Bình Luận

Vua nợ

Wednesday, 14/02/2018 - 08:56:10

Krugman hiện đang là Distinguished Professor of Economics -hai chữ distinguished professor là học vị cao nhất dành cho quý vị giáo sư xuất sắc -ông đang dạy những lớp hậu đại học của City University of New York, và đã dạy tại nhiều trường đại học khác như M.I.T., Yale University, Duke University, ...

Bài NGUYỄN ĐẠT THỊNH

Chữ “vua” trong Việt ngữ, cũng như chữ “king” trong Anh ngữ, không nhất thiết chỉ dùng để chỉ định người ngồi trên ngai vàng; VUA còn có nghĩa là người đứng đầu trong một địa hạt -thí dụ “vua nhậu” là những nhân vật được thi sĩ Tản Đà bênh vực qua hai câu thơ, “Đất say, đất cũng lăn quay/ Trời say, trời cũng đỏ gay. Ai cười?”

Tổng thống -nhất là tổng thống Mỹ- là vai trò hách hơn cả vua nữa, nhưng trước khi làm tổng thống Mỹ, ông Trump thích tự xưng là “king of debt” -vua nợ, anh bà con của Chúa Chổm.

Để không hổ danh “vua nợ”, hôm thứ Hai 12 tháng 2, ông gửi sang quốc hội quyển budget proposal (đề nghị ngân sách), dầy bằng nửa quyển tự điển, in bìa cứng, với cái giá nhẹ nhàng là $4.4 trillion -$4,400 tỉ Mỹ kim- gần 1phần 4 đống tiền đó là tiền nợ.

Nguyên do chính của số nợ $984 tỉ đó là ông ném qua cửa sổ $150 tỉ -ném vào những cái tủ sắt đã quá đầy của quý vị tỉ phú Hoa Kỳ. Để có tiền vung tay quá trán, tổng thống còn đề nghị cắt $1.8 trillions trong ngân sách của ba chương trình xã hội Medicaid, Medicare và food stamps.

Food stamps -chương trình chống đói giúp người Mỹ dù nghèo vẫn no bụng, bị cúp bằng cách chỉ phát một phần bằng tiền thẻ food stamps, phần còn lại, phát bằng hiện vật, đồ ăn chính phủ mua xỉ để phát như phát chẩn; hai chương trình Medicaid và Medicare bị cúp bằng cách bắt những người hưởng trợ cấp y tế phải làm việc -hoặc làm công quả cho nhà nước, nếu không tự tìm được việc.

Ngày chưa là tổng thống, ông Trump thường chỉ trích ông Obama bằng câu “deficits are the harbingers of a desolate future” (thâm thủng ngân sách là điềm báo trước một tương lai buồn thảm). Ông nói đúng, thâm thủng quả là buồn thảm; biết như vậy nhưng ông vẫn cứ làm, cứ tiếp tục gây thâm thủng.

Tuần trước ông ký bản “thương thảo ngân sách” do quý vị lãnh tụ quốc hội đề nghị gia tăng chi tiêu $300 tỉ; và hôm thứ Hai, ông giám đốc ngân sách Mick Mulvaney thông báo cho Chủ Tịch Hạ Viện Paul D. Ryan là ngân sách quốc phòng sẽ gia tăng $195 tỉ, và ngân sách dân sự gia tăng $131 tỉ trong vòng hai năm.
Bạch Cung còn đề nghị cắt 30% chương trình SNAP (Supplemental Nutrition Assistance Program), những người khỏe mạnh lãnh food stamps sẽ phải làm việc, và một phần food stamps sẽ được thay bằng hiện vật -nông phẩm của nông gia Hoa Kỳ.

Những người đang sống trong những chung cư công cộng cũng phải làm việc để giúp làm nhẹ gánh tài trợ của chính phủ.

Trong thư gửi cho Hạ Viện, ông tổng trưởng Mulvaney nhấn mạnh là chương trình xã hội gây thâm thủng cho ngân sách. Ông đề nghị cắt $11 tỉ trong chương trình trợ cấp y tế bằng cách cắt bỏ hoặc sửa đổi cách sử dụng ngân khoản.

Nguyên văn một câu trong bức thư viết, "Quốc hội không nhất thiết phải tiêu cho bằng hết số tiền đó; tuy nhiên nếu cần phải tiêu, xin tiêu xài theo đúng phương thức mà chính phủ muốn quý vị tiêu xài."
Là người chủ trương chống thâm thủng ngân sách, ông Mulvaney nói, "Tôi có cách cân bằng ngân sách, nhưng cách của tôi có thể hơi khó coi."

