Trump sẽ gặp Kim ở đâu? Stockholm hay Hà Nội? Hay Bàn Môn Điếm cho chắc ăn?

Hai người đeo mặt nạ Kim Jong-un và Donald Trump trong một cuộc biểu tình chống vũ khí hạt nhân tại Bá Linh, Đức, ngày 18 tháng 11, 2018, do nhóm ICAN tổ chức. Nhóm này đã thắng giải Nobel Hòa Bình năm ngoái. Mục tiêu của cuộc họp thượng đỉnh giữa Kim và Trump, nếu có, là nhằm giới hạn khả năng hạt nhân của Bắc Hàn. (Adam Berry/ Getty Images)

Chắc chắn là không ở Mỹ, mà cũng không ở bán đảo Triều Tiên, vậy thì ở đâu là hợp lý nhất? Trong ngày thứ Sáu, các hãng thông tấn quốc tế đã nêu thắc mắc về địa điểm sắp được chọn làm nơi gặp gỡ lịch sử giữa Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump và Chủ Tịch Cộng Sản Bắc Hàn Kim John-un. Đề tài này được nhắc tới vì có một số sự kiện ngoại giao đang diễn ra, khiến người ta tin rằng hai quốc gia đang vào “chung kết” là Việt Nam và Thụy Điển.

Ngoại trưởng Bắc Hàn đã đến Bắc Âu để gặp ngoại trưởng Thụy Điển cùng thủ tướng của quốc gia đã có liên hệ mật thiết với Bắc Hàn trong nhiều thập niên. Tại Việt Nam thì nhà cầm quyền đang chuẩn bị đón tiếp Tổng Thống Nam Hàn Moon Jae In trong tuần sau. Chính quyền của ông Moon Jae In đã có công tạo điều kiện để lãnh tụ Kim ngỏ lời mời gặp ông Trump.

Trước hết là Thụy Điển

Trong ngày thứ Sáu, ngoại trưởng Thụy Điển đã dự một cuộc hội đàm với kết quả mà bà cho là “tốt đẹp và có tính cách xây dựng” với ngoại trưởng Bắc Hàn. Cuộc hội đàm diễn ra trong lúc có thêm nhiều tin đồn về một cuộc gặp gỡ có thể xảy ra ở Thụy Điển, giữa Tổng Thống Trump và lãnh tụ Kim.
Nữ Ngoại Trưởng Margot Wallstrom từ chối cho biết ý kiến về chuyện bà và ông Ri Yong Ho của Bắc Hàn có thảo luận hay không về cuộc hội kiến trong tương lai giữa Trump và Kim, trong những lời ngắn gọn bà nói lúc rời một biệt thự ở Stockholm, nơi mà cuộc hội đàm diễn ra. Tòa nhà này gần hai tòa đại sứ Nam Hàn và Hoa Kỳ.

Bà Wallstrom nói, “Chúng ta sẽ thấy chuyện gì xảy ra tiếp theo.”
Ông Ri không không đưa ra ý kiến công khai, trong chuyến viếng thăm Stockholm bắt đầu vào cuối ngày thứ Năm. Trong ngày thứ Sáu, ông Ri cũng gặp Thủ Tướng Thụy Điển Stefan Lofven trong một khoảng thời gian ngắn.
Bà Wallstrom nói Thụy Điển hy vọng rằng “chúng tôi có thể dùng vai trò cũng như những mối liên hệ của chúng tôi.” Nhưng bà nhấn mạnh rằng việc quyết định “sẽ đi đến đâu” còn tùy thuộc vào hai nước có liên quan, là Mỹ, Bắc Hàn. Bà nói rằng “chúng tôi trân trọng cơ hội này để sắp xếp một cuộc gặp gỡ,” mặc dù bà không cho biết cụ thể bà muốn nói gì.

Khi phát biểu trong một cuộc họp báo với Thủ Tướng Đức Angela Merkel ở Berlin, ông Thủ Tướng Lofven không trả lời trực tiếp về việc Thụy Điển có được Mỹ ủng hộ hay không, để tổ chức nững cuộc hội đàm với Bắc Hàn.
Ông nói, “Chúng tôi luôn luôn nói rằng chúng tôi muốn làm trung gian tạo điều kiện dễ dàng cho tiến trình này.”

