Tìm hiểu vẻ đẹp âm nhạc cùng nhạc sĩ Phương Lan

Buổi tập của CLB Dân Ca Tơ Hồng chuẩn bị trình diễn chương trình “Hòa Điệu Hai Thế Giới Âm Nhạc- Nhạc Thính Phòng Tây Phương và Dân Ca Miền Bắc.” (Hình cung cấp)

Bài BĂNG HUYỀN

Chương trình Hòa Điệu Hai Thế Giới Âm Nhạc- Nhạc Thính Phòng Tây Phương và Dân Ca Miền Bắc

Nhạc sĩ dương cầm Phương Lan là một trong những nhạc sĩ sẽ có tiết mục trình diễn trong chương trình “Hòa Điệu Hai Thế Giới Âm Nhạc- Nhạc Thính Phòng Tây Phương và Dân Ca Miền Bắc,” sắp diễn ra vào 7 giờ tối thứ Bảy, ngày 9 tháng 6, 2018, tại Hội Trường Nhật Báo Người Việt. Đây là chương trình rất mới, lạ. Là sự hòa điệu của âm nhạc cổ điển Tây phương với những giai điệu cổ xưa tuyệt đẹp của âm nhạc dân tộc Việt Nam.


Ông Yoshi người làm cây đàn piano Shigeru Kawai bay từ Japan qua, nhạc sĩ Phương Lan đứng bên cạnh. (Hình cung cấp)

Ngoài tiếng đàn piano của Phương Lan, góp vào nét đặc sắc cho chương trình còn có tiếng đàn violin của Hoàng Công Luận, tiếng đàn guitar của Võ Tần Bảo, giọng nữ cao thánh thót Belinda Tâm Đan, ban văn nghệ thiếu nhi Lạc Hồng, Câu Lạc Bộ Dân Ca Tơ Hồng, tiếng hát Búp Lê, Bá Toàn, Kim Thủy, Thanh Vân, Emily Nhã Vân.
Nhận xét về những tiết mục hay, mới, sẽ có trong buổi diễn, nhạc sĩ Phương Lan cho biết, “Người ca sĩ hát nhạc cổ điển Tây Phương cần phải có một nội lực thật mạnh, luyện tập rất nhiều về kỹ thuật và khi truyền tải tâm tình bài nhạc đến người nghe, phải thật xuất sắc. Nhưng bên cạnh đó cũng cần đòi hỏi trình độ âm nhạc của người thưởng thức. Thời gian qua nếu những ai đã có dịp nghe giọng hát của Belinda Tâm Đan, đều bị thu hút với giọng ca truyền cảm nhưng đầy chất lửa của cô. Bởi mỗi bài nhạc, người ca sĩ này diễn tả và truyền tải đến khán giả một cách sinh động, đầy sức sống.

“Bên cạnh đó chúng ta vẫn cảm nhận được sự hoà điệu cung bậc của cổ điển Tây Phương và cổ điển Đông Phương. Vẫn có đấy trong hai thế giới âm nhạc này. Cách riêng với dân ca Miền Bắc, sự luyến láy cao vút, và sự đối đáp của giọng nam và nữ ( liền anh, liền chị) cũng không phải là dễ dàng tập luyện.
“Nhưng phải nói rằng, đối với dân ca, khi nghe tiếng hát cất lên, chúng ta đã hiểu được nội dung sâu sắc của bài hát, tâm tư từ tình yêu, hẹn hò đôi lứa đến sự liên đới của xóm làng, v.v.. Tất cả được cấu kết từ thơ văn và giai điệu âm nhạc. Dân ca còn mang thêm ý hướng dân tộc tính. Bởi vì dân tộc Việt Nam luôn hiền hoà không hiếu chiến nên sự trải lòng qua văn-thơ-nhạc" mà chúng ta đã được biết xưa nay.”


Buổi tập của các ca sĩ chuẩn bị trình diễn chương trình “Hòa Điệu Hai Thế Giới Âm Nhạc- Nhạc Thính Phòng Tây Phương và Dân Ca Miền Bắc.” (Hình cung cấp)

Nhạc sĩ Phương Lan hứa hẹn, “CLB dân ca Tơ Hồng sẽ mang cho quí vị sự thích thú dân ca đến ngạc nhiên, bởi sự duyên dáng từ lời thơ ý nhạc, đến những cử chỉ trông có vẻ như bâng quơ, nhưng ý lại ngầm nhắc đối phương là hãy hiểu ý của mình đấy nhé. Đó là sự thâm thuý của miền Bắc!”
Nhạc sĩ Phương Lan nói chương trình sẽ có phần trình diễn dân ca Miền Bắc độc đáo gồm những bản dân ca thuần tuý được tập luyện chu đáo trong nhiều năm của các anh chị em yêu dân ca của nhóm CLB dân ca Tơ Hồng.


