So với bóng nhiệt quang, là loại bóng tròn chúng ta vẫn dùng suốt hằng trăm năm nay, thì bóng xoắn CFL tiết kiệm tới 75% điện lực. Thí dụ, ...
Vũ Hằng/Viễn Đông
Bóng xoắn huỳnh quang CFL (compact fluorescent bulb) hiện đang chiếm lĩnh thị trường đèn điện, được các hãng sản xuất quảng cáo mạnh mẽ và ngay cả chính phủ Hoa Kỳ cũng nhiệt tình hỗ trợ, vì nó đáp ứng được nhu cầu tiết kiệm năng lượng.
Bóng xoắn huỳnh quang CFL (compact fluorescent bulb) hiện đang chiếm lĩnh thị trường đèn điện, được các hãng sản xuất quảng cáo mạnh mẽ và ngay cả chính phủ Hoa Kỳ cũng nhiệt tình hỗ trợ, vì nó đáp ứng được nhu cầu tiết kiệm năng lượng.
So với bóng nhiệt quang, là loại bóng tròn chúng ta vẫn dùng suốt hằng trăm năm nay, thì bóng xoắn CFL tiết kiệm tới 75% điện lực. Thí dụ, một bóng xoắn 15 watt có thể thay thế bóng tròn 60 watt mà vẫn cung cấp được một lượng ánh sáng tương đương. Làm ăn như vậy là 1 vốn 4 lời rồi, ai mà không ham chứ!
Hằng nghe nói là đến năm 2014 thì các bóng nhiệt quang (incandescent) sẽ bị nhà nước cấm chỉ vì không đạt chỉ tiêu tiết kiệm điện, khi đó bóng huỳnh quang sẽ độc chiếm thị trường. Như vậy là cả nước Mỹ sẽ tiết kiệm được biết bao nhiêu tiền điện, môi trường sẽ bớt được bao nhiêu khí thải sinh ra trong tiến trình sản xuất điện.
* Lỡ khi bóng vỡ…
Nhưng ông xã Hằng lại nói “đừng vội mừng!”, vì chất thủy ngân (Mercury) dùng làm trung gian phát sáng trong bóng CFL là một chất rất độc hại. Khi còn sử dụng thì không sao, nhưng lỡ khi bóng vỡ thì chất thủy ngân sẽ bay ra, nếu không được dọn dẹp đúng cách, sẽ gây nhiều hậu quả tai hại cho những người trong nhà, cho chó mèo, cây cối, và môi sinh. Ổng còn bảo, cho dù không vỡ thì cũng có lúc bóng cháy. Nếu cứ tà tà ném vào thùng rác, như ném cái vỏ chuối hoặc xương cá, rồi ra nó cũng vỡ và đưa đến hậu quả tương tự. Với con số 300 triệu bóng CFL hiện được tiêu thụ hằng năm, thì thử hỏi số bóng vỡ, bóng cháy sẽ là bao nhiêu? Vì thế, chính phủ lo lắm, không khéo mà lợi bất cập hại? Mà nào có phải chỉ là chuyện của chính phủ, nhà ai lúc này chẳng có hàng chục bóng CFL đang dùng. Bạn nhớ hồi các công ty điện mới “chào hàng” không? Hết tặng miễn phí, lại khuyến khích dân chúng mang bóng nhiệt quang ra đổi. Hồi đó, bọn Hằng í ới gọi nhau, đứa nào cũng ôm về một mớ, xài thả giàn, có nghe ai nói gì về mẹc-cu-ri, mẹc-cu-rích đâu, không ngờ đến lúc bể hoặc cháy nó lại gây ra tai hại đến thế.
