đồ đạo Cao Đài Chơn Truyền 1926, do bị cho là đã rơi vào tay của hệ phái Cao Đài 1997 được nhà nước hậu thuẫn.
Bà Mai cho VOA biết cũng chính vì sự lên tiếng của bà mà bà bị chánh phủ Việt Nam cấm xuất cảnh trước đây.
Vào tháng 5/2021, lần đầu tiên Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đề cập sự khác biệt giữa hệ phái Cao Đài 1926 với hệ phái Cao Đài 1997, theo đó hệ phái được nhà nước hậu thuẫn đã phá rối các nghi lễ tôn giáo của tín đồ không được công nhận.
Cuộc gặp hôm 28/6 tại Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ là một phần trong các hoạt động của Hội nghị Thượng Đỉnh Tự Do Tôn Giáo Quốc Tế (IRF) năm 2022 diễn ra từ ngày 28-30 tháng 6 ở thủ đô Washington với sự tham gia của nhiều tổ chức quốc tế.
Trao đổi với VOA, mục sư A Ga ở tiểu bang North Carolina, thuộc Hội Thánh Tin Lành Đấng Christ Tây Nguyên, cho biết về các mục tiêu của phái đoàn của ông trong các sự kiện này - nổi bật là buổi tuần hành hôm 28/6 trước Đại Sứ Quán Việt Nam ở Hoa Kỳ, hội luận về tự do tôn giáo, và gặp gỡ giới chức Hoa Kỳ.
Mục sư A Ga nói, “Mục tiêu của phái đoàn chúng tôi là vận động để trả tự do tức khắc cho thầy truyền đạo Y Pum Bya, mục sư Y Yich; lên tiếng việc nhà cầm quyền Việt Nam vẫn tiếp tục đàn áp Hội thánh Tin lành Đấng Christ ở tại Tây nguyên ở Việt Nam.
“Lên tiếng để chính phủ Hoa Kỳ và LHQ và các tổ chức nhân quyền trên thế giới để họ có thể gây áp lực với chính phủ Việt Nam để chính phủ Việt Nam thực thi quyền tự do tôn giáo của người dân mà không phải bị đàn áp nữa.”