Bình Luận

Tội thất kính

Wednesday, 27/12/2017 - 11:15:43

Phái đoàn Mỹ cho biết việc cắt ngân khoản sẽ thực hiện đồng loạt trên mọi phí khoản, từ tiền phụ cấp xê dịch cho nhân viên cho đến tiền thuê mướn trụ sở LHQ tại Nữu Ước; Hoa Kỳ sẽ yêu cầu LHQ tự thu vén lại để mướn một diện tích hẹp hơn.

Bài NGUYỄN ĐẠT THỊNH

Bà Nikki R. Haley -đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc (LHQ) - tuyên bố cuộc biểu quyết phản đối việc Mỹ nhìn nhận Jerusalem là kinh đô của Do Thái không làm thay đổi quyết định đó, mà chỉ làm thay đổi cách Mỹ đối xử với những quốc gia có thái độ thất kính đối với Mỹ.

Chữ “thất kính” dịch từ chữ “disrespect” do chính bà nói ra.
Câu nói còn kèm theo lời đe dọa ngầm “sẽ trừng phạt.” Trước khi trừng phạt từng nước một trong tổng số 128 nước bỏ phiếu chống quyết định của Mỹ, Tổng Thống Donald Trump quyết định trừng phạt tổ chức LHQ -cắt bớt $285 triệu trong tổng số đóng góp thường niên của Mỹ cho tổ chức quốc tế đó.
 

Bà Nikki R. Haley -đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc

Với tư cách đại sứ, bà Haley không phát ngôn quan điểm riêng của bà -bà chỉ nói lên quan điểm của Hoa Kỳ, hoặc ít lắm thì đó cũng phải là quan điểm của vị tổng thống Hoa Kỳ. Điểm đó cũng được chính tổng thống nói lên bốn lần trong tuần lễ vừa rồi. Ông khẳng định sự liên quan giữa tuân lệnh và nhận tài trợ. Thất kính, chống đối là bị cúp tài trợ.

Nguyên nhân khiến tổng thống nổi giận là việc toàn bộ 14 thành viên của Hội Đồng Bảo An LHQ (trừ Mỹ) biểu quyết chống Mỹ trong quyết định Mỹ nhìn nhận Jerusalem là kinh đô của Do Thái.
Hội Đồng Bảo An (HĐBA)/LHQ là một tổ chức gồm 15 thành viên có thẩm quyền quyết định về những vần đề an ninh trên thế giới; năm trong 15 thành viên này là những thành viên thường trực -gồm năm cường quốc chiến thắng trong trận Thế Chiến Thứ Nhì -Nga, Mỹ, Tàu, Anh, và Pháp; 10 thành viên còn lại được bầu lên từ tổng số những quốc gia thành viên LHQ.


15 thành viên HĐBA/LHQ gồm 5 thành viên thường trực và 10 thành viên luân phiên

HĐBA/LHQ giải quyết những vấn đề an ninh trên toàn thế giới; những quyết định của HĐBA được Lực Lượng Bảo Vệ Hòa Bình của LHQ thi hành; trong năm vừa rồi (2016), lực lượng này gồm 103,510 thành viên võ trang và 16,471 thành viên dân sự được sử dụng trong 16 trọng trách bảo vệ hòa bình.

Sau cuộc biểu quyết của HĐBA, toàn thể thành viên LHQ cũng hội họp để biểu quyết; tổng thống lên tiếng đe dọa trước, “Let them vote against us, we will save a lot.”  (để bọn đó biểu quyết chống Mỹ, Mỹ sẽ đỡ tốn rất nhiều tiền.) Dĩ nhiên tổng thống muốn nói đến đồng bạc “Mỹ quốc viện trợ.”

Lời dọa của ông làm bảy nước khiếp sợ, bỏ phiếu đồng ý với Hoa Kỳ, những nước này là Guatemala, Honduras, Togo, the Marshall Islands, the Federated States of Micronesia, Nautrump, Palau; cộng thêm hai phiếu của Mỹ và Do Thái là được chín phiếu thuận, 128 phiếu chống.
 

LHQ trong buổi biểu quyết thất kính

Bà Haley đe họ là bà đã ghi tên những quốc gia chống Mỹ. Sau đó vài ngày, đến ngày Chủ Nhật, 24 tháng 12, LHQ hoàn tất việc ước tính ngân sách 2018-2019 với tổng số $5.4 tỉ, bà Haley công bố Hoa Kỳ sẽ cúp $285 triệu trong phần đóng góp của mình.