* Nguy hại của thủy ngân trong CFL
Ông xã Hằng bảo, trong mỗi bóng huỳnh quang chỉ có chừng 5 mi-li-gam thuỷ ngân. Con số này thực ra là rất ít, vì đã bị hạn chế tối đa, một mình nó không gây tác hại hoặc làm cho chúng ta bịnh ngay được. Nhưng nếu khinh xuất để bị nhiễm hơi thủy ngân, thì cho dù chỉ với một lượng nhỏ, nạn nhân cũng có thể cảm thấy ít nhiều triệu chứng như run rẩy tay chân, mất ngủ, mệt mỏi cơ bắp, nhức đầu, thậm chí thay đổi tính khí, có thể sinh bẳn gắt khó chịu với những người chung quanh. Bị nhiễm ở liều lượng cao hoặc tiếp xúc lâu dài, nạn nhân bị tác động vào não, sinh ra ngu ngơ, đần độn, thay đổi nhân cách, điếc, mất trí nhớ, nhiễm sắc thể bị hủy hoại; các tế bào thần kinh, não, và thận có thể bị suy liệt. Trẻ em còn nằm trong bào thai cũng có thể bị ảnh hưởng nếu người mẹ bị nhiễm độc Mercury lâu dài.
* Giải quyết bóng CFL hư vỡ
Để ngăn ngừa những hậu quả tai hại đó, chúng ta cần theo đúng những lời khuyên của Cơ Quan Bảo Vệ Môi Trường Hoa Kỳ (Environmental Protection Agency EPA), nếu chẳng may gặp một bóng CFL vỡ ở trong nhà:
- Trước hết là KHÔNG làm những điều sau đây: Không mở máy sưởi (Heat) hoặc máy điều hòa không khí (AC) trong vài tiếng đồng hồ sau khi bóng CFL vừa vỡ. Không dùng chổi hoặc máy hút bụi để lau dọn nơi bóng vỡ, bởi vì những thứ này sẽ làm cho hơi thủy ngân càng phát tán rộng hơn. Nếu bất đắc dĩ phải dùng máy hút bụi, nhớ lấy túi rác ra ngay sau khi xong việc, cho vào 2 tầng bao dán kín miệng trước khi đưa vào khu thu hồi phế liệu độc hại.
- Bay và biến: Mở rộng mọi cửa số và cửa ra vào để hơi thủy ngân “bay” ra ngoài trời, cùng lúc mọi người “biến” khỏi nhà trong vòng 15 phút.
- Trở về nhà, đeo găng tay, dùng bìa cứng gom các mảnh thủy tinh vỡ, bỏ chung vào một cái khăn giấy. Dùng băng keo (duct tape), hoặc giẻ ướt để nhặt các miểng vụn nhỏ. Lau từ từ để chất khí khỏi tung bay trong không khí. Xong rồi, gấp tờ khăn giấy lại bỏ vào trong một cái bao, hàn kín miệng. Và bỏ bao đó vào trong một bao khác, cũng hàn kín miệng bao lại.
- Nếu bóng đèn không vỡ mà chỉ là bị cháy, thì đơn giản hơn: Cẩn thận gỡ bóng khỏi đuôi đèn, rồi gói nó trong 2 lần bao, có hàn kín miệng.
- Rửa tay rất cẩn thận.
- Sau đó, đưa đến các khu thu hồi phế liệu độc hại. Hiện tất cả mọi cửa hàng Home Depot trên toàn quốc, cùng với một số cửa hàng Ace Hardware và TruValue có nhận bóng CFL hư vỡ. Bằng không, bạn có thể gọi cho công ty điện lực tại địa phương để được hướng dẫn cụ thể. Tuyệt đối KHÔNG ném vào thùng rác chung vẫn dùng để chứa rác trong nhà.
Hằng biết cái chữ KHÔNG sau cùng này nghe đơn giản nhưng đòi hỏi một ý thức trách nhiệm rất cao. Hãy cứ tưởng tượng, nếu ai cũng ném bóng hư vào thùng rác chung, thì các bãi rác trên toàn quốc phải nhận vài triệu bóng vỡ một năm, và thủy ngân chảy thành suối trong lòng đất, gây ra một tình cảnh vô cùng tai hại cho môi trường, nguồn nước, và thảo mộc. Với một chút ý thức, bạn sẽ giúp cho trái đất của chúng ta tránh được cái viễn tượng kinh hoàng ấy. Như vậy chẳng đáng công lắm sao?
