Lễ Tạ ơn của nước Mỹ: Ngày hội của sự biết ơn, đoàn tụ và truyền thống đặc sắc

Photo by Libby Penner on Unsplash

Khi nhắc đến Lễ Tạ ơn (Thanksgiving), hình ảnh đầu tiên xuất hiện trong tâm trí nhiều người là một bàn tiệc thịnh soạn với chú gà tây vàng ruộm nằm ở trung tâm bàn tiệc. Nhưng Thanksgiving không chỉ xoay quanh những món ăn ngon.

Đây là một trong những ngày lễ quan trọng nhất của nước Mỹ, quê hương thứ 2 của chúng ta mang ý nghĩa gắn kết gia đình, tôn vinh lòng biết ơn và lưu giữ những giá trị truyền thống đặc sắc đã tồn tại qua hàng thế kỷ. Để hiểu rõ hơn về ý nghĩa sâu xa, lịch sử và những nét độc đáo của Thanksgiving, hãy cùng đi sâu khám phá ngày lễ này.

Thanksgiving – Ngày lễ của lòng biết ơn

Thanksgiving là một ngày lễ quốc gia quan trọng, được tổ chức hàng năm ở Hoa Kỳ vào thứ Năm tuần thứ tư của tháng 11. Đây không chỉ là dịp để cảm tạ Ơn Trên vì những mùa màng bội thu và cuộc sống đủ đầy, mà còn là lúc các gia đình sum họp sau những ngày tháng xa cách.

Vào dịp này, người Mỹ thường tổ chức các bữa tiệc tối thịnh soạn, tham gia các hoạt động truyền thống như diễu hành, lễ xá tội gà tây, hoặc đơn giản là ngồi quây quần để ôn lại những điều tốt đẹp trong năm. Thanksgiving cũng đánh dấu sự khởi đầu của mùa lễ hội lớn nhất năm, bao gồm Black Friday, mùa mua sắm Giáng sinh và những sự kiện văn hóa cuối năm.

Thanksgiving không chỉ của riêng nước Mỹ

Mặc dù Thanksgiving thường được nhắc đến nhiều nhất tại Mỹ, nhưng ngày lễ này không chỉ có tại xứ sở cờ hoa này. Canada cũng có một ngày lễ Tạ ơn riêng, được tổ chức sớm hơn vào tháng 10. Ngoài ra, các đảo vùng Caribe và một số quốc gia khác cũng có những phiên bản lễ Tạ ơn để tôn vinh sự sung túc và lòng biết ơn đối với thiên nhiên.

Dù mỗi nơi có cách tổ chức khác nhau, Thanksgiving ở Mỹ vẫn mang một nét độc đáo và đặc trưng riêng nhờ lịch sử đặc biệt gắn liền với những người định cư Pilgrims và các bộ lạc bản địa.

Lịch sử Lễ Tạ ơn: Hành trình qua thời gian

Thanksgiving có nguồn gốc từ thế kỷ 16 và được biết đến như một ngày hội gắn liền với lòng biết ơn và sự sẻ chia. Tuy nhiên, việc xác định chính xác ngày lễ Thanksgiving đầu tiên luôn là đề tài gây tranh cãi.

Thanksgiving đầu tiên: Bữa tiệc ở Plymouth hay Florida?

Theo sách vở của Mỹ, ngày lễ Thanksgiving đầu tiên được tổ chức vào năm 1621 tại thuộc địa Plymouth ở bang Massachusetts. Đây là khi những người hành hương Pilgrims, sau một mùa đông khắc nghiệt và đối mặt với vô số khó khăn, đã tổ chức bữa tiệc đầu tiên để cảm tạ vụ mùa bội thu. Họ đã mời các thành viên của bộ lạc Wampanoag – những người đã hỗ trợ họ rất nhiều trong việc canh tác và săn bắn trên vùng đất mới.

Tuy nhiên, một số sử gia cho rằng ngày lễ Thanksgiving thực sự đầu tiên tại Bắc Mỹ diễn ra sớm hơn thế.
Theo nhà sử học Michael Gannon, vào ngày 8-9-1565, tại St. Augustine, Florida, những người Tây Ban Nha đã tổ chức một buổi lễ tôn giáo để tạ ơn và chia sẻ bữa ăn với các bộ lạc bản địa. Sự kiện này xảy ra gần nửa thế kỷ trước lễ hội ở Plymouth, làm dấy lên nhiều tranh luận về nguồn gốc thật sự của Thanksgiving.

Từ phong tục đến ngày lễ quốc gia

Dù khởi nguồn như một phong tục cộng đồng, Thanksgiving trở thành ngày lễ chính thức của Mỹ nhờ Tổng thống George Washington. Vào ngày 28-9-1789, Quốc hội Mỹ đã yêu cầu ông chọn một ngày cố định để tổ chức Thanksgiving trên toàn quốc. Ngày 26-11-1789, Tổng thống Washington công bố Thanksgiving lần đầu tiên theo Hiến pháp mới của nước Mỹ. Sau đó, Tổng thống Abraham Lincoln, giữa bối cảnh khốc liệt của Nội chiến Mỹ, đã quyết định chọn thứ Năm cuối cùng của tháng 11 hàng năm làm ngày Thanksgiving, nhằm khuyến khích tinh thần đoàn kết và niềm hy vọng. Quyết định này tạo nền móng để Thanksgiving trở thành ngày lễ lớn mang tính biểu tượng. Năm 1941, Quốc hội Mỹ thông qua đạo luật chính thức quy định Thanksgiving sẽ được tổ chức vào thứ Năm tuần thứ tư của tháng 11, giữ nguyên đến tận ngày nay.

