Đảng Cộng Hòa đối mặt việc mất Hạ Viện vào năm bầu cử 2026 nếu kinh tế không khởi sắc và tiên đoán ông Trump sẽ phải trả giá

Một cuộc khảo sát mới từ ABC News/Washington Post/Ipsos vừa phác họa một bức tranh u ám cho Đảng Cộng hòa trước thềm bầu cử giữa nhiệm kỳ 2026. Hai phần ba người Mỹ cho rằng “đất nước đang đi sai hướng”, và chỉ một phần ba cảm thấy tình hình đang cải thiện. Dù mức bi quan này đã giảm nhẹ so với cuối năm 2024, nó vẫn cho thấy sự mất lòng tin sâu sắc vào chính quyền Trump nhiệm kỳ hai – và cả hai đảng lớn.

Lạm phát – điểm yếu chí tử của chính quyền Trump

Theo khảo sát, gần 60% người Mỹ đổ lỗi cho Tổng thống Trump về tình trạng lạm phát, trong đó một phần ba cho rằng ông “chịu trách nhiệm lớn”. Chỉ 37% cử tri hài lòng với cách Trump điều hành kinh tế – mức thấp nhất kể từ khi ông quay lại Nhà Trắng.

Hơn một nửa (52%) cho rằng nền kinh tế “tệ hơn” so với khi ông nhậm chức, trong khi chỉ 27% cảm thấy “khá hơn”. Đáng lo ngại nhất là nhóm cử tri có thu nhập dưới $50,000 Mỹ kim/năm – lực lượng quyết định tại các bang dao động – có tới 57% cho rằng đời sống của họ đi xuống. Nếu xu hướng này kéo dài, Đảng Cộng hòa có thể mất hàng loạt ghế tại các khu vực nông thôn và trung lưu thấp, nơi từng là “thành trì đỏ”.

“Thuế quan hoàn tiền” – con dao hai lưỡi

Để xoa dịu cử tri, ông Trump được cho là đang cân nhắc kế hoạch dùng tiền thu được từ thuế quan đánh lên hàng nhập khẩu Trung Quốc và Mexico để hoàn lại cho người dân – đặc biệt là các hộ có thu nhập thấp và trung bình.

Tuy nhiên, giới kinh tế cảnh báo chính sách này nguy hiểm như con dao hai lưỡi:

- Tích cực: Giúp tạo hiệu ứng tâm lý, khiến người dân cảm thấy chính quyền “chia sẻ gánh nặng” với họ.

- Tiêu cực: Thuế quan thực chất là một loại thuế gián tiếp đánh vào hàng tiêu dùng, làm tăng giá cả và đẩy lạm phát cao hơn. Khi đó, khoản “hoàn tiền” chỉ như muối bỏ biển, thậm chí khiến người dân thêm bất mãn vì vật giá vẫn leo thang.

Nhiều chuyên gia cho rằng kế hoạch này mang tính chính trị nhiều hơn kinh tế, và có thể giúp ông Trump ghi điểm tạm thời – nhưng không đủ sức xoay chuyển cục diện 2026.

Cử tri chán nản với cả hai đảng

Khảo sát cũng cho thấy 68% người Mỹ cho rằng Đảng Dân chủ “xa rời thực tế đời sống”, trong khi 63% nói điều tương tự về ông Trump, và 61% chê Đảng Cộng hòa. Nói cách khác, sự thất vọng đang lan rộng ở cả hai phía.

Tuy nhiên, vì Đảng Cộng hòa đang nắm quyền điều hành, họ phải gánh chịu phần lớn trách nhiệm chính trị. Trong bối cảnh đó, Đảng Dân chủ có thể tận dụng làn sóng bất mãn để giành lại Hạ viện, đặc biệt ở các quận ngoại ô, nơi cử tri độc lập và phụ nữ trung lưu chiếm ưu thế.

Bóng mây bao phủ nhiệm kỳ thứ hai của Trump

Tỷ lệ bất tín nhiệm của ông Trump hiện ở mức 59%, cao hơn đáng kể so với đầu nhiệm kỳ. Nghiêm trọng hơn, số người “rất không ưa” ông (46%) cao gấp đôi số người “rất ủng hộ” (20%).

Ngoài ra, 64% người Mỹ tin rằng ông Trump đang mở rộng quyền lực tổng thống quá mức, cho thấy sự lo ngại về xu hướng tập trung quyền lực và vượt giới hạn hiến định.

Nếu tình hình kinh tế không được cải thiện rõ rệt trước mùa hè 2026, giới phân tích cho rằng Đảng Cộng hòa rất có thể sẽ mất quyền kiểm soát Hạ viện, và ông Trump sẽ phải trải qua hai năm cuối nhiệm kỳ đầy sóng gió, bị Quốc hội đối lập chặn đứng mọi chính sách.

Khi dữ liệu không biết nói dối

Nguyên tắc của tôi khi đọc các cuộc thăm dò dư luận về ông Trump là luôn trừ 4% sai lệch theo hướng chống Trump, vì phần lớn khảo sát mang thiên kiến nhất định.

Thế nhưng, ngay cả sau khi trừ sai số đó, vẫn có hơn 50% cử tri phản đối ông Trump trên hầu hết các vấn đề kinh tế và điều hành. Điều đó có nghĩa là vấn đề không còn là tạm thời – mà mang tính cấu trúc.

Lá phiếu 2026 là trưng cầu dân ý về kinh tế Trump

Cử tri Mỹ hiện mệt mỏi với chính trị chia rẽ, giá cả leo thang và sự bất định kinh tế. Tổng thống Trump vẫn còn thời gian để xoay chuyển tình thế – nếu ông kiềm chế được lạm phát, giữ vững việc làm và quản lý khéo chính sách thuế quan – hoàn tiền.

Nhưng nếu giá cả không hạ nhiệt trước tháng 6/2026, thì Đảng Cộng hòa có thể phải trả giá đắt tại phòng phiếu, cho dù Đảng Dân chủ cũng chẳng được lòng dân hơn bao nhiêu.

Nói cách khác, bầu cử giữa nhiệm kỳ 2026 sẽ là “phán quyết của người dân Mỹ về khả năng kinh tế của Donald Trump” – không chỉ về chính trị.

TH