Trung Cộng dùng âm mưu Vành Đai và Con Đường để thống trị toàn cầu?

Một cơ sở đang được xây cất tại hải cảng Gwadar, Balochistan, miền nam Pakistan, nơi mà Trung Cộng có thể dùng cho mục tiêu quân sự. (Getty Images)

Trong tuần qua, nhật báo New York Times cho biết họ đã nghiên cứu một kế hoạch bí mật về các dự án quân sự của Trung Cộng tại Pakistan, theo Sáng Kiến Vành Đai và Con Đường.

Đối với những người theo dõi chính trị, những gì nhật báo Times tìm thấy đều củng cố những nỗi nghi ngờ rằng chương trình hạ tầng kiến trúc khổng lồ này được dùng làm dụng cụ nhằm biểu dương sức mạnh của Trung Cộng trên toàn cầu.

Công việc xây dựng diễn ra tại hại cảng Gwadar, Balochistan, ở cực nam Pakistan vào ngày 4 tháng Mười, 2017. Gwadar, được cho là sẽ trở thành hải cảng vận chuyển lớn nhất của Nam Á vào năm 2022, là một trung tâm của 'Hành Lang Kinh Tế 'Trung Quốc-Pakistan', nằm trong mạng lưới các tuyến thương mại trên toàn thế giới của Trung Quốc.

Chương trình hạ tầng kiến trúc Sáng Kiến Vành Đai và Con Đường khổng lồ đó của Trung Cộng từ lâu đã được xem là một nền tảng để thể hiện sức mạnh của Trung Cộng trên toàn cầu, bất chấp những điều Bắc Kinh chính thức nói ngược lại.

Những điều khám phá mới từ báo New York Times hiện giờ củng cố những lập luận đó, làm tăng thêm sức nặng cho ý tưởng rằng kế hoạch đầu tư này có thể không thuần túy là dự án kinh tế như Bắc Kinh muốn nhấn mạnh cho thế giới biết.

Báo NY Times đã xem xét kế hoạch bí mật về các dự án quân sự của Trung Quốc tại Pakistan, theo Vành Đai và Con Đường. Theo đề nghị này, một đặc khu kinh tế biệt thuộc Hành Lang Kinh Tế Trung Quốc-Pakistan của BRI sẽ được lập ra, để sản xuất các phản lực cơ chiến đấu. Trong khi đó, những hệ thống điều hướng và vũ khí quân sự khác sẽ được xây dựng tại các nhà máy ở Pakistan. Điều đó cho thấy cách thức nền kinh tế lớn thứ nhì thế giới “lần đầu tiên ràng buộc một cách rõ ràng một đề nghị Vành Đai và Con Đường vào những tham vọng quân sự của Trung Quốc,” theo báo NY Times cho biết.

Ông Lijian Zhao, phó trưởng phái bộ tại tòa đại sứ Trung Cộng ở Islamabad, đã lên Twitter để phản đối những điều tờ báo này nói. Ông gọi bản tin của Times là “tuyên truyền của Tây Phương,” và nhấn mạnh rằng hành lang kinh tế song phương đó có bản chất thuần túy kinh tế.

Tuy nhiên, đối với những người theo dõi chính trị, bài báo của Times củng cố những nỗi nghi ngờ sâu xa về BRI, coi đó là một khí cụ cho Quân Đội Giải Phóng Nhân Dân, lực lượng võ trang của Trung Cộng, để thôn tính thế giới.

Điều đó không nhất thiết có nghĩa là quân đội Trung Cộng sẽ sử dụng toàn thể BRI cho lợi thế của họ, Tuy nhiên chắc chắn quân đội đó sẽ khai thác một số dự án. Các chương trình hạ tầng kiến trúc BRI ở các quốc gia thành viên như Pakistan, Sri Lanka và Djibouti, tất cả đều liên quan tới việc cho quân đội Trung Quốc cách thức tiếp cận.

Trong năm qua, Bắc Kinh chính thức cho ra mắt căn cứ quân sự đầu tiên ở ngoại quốc tại Djibouti. Hải cảng Lambantota của Sri Lanka, thuộc quyền kiểm soát của công ty China Merchants Port Holdings, và một hải cảng nước sâu ở khu vực Gadadar của Pakistanm đều được nhiều người suy đoán có thể là hai căn cứ cho hải quân Trung Quốc.

James Chin, giám đốc Viện Á Châu tại Đại Học Tasmania, nói với đài CNBC, “Hầu hết những người làm việc trong giới quân sự đều biết rằng có một khía cạnh an ninh đối với BRI. Vì vậy [bài báo của New York Times] này chỉ là một việc xác nhận mà thôi. Ông nói thêm, một quốc gia không thể tách rời sức mạnh quân sự và sức mạnh kinh tế, khi đang ra sức đạt cho được tầm vóc vĩ đại.

Bà Cynthia Watson, khoa trưởng và phụ trách chương trình học tại Đại Học Chiến Tranh Quốc Gia, đã lặp lại cảm nghĩ đó, nói rằng theo ý kiến của bà thì “BRI là một phương tiện để thay đổi mối quan hệ Trung Cộng với vùng đất rộng lớn gồm nhiều quốc gia này.”

Bà nói, “Việc loại trừ hoàn toàn những thành tố quân sự về lâu về dài sẽ là điều không chắc, bất chấp những lời tuyên bố về chính sách trong quá khứ.”

Những mối quan hệ quân sự Trung Cộng -Pakistan đang gia tăng có lễ khiến cho Ấn Độ lo lắng, vì từ lâu Ấn Độ cảnh giác với mạng lưới các cơ sở quốc phòng và thương mại của Bắc Kinh, tại các quốc gia dọc theo Ấn Độ Dương.

Ông Fuchs nói với CNBC, “Đây có thể là bước kế tiếp trong cuộc cạnh tranh gia tăng giữa Trung Cộng và Ấn Độ. Từ quan điểm của Ấn Độ, người Trung Quốc đang tìm cách bao vây họ, cho nên nay New Delhi có thể tăng cường các hoạt động quân sự.”

Những báo cáo về việc dính líu của quân đội Trung Cộng có thể làm tổn hại cho thanh danh của BRI, vào thời điểm mà sự phẫn nộ của công chúng về dự án đó đã tăng lên mức cao. Các công dân của một số quốc gia thành viên đều không hài lòng về những điều khoản tài chánh và việc làm của Trung Cộng.
Chin cảnh báo, “Trong tương lai, tôi nghĩ rằng Trung Cộng vẫn sẽ đề cao BRI là thương mại và thịnh vượng. Thế nhưng tôi nghĩ rằng càng ngày càng có thêm nhiều người nghi ngờ và huy động công chúng phản đối BRI. Cuối cùng, BRI có thể kết thúc trong vai trò là một lộ tuyến tiếp liệu để bán những thứ do Trung Cộng sản xuất, và không là điều gì khác.”