Vuhang231@yahoo.com
Hằng nghe nói là đến năm 2014 thì các bóng nhiệt quang (incandescent) sẽ bị nhà nước cấm chỉ vì không đạt chỉ tiêu tiết kiệm điện, khi đó bóng huỳnh quang sẽ độc chiếm thị trường. Như vậy là cả nước Mỹ sẽ tiết kiệm được biết bao nhiêu tiền điện, môi trường sẽ bớt được bao nhiêu khí thải sinh ra trong tiến trình sản xuất điện.
* Lỡ khi bóng vỡ…
Nhưng ông xã Hằng lại nói “đừng vội mừng!”, vì chất thủy ngân (Mercury) dùng làm trung gian phát sáng trong bóng CFL là một chất rất độc hại. Khi còn sử dụng thì không sao, nhưng lỡ khi bóng vỡ thì chất thủy ngân sẽ bay ra, nếu không được dọn dẹp đúng cách, sẽ gây nhiều hậu quả tai hại cho những người trong nhà, cho chó mèo, cây cối, và môi sinh. Ổng còn bảo, cho dù không vỡ thì cũng có lúc bóng cháy. Nếu cứ tà tà ném vào thùng rác, như ném cái vỏ chuối hoặc xương cá, rồi ra nó cũng vỡ và đưa đến hậu quả tương tự. Với con số 300 triệu bóng CFL hiện được tiêu thụ hằng năm, thì thử hỏi số bóng vỡ, bóng cháy sẽ là bao nhiêu? Vì thế, chính phủ lo lắm, không khéo mà lợi bất cập hại? Mà nào có phải chỉ là chuyện của chính phủ, nhà ai lúc này chẳng có hàng chục bóng CFL đang dùng. Bạn nhớ hồi các công ty điện mới “chào hàng” không? Hết tặng miễn phí, lại khuyến khích dân chúng mang bóng nhiệt quang ra đổi. Hồi đó, bọn Hằng í ới gọi nhau, đứa nào cũng ôm về một mớ, xài thả giàn, có nghe ai nói gì về mẹc-cu-ri, mẹc-cu-rích đâu, không ngờ đến lúc bể hoặc cháy nó lại gây ra tai hại đến thế.
* Nguy hại của thủy ngân trong CFL
Ông xã Hằng bảo, trong mỗi bóng huỳnh quang chỉ có chừng 5 mi-li-gam thuỷ ngân. Con số này thực ra là rất ít, vì đã bị hạn chế tối đa, một mình nó không gây tác hại hoặc làm cho chúng ta bịnh ngay được. Nhưng nếu khinh xuất để bị nhiễm hơi thủy ngân, thì cho dù chỉ với một lượng nhỏ, nạn nhân cũng có thể cảm thấy ít nhiều triệu chứng như run rẩy tay chân, mất ngủ, mệt mỏi cơ bắp, nhức đầu, thậm chí thay đổi tính khí, có thể sinh bẳn gắt khó chịu với những người chung quanh. Bị nhiễm ở liều lượng cao hoặc tiếp xúc lâu dài, nạn nhân bị tác động vào não, sinh ra ngu ngơ, đần độn, thay đổi nhân cách, điếc, mất trí nhớ, nhiễm sắc thể bị hủy hoại; các tế bào thần kinh, não, và thận có thể bị suy liệt. Trẻ em còn nằm trong bào thai cũng có thể bị ảnh hưởng nếu người mẹ bị nhiễm độc Mercury lâu dài.
