Elon Musk quyết định lập America Party - Đảng Mỹ Tân

Giữ đúng lời hứa, sau khi Quốc hội Mỹ thông qua dự luật O3B, Elon Musk đã thành lập "American Party" - Đảng Mỹ, tôi tạm gọi đảng này là Mỹ Tân bởi với việc đảng này có xung khắc với ông Trump - Chân mệnh thiên tử của Mỹ quốc.

Trước đó, Musk đã khảo sát trên X với hơn 1.2 triệu ý kiến trả lời, 2/3 ủng hộ thành lập đảng mới. Musk viết: "Với tỷ lệ 2 chọi 1, các bạn muốn có một chính đảng mới và các bạn sẽ có nó! Chúng ta đang sống trong một hệ thống một đảng thực sự, không phải dân chủ.”

Với Musk, việc thông qua dự luật OBBB không chỉ là thất bại chính sách, mà còn cho thấy cả Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa thực chất đều thuộc về một thực thể chính trị mà Musk gọi là Uniparty – một cấu trúc quyền lực chung, cùng theo đuổi mục tiêu phình to bộ máy chính phủ, gia tăng nợ công và đẩy nước Mỹ đến bờ vực phá sản.

Cương lĩnh của Mỹ Tân gồm 7 điểm chính như sau:

1. Giảm nợ công, chỉ chi tiêu có trách nhiệm.
2. Hiện đại hóa quân đội bằng trí tuệ nhân tạo và robot.
3. Ủng hộ phát triển công nghệ, tăng tốc để thắng trong cuộc đua AI.
4. Giảm quy định trên mọi lĩnh vực, đặc biệt trong ngành năng lượng.
5. Bảo vệ quyền tự do ngôn luận.
6. Khuyến khích tăng sinh.
7. Duy trì chính sách trung dung ở các lĩnh vực còn lại.

Như vậy, nói về mặt chính trị, có thể nói Mỹ Tân là đảng Cộng Hòa thời hiện đại, với chính sách hầu như gắn bó với quan điểm Cộng Hòa nguyên bản.

Việc trở thành chính đảng thật sự cần một quá trình dài và nhiều chi phí, bắt đầu bằng việc đăng ký với Ủy ban Bầu cử Liên bang (FEC) và thành lập các chi bộ tại các tiểu bang. Với tiềm lực tài chính của Musk, vấn đề này ... không phải vấn đề.

Cục diện chính trị Mỹ sau đại thắng bầu cử 2024 của ông Trump khả năng sẽ hình thành thế tam phân, trong đó Mỹ Tân sẽ có vai trò quyết định cán cân nghiêng về cánh nào mà không cần đa số tuyệt đối.

Trong trường hợp lý tưởng, Mỹ Tân có thể thu hút được khoảng 20% đảng viên Cộng Hòa và 40% đảng viên Dân Chủ, thêm khoảng vài triệu người trung dung phi đảng phái, hình thành một lực lượng chính trị hơn 20 triệu đảng viên, thừa sức khuynh đảo chính trường Mỹ.

Musk lập đảng mới ko phải với mục đích tranh đua làm tổng thống. Có thể mục đích của musk là tạo sức ảnh hưởng đến cuộc đua tổng thống giữa 2 đảng cộng hoà và dân chủ. Từ đó khiến 2 đảng kia sẽ có phần ưu ái hơn cho musk để nôi kéo cho cuộc chiến phiếu bầu sắp tới. Musk có thể là yếu tố quyết định xem ai lên nắm quyền. Musk quả thật là thiên tài số 1 giờ mới hiểu tại sao musk lại chống đối trump nhiều như vậy. Nhận thấy 2 đảng hầu như ngang ngửa nhau trong mỗi lần bầu cử, musk chỉ cần nôi kéo dc một số chính trị gia đã về hưu và tăng cường tuyên giáo musk chính là con át chủ bài trong các cuộc bầu cử.

Tuy nhiên, thành lập một đảng mới trong chính trường Mỹ có dễ không?

America Party – Nói Dễ, Làm Không Dễ



“Hôm nay, America Party ra đời để giành lại tự do cho người dân.”

Tuyên bố đó vang lên như một tiếng sấm giữa mùa hè. Nhiều người cổ vũ. Báo chí sôi sục. Cộng đồng mạng râm ran. Một số người còn hô hào ông Musk nên tranh cử Tổng thống năm 2028.

Nhưng nếu bỏ qua những hào nhoáng truyền thông, nhìn vào thực tế chính trị Mỹ, ta sẽ thấy: Lập đảng mới thì dễ nói, nhưng làm thì không hề dễ.

Elon Musk có gì trong tay?

