Xe ở California chạy bằng dầu mỡ nhà hàng

Từ lâu, dầu dùng xong ở nhà hàng đã được tái chế thành xăng cho xe chạy ở Calfirnia. (Denis Cahill/ Canadian Press)  


Cuộc chiến đối phó hiện tượng biến đổi khí hậu tại California xem có vẻ diễn ra ác liệt hơn tại các nhà hàng bán thức ăn nhanh, so với trong nhà máy sản xuất xe điện Tesla ở Fremont.

Bảy năm sau khi tiểu bang này bắt đầu cấp tín dụng cho các hãng sản xuất nhiên liệu chứa carbon ở mức thấp, các thành phố và các công ty trên khắp California đã gia tăng dùng xăng diesel được pha chế từ những chất béo và những loại dầu, để làm nhiên liệu cho đủ thứ xe, từ xe cứu hỏa cho tới những chiếc xe giao hàng của United Parcel Service.
Đến nay giá trị của tín dụng cấp cho hãng dùng xe chạy dầu mỡ đã vượt quá giá trị tín dụng cấp xe điện cao gấp bốn lần, và đứng thứ nhì chỉ sau xăng ethanol.

Công ty được hưởng lợi nhiều nhất từ việc California chấp nhận dùng xăng diesel tái tạo lại được nằm ở Helsinki, Phần Lan, cách California tới 6,000 dặm. Vào năm 2012, công ty Neste Oyj bắt đầu gửi các tàu bồn chở nhiên liệu diesel dầu mỡ từ các nhà máy lọc dầu của họ tại Singapore và Âu Châu đến California. Nay công ty này là nhà cung cấp lớn nhất của tiểu bang. Ông Ezra Finkin, giám đốc chính sách của Diesel Technology Forum (Diễn Đàn Công Nghệ Diesel), một nhóm vận động ở Frederick, tiểu bang Maryland, cho biết như vậy.

Trong một cuộc phỏng vấn qua điện thoại từ Houston, Dayne Delahoussaye, người đứng đầu sự vụ công chúng Bắc Mỹ Châu của công ty Neste, nói rằng thị trường dùng diesel tái tạo đó “chắc chắn đang phát triển. Diesel tái tạo được đã trở nên rất phổ thông trong cộng đồng lọc dầu, vì đât là một phương tiện tốt để đáp ứng các điều kiện.”

Diesel tái tạo được đã làm phát sinh gần 628,000 tấn tín dụng trong tam cá nguyệt thứ tư của năm ngoái, tăng lên từ mức 6,000 trong năm 2011. Các khoản tín dụng được bán với giá $91.74 một tấn, một mức cao nhất trong sáu tháng, vào đầu tháng Mười. Những khoản tín dụng ấy sắp sửa tăng lên, trong lúc California đẩy nhanh việc cắt giảm lượng khí thải carbon của tiểu bang, để đạt được mục tiêu là đến cuối thập niên sẽ làm giảm lượng khí thải xuống tới những mức độ đã có từ 30 năm. Giá sẽ tăng hơn nói như vậy trong một bản phúc trình hồi tháng Sáu.

Trong năm qua, các nhà lọc dầu và những người khác mua tín dụng đã trả gần $650 triệu cho các khoản tín dụng. Đây là những khoản chi phí được chuyển sang cho những người tiêu thụ khi họ bơm xăng dầu.

Các khoản tín dụng sẽ tăng từ 15 đến 20 cent một gallon cho phí tổn nhiên liệu trong hai năm tới. Leigh Noda, viên chức cao cấp tại công ty Stillwater Associates, cho biết như vậy trong một cuộc phỏng vấn qua điện thoại. “Cuối cùng, những chương trình này được thiết kế để trợ giá cho các nhà cung cấp nhiên liệu sinh học.”

Xăng diesel có thể tái tạo được làm từ những thứ vật liệu hữu cơ, như thực vật và mỡ động vật được chế biến trong các nhà máy lọc đặc biệt. Không giống như diesel sinh học, diesel tái tạo được có thể được dùng mà không pha trộn, vì nó giống với xăng diesel. Xăng diesel sinh học thường gồm một phần năm của nhiên liệu được pha trộn mà không làm hại động cơ.

Trong những năm gần đây, các thành phố như San Francisco, Oakland và San Diego, cũng như Sacramento, đã chuyển sang dùng xăng diesel tái tạo được, cho xe bus chạy bằng điện, xe cứu hỏa, và những thức xe khác chạy trong thành phố. Những chiếc xe buýt đưa đón của Alphabet trong vùng Thung Lũng Điện Tử cũng dùng thứ dầu đó. Cách đây hai năm, UPS nói rằng họ sẽ mua 46 triệu gallon nhiên liệu để cho chạy đội xe truck giao hàng của họ.

California đại diện cho hơn một nửa thị trường Mỹ về nhiên liệu sinh học, theo Finkin từ Diesel Technology Forum nói. Sức hấp dẫn của tiểu bang này đối với các hãng sản xuất nhiên liệu sinh học là được dựa trên chương trình Tiêu Chuẩn Nhiên Liệu Carbon Mức Thấp, được thực hiện lần đầu tiên vào năm 2011, với mục đích làm giảm cường độ cacbon của các thứ nhiên liệu vận tải California vào năm 2020, xuống tới ít nhất 10% bên dưới những mức trong năm 2010.
Chương trình này cho phép các nhà lọc dầu mua các khoản tín dụng từ những nhà sản xuất nhiên liệu chứa carbon mức thấp, chẳng hạn như các nhà sản xuất nhiên liệu sinh học, để bù đắp cho cường độ carbon của những thứ nhiên liệu động cơ mà họ sản xuất.

Khi chương trình này bắt đầu, ethanol chiếm gần 80 phần trăm trong số những khoản tín dụng được tạo ra, so với chừng một nửa vào cuối năm ngoái. Dầu diesel tái tạo được là nguồn lớn vào hàng thứ nhì sản sinh ra tín dụng, kế tiếp là dầu diesel sinh học, khí đốt tự nhiên dạng nén, và điện cung cấp cho xe chạy.