Truyền thống ẩm thực: Gà tây và những món ăn đặc sắc

Lễ Tạ ơn sẽ không trọn vẹn nếu thiếu đi bàn tiệc thịnh soạn. Trong đó, gà tây quay là món ăn biểu tượng, xuất hiện gần như trên mọi bàn ăn gia đình Mỹ trong dịp này.

Vì sao gà tây lại là món ăn chính?

Có rất nhiều giả thuyết về lý do gà tây trở thành trung tâm của bàn tiệc Thanksgiving. Một trong những câu chuyện phổ biến liên quan đến Nữ hoàng Anh Elizabeth I. Vào thế kỷ 16, khi bà nghe tin hạm đội Tây Ban Nha bị đánh bại, bà đã yêu cầu thêm ngỗng quay để ăn mừng chiến thắng. Những người định cư Mỹ sau này được cho là lấy cảm hứng từ sự kiện đó, thay ngỗng bằng gà tây – một loài gia cầm phổ biến tại Bắc Mỹ thời bấy giờ.

Ngoài gà tây, bàn tiệc Thanksgiving còn có nhiều món ăn truyền thống khác:

- Khoai tây nghiền: Ăn kèm nước sốt thịt, tạo nên sự béo ngậy và đậm đà.
- Nhân nhồi (stuffing): Làm từ bánh mì, rau củ, và thảo mộc, được nhồi bên trong gà tây khi quay.
- Bánh bí (pumpkin pie): Một món tráng miệng ngọt ngào và mang đậm hương vị mùa thu.
- Mứt nam việt quất: Thêm phần tươi mới, tạo sự cân bằng cho bữa ăn.

Ngoài ra, một sự thật thú vị là trong bữa tiệc Thanksgiving đầu tiên năm 1621, người da đỏ đã tặng 5 con nai để làm quà cho những người định cư Pilgrims. Do đó, thịt nai rất có thể cũng đã xuất hiện trên bàn tiệc ngày đó.

Xá tội gà tây: Nghi thức nhân văn

Một trong những truyền thống đặc sắc nhất của Thanksgiving là lễ xá tội gà tây, diễn ra tại Nhà Trắng mỗi năm. Trong nghi thức này, Tổng thống Mỹ sẽ ân xá cho một chú gà tây, giúp nó thoát khỏi số phận trở thành món chính trên bàn ăn.

Truyền thống này có từ thời Tổng thống Abraham Lincoln. Con trai ông, Tad, đã xin tha mạng cho một con gà tây, khiến cha mình viết một “lời ân xá” đặc biệt cho chú gà này. Đến thời Tổng thống George HW Bush, nghi thức này được chính thức hóa và tổ chức thường niên.

Năm nay, Tổng thống Donald Trump đã chủ trì lễ xá tội gà tây tại Vườn Hồng của Nhà Trắng, cùng sự tham gia của Đệ nhất phu nhân Melania Trump và con gái cả Ivanka Trump.

Diễu hành Macy’s: Màn trình diễn đỉnh cao của lễ hội

Ngoài bữa tiệc, một sự kiện không thể thiếu trong ngày Thanksgiving là cuộc diễu hành Macy’s tại New York. Đây là một trong những sự kiện hoành tráng nhất nước Mỹ, được tổ chức lần đầu tiên vào năm 1924.

Cuộc diễu hành kéo dài khoảng 4km qua trung tâm thành phố, thu hút hàng triệu người theo dõi. Điểm nổi bật nhất là các quả bóng bay khổng lồ mang hình dáng nhân vật hoạt hình, các xe hoa rực rỡ, và những màn biểu diễn âm nhạc sôi động.

Dù bị gián đoạn trong Thế chiến II, Macy’s Parade vẫn duy trì được sức hút mạnh mẽ, trở thành biểu tượng văn hóa không thể thiếu của lễ Tạ ơn.

Thanksgiving – Hơn cả một ngày lễ

Thanksgiving không chỉ là ngày lễ truyền thống, mà còn là biểu tượng của sự đoàn tụ, lòng biết ơn và hy vọng. Đây là dịp để người Mỹ nhìn lại một năm đã qua, bày tỏ tình yêu thương với gia đình, và trân trọng những gì họ đang có.

Từ những món ăn đặc sắc, nghi thức ý nghĩa, đến những sự kiện hoành tráng như diễu hành Macy’s, Thanksgiving đã vượt ra khỏi biên giới nước Mỹ, trở thành nguồn cảm hứng về lòng biết ơn và tinh thần sẻ chia trên toàn thế giới.

Trong không khí của mùa lễ hội, Thanksgiving trở thành lời nhắc nhở nhẹ nhàng nhưng đầy sức mạnh: hãy sống chậm lại, yêu thương nhiều hơn, và trân trọng những khoảnh khắc bên những người thân yêu, dù chỉ là một bữa ăn đơn giản nhưng chân thành. Đó mới chính là tinh thần của ngày lễ, vượt qua mọi biên giới, thời gian và văn hóa.

Nhật Ái