Không thể phủ nhận, Elon Musk có ba yếu tố cực kỳ mạnh:

1. Sức ảnh hưởng toàn cầu: Ông là người sáng lập và điều hành các tập đoàn hàng đầu như Tesla, SpaceX, Neuralink… và hiện sở hữu mạng xã hội X.

2. Tài chính dồi dào: Là một trong những người giàu nhất hành tinh, với tài sản trị giá hàng trăm tỷ USD.

3. Đám đông theo dõi trung thành: Có hơn 180 triệu người theo dõi trên X – một nền tảng mà ông làm chủ và định hình nội dung theo ý mình.

Với ba yếu tố đó, việc ông công bố đảng mới ngay trên mạng xã hội là điều dễ như búng tay. Nhưng… đảng chính trị không phải là một dòng tweet.

Lập đảng mới ở Mỹ – Gập ghềnh hơn người ta tưởng

Mỹ có hệ thống chính trị lưỡng đảng cố định: Cộng Hòa và Dân Chủ đã chia nhau mọi ngõ ngách quyền lực suốt hơn 150 năm. Mỗi bang ở Mỹ có luật riêng, thủ tục riêng về việc cho phép một đảng mới được ghi danh và có tên trên lá phiếu.

Để đảng America Party trở thành một lực lượng chính trị thực sự, Elon Musk phải:

• Gửi đơn ghi danh đảng ở tất cả 50 tiểu bang.
• Thu thập đủ hàng triệu chữ ký cử tri đủ điều kiện, đúng theo thời hạn nghiêm ngặt.
• Đóng các loại phí hành chính, phí nộp hồ sơ, nộp đầy đủ giấy tờ pháp lý.
• Tổ chức cơ sở đảng ở cấp tiểu bang, quận, hạt, khu vực bỏ phiếu.
• Tuyển người ra ứng cử từ cấp thấp (hội đồng thành phố, nghị sĩ tiểu bang) cho đến các ghế Quốc hội và Tổng thống.

Đây không phải là chuyện “một mình một ngựa”. Đây là cuộc chạy tiếp sức cần hàng chục nghìn người và nhiều năm bền bỉ.

Đảng mới không dễ sống sót

Mỹ từng có nhiều cá nhân nổi tiếng đứng ra lập đảng mới:

• Năm 1992, Ross Perot – một tỷ phú khác – lập đảng Cải cách (Reform Party), từng đạt gần 19% phiếu phổ thông, nhưng không giành được phiếu đại cử tri nào.
• Năm 2000, Ralph Nader đại diện cho đảng Xanh, được hơn 2 triệu phiếu, nhưng bị chỉ trích là nguyên nhân khiến Al Gore thất cử vì “chia phiếu”.

Cả hai đều không sống lâu. Không phải vì họ không có lý tưởng, mà vì hệ thống Mỹ không dành chỗ cho người thứ ba chen ngang dễ dàng.

America Party có thể đi đến đâu?

Nếu Elon Musk nghiêm túc đầu tư:

• Ông có thể tạo ra một làn sóng chính trị mới, hấp dẫn giới trẻ, những người trung lập và các cử tri thất vọng với cả hai đảng lớn.
• Có thể giành vài ghế Quốc hội hoặc thống đốc bang trong 10 năm tới.
• Có thể trở thành đối trọng thực sự trong hệ thống chính trị Mỹ.

Nhưng nếu đây chỉ là một hành động bộc phát vì bất mãn với Trump hay Đảng Cộng Hòa, và thiếu chuẩn bị bài bản, thì rất có thể America Party chỉ là:

“Một đốm lửa bùng sáng rực rỡ trong một ngày – rồi vụt tắt không kèn không trống.”

Nguy cơ chia phiếu – Lợi bất cập hại?

Điều đáng ngại là: nếu America Party đưa ứng cử viên tranh cử tổng thống năm 2028, điều dễ xảy ra là:

• Chia rẽ phiếu của phe bảo thủ, đặc biệt là những người trẻ theo xu hướng tự do tài chính, chống chính phủ can thiệp.
• Điều đó vô tình giúp Đảng Dân Chủ thắng cử, kể cả khi họ không quá mạnh.

Lịch sử chính trị Mỹ đã từng chứng kiến chuyện này, và điều đó có thể lặp lại.

Có tiếng nói là một chuyện, có sức mạnh chính trị là chuyện khác

Không ai nghi ngờ Elon Musk có sức ảnh hưởng. Nhưng để biến một dòng tweet thành một đảng chính trị có thực lực, thì cần:

• Một chiến lược dài hơi.
• Một bộ máy tổ chức nghiêm túc.
• Và sự kiên trì – không phải vài tuần hay vài tháng, mà là nhiều năm liên tục.

America Party – nói dễ. Làm? Không dễ chút mô.

Anthony Lê – từ Washington D.C. Cre: Lê Thanh Tùng

FB Trương Xuân Nam