Trong tuần qua ông Trump đã đồng ý gặp ông Kim trong tháng Năm. Cho đến nay, Bắc Hàn vẫn chưa công khai nói về điều mà họ hy vọng đạt được từ những cuộc đàm phán ấy.
Chuyến thăm của ông Ri tại Stockholm, nơi ông từng là một nhà ngoại giao tại Tòa Đại Sứ Bắc Hàn, đã được giữ bí mật.
Trước chuyến thăm của ông Ri, ngoại trưởng Thụy Điển nói rằng “các cuộc hội đàm sẽ tập trung vào các trách nhiệm lãnh sự của Thụy Điển vốn là một quốc gia bảo vệ Mỹ, Canada và Úc,” nhưng cũng sẽ quan tâm đến tình hình an ninh trên bán đảo Triều Tiên.
Thụy Điển có quan hệ ngoại giao với Bắc Hàn từ năm 1973, và là một trong số vài nước Tây Phương có tòa đại sứ ở Bình Nhưỡng. Tòa đại sứ Thụy Điển cung cấp các dịch vụ lãnh sự cho Hoa Kỳ ở Bắc Hàn.

VN cũng có thể được chọn

Theo hãng tin Reuters, Hà Nội nằm trong số ít những thành phố ở Á Châu, cùng với Bắc Kinh và Singapore, được xem là địa điểm có tiềm năng cho cuộc gặp mặt lịch sử Trump-Kim.
Vào ngày 8 tháng 3 chính phủ Trump đã thông báo chấp nhận lời mời của Chủ Tịch Kim Jong để đàm phán về chương trình hạt nhân của Bắc Hàn. Nhưng cho đến nay Bắc Hàn chưa khẳng định về cuộc gặp gỡ thượng đỉnh này.

Truyền thông quốc tế còn điểm qua một số địa điểm khả dĩ khác như làng Bàn Môn Điếm ở khu vực phi quân sự giữa hai miền Nam-Bắc, và đảo Jeju ở Nam Hàn, nhưng theo một số chuyên gia, Hà Nội sẽ là nơi lý tưởng cho cuộc gặp thượng đỉnh giữa Trump và Kim.

Các lãnh đạo tại Hà Nội chưa lên tiếng về ý muốn tổ chức cuộc gặp Trump-Kim.
Tại Singapore, Giáo Sư Vũ Minh Khương của khoa chính sách công tại Đại Học Quốc Gia Singapore nhận định trong một bài viết trên East Asia Forum ngày thứ Hai, 12 tháng 3, rằng Hà Nội “là nơi lý tưởng cho cuộc gặp thượng đỉnh” giữa tổng thống Mỹ và lãnh tụ Bắc Hàn.

Nói với đài VOA, Tiến Sĩ Lê Hồng Hiệp của Viện Nghiên Cứu Đông Nam Á (ISEAS) ở Singapore cũng đồng ý với nhận định đó và nói ông sẽ “không ngạc nhiên nếu Hà Nội được chọn.”
Giải thích về việc tại sao “Hà Nội được đưa ra là một lựa chọn” nhà nghiên cứu của ISEAS nói với VOA “các nhà quan sát có thể có nguồn tin rằng Hà Nội đang can dự với các bên liên quan để chuẩn bị việc này hay thảo luận vấn đề này chẳng hạn.

“Trong quá khứ đã có lần Hà Nội đã từng là địa điểm để tiến hành tiếp xúc giữa Bắc Triều Tiên với các đối tác khác. Tôi nghe nói Bắc Hàn đã từng tiếp xúc với Nhật Bản về vấn đề công dân Nhật Bản bị Bắc Hàn bắt cóc ở Hà Nội. Do lịch sử của Hà Nội trước đây là vai trò làm trung gian giữa Bắc Hàn với các đối tác bên ngoài, nên người ta có thể dựa vào đó để suy đoán. Lần này cũng có thể Hà Nội đóng một vai trò nào đấy nếu như thực sự Bắc Hàn muốn đối thoại với Hoa Kỳ.”

Việt Nam đã tổ chức Hội Nghị Thượng Đỉnh APEC vào tháng 11 năm ngoái, khi có nhiều vị nguyên thủ hàng đầu thế giới, trong đó có Tổng Thống Trump.

Tuy nhiên nhà nghiên cứu của ISEAS cho rằng còn có những băn khoăn về vấn đề an ninh cho lãnh tụ Bắc Hàn vì “Kim Jong Un chưa bao giờ ra nước ngoài” kể từ khi lên nắm toàn quyền ở một nước theo chủ nghĩa Cộng sản đang bị nhiều trừng phạt từ Liên Hiệp Quốc và Hoa Kỳ về chương trình hạt nhân và các cuộc thử nghiệm vũ khí đạn đạo của mình trong những năm gần đây.
Vì vấn đề an ninh cho lãnh tụ Kim, địa điểm Bàn Môn Điếm trong vùng phi quân sự giữa Bắc Hàn và Nam Hàn vẫn là nơi có nhiều triển vọng hơn các nước ở xa.