Chuyên viên ngân sách cho là con số thâm thủng thật sự sẽ cao hơn con số ước tính, vì số thu
trong quyển budget proposal hơi lạc quan, ít nhất cũng lạc quan hơn những ước tính một năm trước.
Dẫn chứng điển hình là trong budget proposal chính phủ ước tính nền kinh tế quốc gia sẽ gia tăng 3.1% trong suốt ba năm sắp tới, thì quỹ Dự Trữ Liên Bang tính ra con số gia tăng kinh tế chỉ là 2.2% cũng cùng trong thời gian đó, và tổ chức Chuyên Viên Dự Đoán cũng đưa ra con số 2.4%.

Tâm điểm trong kế hoạch cải cách giao thông của chính phủ đặt trên số tiền $200 tỉ -sử dụng trong thời gian 10 năm để canh cải đường xá trên toàn quốc, khởi đi từ năm 2019 với ngân sách $44.6 tỉ. Tổng thống tin là công tác canh cải này sẽ được các chính quyền địa phương và giới tư nhân hưởng ứng bằng cách bỏ vốn từ $1.5 trillion đến $1.7 trillion để xây đường, bắc cầu.

Người có thẩm quyền nhất để nhận xét về Bản Đề Nghị Ngân Sách của chính phủ Trump phải là giáo sư kinh tế Paul Krugman; ông viết bài bình luận về bản đề nghị đó ngay ngày 12 tháng Hai, 2018, dưới cái tựa “Trump Doesnt Give a Dam” dịch là “Trump Chẳng Cho Cái Quái Gì Cả.” Câu chỉ trích cọc cằn này có quá đáng không?

Krugman hiện đang là Distinguished Professor of Economics -hai chữ distinguished professor là học vị cao nhất dành cho quý vị giáo sư xuất sắc -ông đang dạy những lớp hậu đại học của City University of New York, và đã dạy tại nhiều trường đại học khác như M.I.T., Yale University, Duke University, ...

Krugman còn viết bình luận chính trị trên tờ The New York Times, và đã đoạt giải Nobel về khoa học Kinh Tế, vì công lao đóng góp cho học thuyết New Trade Theory và New Economic Geography.

Ông chê, "Donald Trump chẳng cho chúng ta cái quái gì cả, chẳng cho cầu, chẳng cho đường, cũng chẳng cho đến một hệ thống cống rãnh; tuyệt đối không cho gì, trong những thứ gọi chung là hệ thống lưu thông.
"Vậy mà ông ta đại ngôn nói về một hệ thống lưu thông trị giá $1.5 trillion! Nói bao giờ cũng dễ; điều ông ta nói không phải là một kế hoạch, mà chỉ là lừa đảo.

"Ông ta nói $1 trillion rưỡi -$1,500 tỉ- nhưng chỉ bỏ ra $200 tỉ để gây tiền giống, rồi phép lạ rủ rê các tiểu bang, các địa phương, các nhà đầu tư, hùn vào thêm sáu bảy lần con số đó để xây cầu, làm đường.

"Kể cả con số $200 tỉ cũng chỉ là xạo sự, vì ngay trong quyển budget proposal -bên cạnh những cắt xén tàn nhẫn mọi ngân khoản phúc lợi dành cho người nghèo, Trump còn cắt giảm ngân sách của Bộ Giao Thông và Bộ Năng Lượng, thì những bộ đó đào đâu ra $200 tỉ tiền nhân, đầu tư vào để tạo thành $1.5 trillion?"

Để quảng cáo tài vẽ rồng, vẽ rắn của Vua Nợ, giáo sư Krugman viết, "Tôi còn một số bằng cấp của trường đại học Donald Trump University, vị nào thích tôi xin bán lại với giá rẻ."

Trump University là một tổ chức thụ lợi, chuyên dạy về khoa địa ốc, hoạt động được 5 năm (từ 2005 đến 2010) thì đóng cửa vì bị kiện; năm 2011 Công Tố Viện bang New York điều tra về tội hành nghề bất hợp pháp, cuộc điều tra đưa đến vụ kiện 2013.

Ông Trump cương quyết nói ông không nhận lỗi và cũng không điều đình, nhưng cuối cùng, năm 2016 ông vẫn xin điều đình và xin bồi thường $26 triệu cho các nguyên đơn, cũng là nguyên sinh viên tốt nghiệp trường địa ốc Trump University.

Nhắc lại những văn bằng giấy lộn của Viện Đại Học Donald Trump University, có lẽ giáo sư Krugman muốn đề cập đến trị giá thật sự của hệ thống giao thông $1.5 trillion.

Viết bình luận đầu tiên

MỚI CẬP NHẬT