Buổi tập của CLB Dân Ca Tơ Hồng chuẩn bị trình diễn chương trình “Hòa Điệu Hai Thế Giới Âm Nhạc- Nhạc Thính Phòng Tây Phương và Dân Ca Miền Bắc.” (Hình cung cấp)

Ngoài những tiết mục đã được tiết lộ, nhạc sĩ Phương Lan cho biết trong chương trình sẽ có vài tiết mục độc đáo xin giữ bí mật, để dành cho quí vị khi đến xem sẽ bất ngờ được "bật mí".

Cô nói, “Anh Quang Tuyền lo về sound system cho chương trình đêm nhạc này có ghé đến xem qua cách anh chị em trong buổi tập dợt. Anh trầm trồ, ôi chương trình hay quá! Làm công phu và hấp dẫn ghê. Từ giọng ca quá xuất sắc của Belinda, Kim Thuỷ đến các anh chị em trong CLB Tơ Hồng và ban nhạc. Xuất sắc quá! Thú thật Quang Tuyền làm cho hơn cả ngàn show ở Orange County này, chưa có show nào mà Quang Tuyền thấy hay như vậy, mới có tập thôi, chưa lên quần áo diễn mà đã thấy hay và cuốn hút quá chừng. Ai mà không tham dự chương trình này thì thật đáng tiếc đấy!"

Vài nét về nhạc sĩ Phương Lan

Nhạc sĩ Phương Lan đã tốt nghiệp về ngành âm nhạc năm 1999 và là một trong những học trò "cưng" của giáo sư Allison Edwards trường Đại Học Fullerton, California. Cô còn là thành viên của Concert Band, Santa Ana College của Giáo sư David Lopez vào thập niên 90.

Sau vài năm dạy tại Music Learning Center, nhạc sĩ Phương Lan đã mở studio "Phương Lan Music Class” dạy piano nhạc cổ điển, hiện đại, hòa tấu, sáng tác, phối hợp band, và keyboard trong gần 20 năm qua tại thành phố Garden Grove. Cô còn là Pianist của cộng đoàn St. Columban và St. Cecilia Tustin từ năm 1994 đến nay.
Vào những năm 2000-2013 Phương Lan thường xuyên tổ chức các buổi văn nghệ hoặc trình diễn cho tournament của "Business around the world" khi họ tập trung về tham quan Assian Mall của cộng động Việt Nam tại Nam Cali, Hội sinh viên Nam Cali Festival, giúp cho show Tài Việt Ta của đài TV STBN vào những ngày đầu thành lập, chương trình Thiếu Nhi của đài Saigon TV, mang niềm vui âm nhạc đến các Nursing Home vào mỗi đầu tháng, đệm đàn cho các buổi Recital của Ban Hợp Xướng Ngàn Khơi, lớp Thanh Nhạc Lê Hồng Quang, thành viên của Les Amis band.

Tình yêu dành cho âm nhạc

Người viết hỏi nhạc sĩ Phương Lan qua những lần trình diễn trong cộng đồng khán giả gốc Việt, theo cô việc tiếp nhận dòng nhạc “hàn lâm” của khán giả Mỹ gốc Việt ra sao?

Nhạc sĩ Phương Lan trả lời, “Một điều may mắn cho chúng ta là cuộc sống ở đây ổn định hơn Viêt Nam, nên tầng lớp nào họ cũng có thể học đàn học hát được. Đặc biệt những cô chú lớn tuổi. Cả quãng đời làm việc lo cho con cháu được thành nhân thành tài. Bây giờ họ mới có thời giờ nghĩ đến bản thân họ, là niềm yêu thích âm nhạc để họ thưc hiện. Cho nên họ có thể học đàn, học hát. Phương Lan hướng dẫn cho các anh chị, cô chú này cũng có cái thú vị thật. Có người cũng học sáng tác, để phổ thơ của người tình. Có người học đàn để lúc đi làm về ngồi đàn cho cuộc đời thêm hương vị. Có người thì lại học đàn để đàn cho vợ hát vì thấy vợ có giọng hát ấm hay...
“Cũng vì vậy Phương Lan thấy trình độ âm nhạc của khán giả Mỹ gốc Việt ở đây có trình độ tiếp nhận nhạc hàn lâm rất cao.”