Cho biết con số đó chưa phải là con số chót, mà Hoa Kỳ sẽ còn cúp nữa, bà đại sứ Mỹ nói thêm, "Hoa Kỳ sẽ không để ai lợi dụng lòng quảng đại của mình, sẽ không ném tiền qua cửa sổ nữa. Xin quý vị tin là Hoa Kỳ vẫn tiếp tục vừa làm gia tăng hiệu năng của LHQ, vừa bảo vệ quyền lợi của Hoa Kỳ.”

Ngôn từ bà sử dụng không mới mẻ gì, vì từ tháng Giêng năm nay, trong dịp đáo nhậm chức vụ đại sứ Hoa Kỳ tại LHQ, bà cũng đã cảnh cáo mọi người là, “Quý vị sẽ nhận thấy chúng tôi thay đổi trong cách xử sự.”
Mới đây tổng thống còn ví LHQ với một câu lạc bộ xã hội già nua, cũ kỹ đến 72 năm không còn hiệu lực gì nhiều nữa. Những người ủng hộ tổng thống ồn ào đồng ý với ông, phụ họa theo lời tuyên bố của ông; có người còn đòi Mỹ ngưng không đóng niên liễm cho LHQ nữa.

Nhiều người khác lại cho là nếu không tốn kém yểm trợ LHQ trong trọng trách bảo vệ hòa bình, Mỹ có thể còn tốn hơn nữa, tốn tiền nhiều hơn, mà lại còn tốn sinh mạng người Mỹ. Dù sao, tư cách quốc gia đóng góp nhiều nhất vẫn không giúp Mỹ trở thành quốc gia được kính trọng nhất trong tổ chức LHQ.

Ông Stewart Patrick, thành viên uy tín của Hội Đồng Quan Hệ Đối Ngoại, nhận định về thái độ của tổng thống đối với LHQ, “Tổng thống không quan tâm đến những lợi ích mà Hoa Kỳ thực sự có được trong một hệ thống ràng buộc với các tổ chức quốc tế. Ông coi đó như việc thuần túy mua, bán."

Dù trong một cuộc mua bán thuần túy, thì kẻ mua và người bán vẫn bị ràng buộc bởi khế ước; bản khế ước giữa Hoa Kỳ và LHQ về HĐBA là trong lúc các thành viên khác của LHQ cung cấp nhân lực, thì Hoa Kỳ -quốc gia giầu, mạnh nhất thế giới- cung cấp 22% ngân sách điều hành. Năm ngoái Hoa Kỳ đóng $1.2 tỉ trong tổng số ngân sách LHQ $5.4 tỉ.

Lực lượng bảo vệ hòa bình sử dụng một ngân khoản khác, linh động theo tình hình thế giới; ngân sách 2017-2018 của LLBA/LHQ là $6.8 tỉ, phần đóng góp của Hoa Kỳ là 28.5%.

Bà Haley nói $500 triệu trong tổng số dự chi của HĐBA là quá đáng. Có lẽ đó sẽ là số tiền sắp bị cắt. Bà cảnh cáo, "Hoa Kỳ mới chỉ khởi sự cắt giảm thôi."

Phái đoàn Mỹ cho biết việc cắt ngân khoản sẽ thực hiện đồng loạt trên mọi phí khoản, từ tiền phụ cấp xê dịch cho nhân viên cho đến tiền thuê mướn trụ sở LHQ tại Nữu Ước; Hoa Kỳ sẽ yêu cầu LHQ tự thu vén lại để mướn một diện tích hẹp hơn.

Ông Louis Charbonneau -Ủy Viên Nhân Quyền LHQ- góp ý, “Cắt giảm chi phí cũng không quan hệ, miễn sao công tác của LHQ vẫn hữu hiệu. Đừng để nhân quyền bị chà đạp, đừng để sinh mạnh con người bị tiêu hao."
Từ góc nhìn đó, Tổng Thống Donald Trump và bà đại sứ Haley có thể giảm bớt đóng góp của Hoa Kỳ cho LHQ trong lúc vẫn giữ thái độ bình tĩnh, không nóng giận, không trả đũa, và nhất là không đòi hỏi sự kính trọng của các thành viên khác.
Kính trọng là một trị giá không xin, mà cũng không đòi được, phải tự mình tạo ra bằng tư cách xứng đáng, khả kính, của mình mà thôi.
(ndt)


Viết bình luận đầu tiên

MỚI CẬP NHẬT