Trận chiến mậu dịch Mỹ-Trung: Trump đánh thuế nặng, Bắc Kinh phản công nhanh chóng

Một nông gia đang vận chuyển đậu nành từ kho chứa lên xe vận tải tại thị xã Dwight, tiểu bang vào ngày 13 tháng 6, 2018. Vì lo ngại Trung Quốc sẽ đánh thuế đậu nành nhập cảng để trả đũa chính phủ Trump, thị trường chứng khoáng đậu nành tương lai đã bị sụt giá. (Scott Olson/Getty Images)

HOA THỊNH ĐỐN - Tổng Thống Donald Trump đã loan báo mức thuế 25 phần trăm, nhắm vào hàng hóa nhập cảng từ Trung Quốc trị giá hàng chục tỷ Mỹ kim. Ngay lập tức Bắc Kinh trả đũa với thuế đánh vào hàng Mỹ. Và như thế hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đã đến bên bờ vực của một cuộc chiến thương mại với toàn lực.

Thực hiện lời cam kết trừng phạt việc trộm cắp tài sản trí tuệ của Mỹ, hôm thứ Sáu ông Trump loan báo sẽ áp dụng “thêm những mức thuế,” nếu Trung Quốc quay trả đũa bằng những thứ thuế đánh vào hàng hóa và dịch vụ của Mỹ được nhập cảng.

Tuy nhiên ít nhất vào lúc đầu, các mức thuế mới sẽ không bao gồm hết $50 tỷ Mỹ kim trong mậu dịch mà Tòa Bạch Ốc từng đe dọa trong tháng Ba.

Vào ngày thứ Sáu, ông Robert Lighthizerm đại diện thương mại Hoa Kỳ, nói rằng Mỹ sẽ bắt đầu thu thuế đánh vào 818 món hàng nhập cảng từ Trung Quốc, trị giá $34 tỷ tính cho tới ngày 6 tháng Bảy.
Loạt đánh thuế thứ nhì trong số 284 loại hàng hóa trị giá $16 tỷ - sẽ nâng tổng số lên tới mức $50 tỷ - sẽ trải qua một tiến trình bổ sung xem xét lại và cho công chúng góp ý kiến, theo văn phòng đại diện thương mại cho biết.Ông Trump nói, “Hoa Kỳ không thể dung thứ việc đánh mất công nghệ và sở hữu trí tuệ của chúng ta, thông qua những cách thức thực hành kinh tế không công bằng.”

“Những mức thuế này là cần thiết để ngăn chặn việc tiếp tục chuyển giao một cách không sòng phẳng công nghệ và sở hữu trí tuệ của Mỹ sang Trung Quốc. Việc ngăn chặn như thế sẽ bảo vệ công ăn việc làm của người Mỹ.”

Trung Quốc liền trả miếng, nói rằng họ sẽ áp đặt những mức thuế “tương đương” trên các sản phẩm từ Hoa Kỳ.

“Chúng tôi sẽ lập tức khởi động những biện pháp đánh thuế có quy mô và sức mạnh tương đương,” Bộ Thương Mại Trung Quốc cho biết trong một văn bản trên trang web, và cũng kêu gọi các nước khác hãy có “hành động tập thể” chống lại lối “ứng xử lỗi thời và lạc hậu này” của Mỹ.

Trước đó vào ngày thứ Sáu, Trung Quốc thề quyết nhanh chóng trả đũa, nếu Mỹ gây tổn hại cho quyền lợi của người Trung Hoa.

Phát ngôn viên Geng Shuang của Bộ Ngoại Giao Trung Quốc nói, “Nếu Hoa Kỳ có những biện pháp bảo hộ đơn phương, làm tổn hại quyền lợi của Trung Quốc, chúng tôi sẽ nhanh chóng phản ứng, và thực hiện những bước cần thiết để bảo vệ các quyền hợp pháp của chúng tôi.”
Lời loan báo này kết thúc nhiều tháng hoạt động ngoại giao qua lại, đôi khi nhộn nhịp, giữa Hoa Thịnh Đốn và Bắc Kinh. Trong đó việc Trung Quốc đề nghị mua thêm hàng hóa của Mỹ không thể làm nguôi những nỗi bất bình của ông Trump, về tình trạng mất thăng bằng thương mại tăng lên giữa Mỹ và Trung Quốc, cũng như về các chính sách phát triển kỹ nghệ của Bắc Kinh.
Tuy vậy việc ông Trump tấn công mậu dịch Trung Quốc chỉ là một mặt của cuộc đối đầu của ông trên nhiều mặt trận, với mọi đối tác kinh tế lớn của Mỹ.
Trong tháng qua, ông Trump gây phẫn nộ cho các nhà lãnh đạo Canada, Mexico và Âu Châu bằng cách áp đặt những mức thuế trừng phạt, đánh vào hàng nhập cảng thép và nhôm, để bảo vệ các nhà sản xuất Mỹ khỏi bị cạnh tranh không công bằng.
Bộ Thương Mại Trung Quốc cáo buộc Hoa Kỳ “đã liên tục đổi ý và nay đã mở đầu cho một cuộc chiến thương mại.”
Bắc Kinh cũng cho biết mọi thỏa thuận kinh tế đạt được trước đây trong các cuộc đàm phán đều không còn giá trị, bao gồm cả lời hứa về việc Trung Quốc sẽ mua thêm nhiên liệu và nông sản từ Hoa Kỳ. Bộ Thương Mại Trung Quốc không cho biết chi tiết về các hàng hóa Mỹ sẽ bị đánh thuế, nhưng nước này trước đây từng đe dọa sẽ đánh thuế đối với các sản phẩm Hoa Kỳ gồm xe hơi, máy bay, và đậu nành.