* Giải quyết bóng CFL hư vỡ
Để ngăn ngừa những hậu quả tai hại đó, chúng ta cần theo đúng những lời khuyên của Cơ Quan Bảo Vệ Môi Trường Hoa Kỳ (Environmental Protection Agency EPA), nếu chẳng may gặp một bóng CFL vỡ ở trong nhà:
- Trước hết là KHÔNG làm những điều sau đây: Không mở máy sưởi (Heat) hoặc máy điều hòa không khí (AC) trong vài tiếng đồng hồ sau khi bóng CFL vừa vỡ. Không dùng chổi hoặc máy hút bụi để lau dọn nơi bóng vỡ, bởi vì những thứ này sẽ làm cho hơi thủy ngân càng phát tán rộng hơn. Nếu bất đắc dĩ phải dùng máy hút bụi, nhớ lấy túi rác ra ngay sau khi xong việc, cho vào 2 tầng bao dán kín miệng trước khi đưa vào khu thu hồi phế liệu độc hại.
- Bay và biến: Mở rộng mọi cửa số và cửa ra vào để hơi thủy ngân “bay” ra ngoài trời, cùng lúc mọi người “biến” khỏi nhà trong vòng 15 phút.
- Trở về nhà, đeo găng tay, dùng bìa cứng gom các mảnh thủy tinh vỡ, bỏ chung vào một cái khăn giấy. Dùng băng keo (duct tape), hoặc giẻ ướt để nhặt các miểng vụn nhỏ. Lau từ từ để chất khí khỏi tung bay trong không khí. Xong rồi, gấp tờ khăn giấy lại bỏ vào trong một cái bao, hàn kín miệng. Và bỏ bao đó vào trong một bao khác, cũng hàn kín miệng bao lại.
- Nếu bóng đèn không vỡ mà chỉ là bị cháy, thì đơn giản hơn: Cẩn thận gỡ bóng khỏi đuôi đèn, rồi gói nó trong 2 lần bao, có hàn kín miệng.
- Rửa tay rất cẩn thận.
- Sau đó, đưa đến các khu thu hồi phế liệu độc hại. Hiện tất cả mọi cửa hàng Home Depot trên toàn quốc, cùng với một số cửa hàng Ace Hardware và TruValue có nhận bóng CFL hư vỡ. Bằng không, bạn có thể gọi cho công ty điện lực tại địa phương để được hướng dẫn cụ thể. Tuyệt đối KHÔNG ném vào thùng rác chung vẫn dùng để chứa rác trong nhà.
Hằng biết cái chữ KHÔNG sau cùng này nghe đơn giản nhưng đòi hỏi một ý thức trách nhiệm rất cao. Hãy cứ tưởng tượng, nếu ai cũng ném bóng hư vào thùng rác chung, thì các bãi rác trên toàn quốc phải nhận vài triệu bóng vỡ một năm, và thủy ngân chảy thành suối trong lòng đất, gây ra một tình cảnh vô cùng tai hại cho môi trường, nguồn nước, và thảo mộc. Với một chút ý thức, bạn sẽ giúp cho trái đất của chúng ta tránh được cái viễn tượng kinh hoàng ấy. Như vậy chẳng đáng công lắm sao?
Vuhang231@yahoo.com
Viết bình luận đầu tiên
ĐỌC THÊM
Tại Sao Nhiều Người Nghiến Răng Khi Ngủ Và Cách Khắc Phục?
Nghiến răng khi ngủ là một vấn đề phổ biến, đặc biệt ở trẻ em, và đôi khi xảy ra cả ở người lớn.
7 Cách Hiệu Quả Để Giảm Mỡ Bụng Trong 10 Ngày
Để giảm mỡ bụng và có vòng eo thon gọn hơn, việc thay đổi thói quen hằng ngày kết hợp với chế độ ăn uống và tập luyện phù hợp ...
6 Loại Thực Phẩm Giúp Cải Thiện Tâm Trạng Hiệu Quả
Thực phẩm không chỉ cung cấp dinh dưỡng mà còn có khả năng tác động trực tiếp đến sức khỏe tinh thần.