Với câu hỏi, ngày nay, trong xu thế hội nhập hai nền văn hóa Đông - Tây, màu sắc phương Đông càng ngày càng được đề cao trong sáng tác của các nhạc sĩ châu Á, vậy trong nghệ thuật biểu diễn piano có sự khác biệt nào đó để có thể gọi là phong cách Á Đông nói chung hay Việt Nam nói riêng hay không trong chương trình “Hòa Điệu Hai Thế Giới Âm Nhạc- Nhạc Thính Phòng Tây Phương và Dân Ca Miền Bắc”?

Nhạc sĩ Phương Lan trả lời, “Nhạc sĩ người Pháp Debussy là người đầu tiên sáng tác những bài nhạc cổ điển mang âm điệu Đông Phương (Chinese). Ông ta dùng Pentatonic ngũ cung để soạn rất nhiều bài nhạc nổi tiếng. Cho nên khi đàn cho nhạc dân ca, piano sử dụng âm giai của ngũ cung. Điều này đâu có gì mới lạ.

“Chỉ có một số nhạc cụ dân tộc bắt buộc phải có, vì tiếng piano thì không thể giả bằng tiếng nhạc cụ đó được mà thôi. Ngoại trừ dùng keyboard điện tử giả sound. Nhưng trong chương trình này tất cả đều rất thật nên không sử dụng keyboard.

Đàn sai, bị vấp, bị quên là những lỗi dễ nhận thấy nhất, đây cũng là những điều tối kị trong các concours quốc tế. Vì vậy có ý kiến cho rằng nhiều nhạc sĩ piano gốc Á Đông rất sợ không hoàn hảo và quá căng thẳng vì điều đó. Riêng nhạc sĩ Phương Lan có bị căng thẳng vì điều này không? Vì sao?

Nhạc sĩ Phương Lan trả lời, “Cách đây 10 năm, Phương Lan vẫn còn trong thành phần Ban Giám Khảo của California Asociation. Ngồi chấm thi, Phương Lan hiểu được cái cảm giác của các thí sinh, rất sợ bị vấp lỗi khi mình đang trình tấu. Chính Phương Lan cũng có cái cảm giác đó khi thi ra trường và cũng có mistake khi mình quên bài đó chứ! Ban Giám Khảo thường nói với thí sinh rằng cho dù có mistake mà vẫn không đứt quãng bài đang diễn, tiếp tục cho đến khi chấm dứt là thành công rồi. Nhưng nói vậy không phải là để đàn, hát sai quá xá thì hỏng rồi!


Buổi tập của CLB Dân Ca Tơ Hồng chuẩn bị trình diễn chương trình “Hòa Điệu Hai Thế Giới Âm Nhạc- Nhạc Thính Phòng Tây Phương và Dân Ca Miền Bắc.” (Hình cung cấp)

“Tất cả các nghệ sĩ, ca sĩ, không có ai trình diễn mà không một lần trong đời hát sai, đàn sai.
“Nhưng thật sự điểm cốt yếu của phong cách biểu diễn là gì? Một note nhạc sai, một phách nhịp trễ, không thành vấn đề, quan trọng khi sự hoà điệu và hồn nhạc mình phải đụng đến trái tim người nghe. Đó là điểm chính yếu! Chơi nhạc mà căng thẳng quá thì dòng nhạc không quyện được với tâm hồn của mình thì làm sao mình truyền tải đến người nghe cảm xúc và ý nghĩa bài nhạc được nữa?
“Cho nên trình bày một tác phẩm nào đó, mình phải đặt hết tâm hồn vào bài nhạc, hiểu được ý tác giả muốn gì, và như thế sẽ truyền cảm từ cái cảm của mình đến cái cảm của khán giả.”

Nhạc sĩ Phương Lan chia sẻ thêm, “Phương Lan nghĩ khi mình làm bất cứ chuyện gì hãy đặt hết tâm hồn vào đó. Tất cả sẽ tuyệt vời vì mình cảm được việc mình làm. Chơi đàn càng phải đặt tâm hồn mình vào đó thì cho dù chỉ đàn có một note nhạc mà thôi, mà chính mình cảm được thì cũng có thế chạm được trái tim người nghe. Khi đàn không có hồn, người nghe biết được ngay!”

Công việc của nhạc sĩ Phương Lan là âm nhạc, một nghề rất nhẹ nhàng và thú vị, nên với cô, “dạy nhạc, chơi nhạc, viết nhạc, tất cả là lẽ sống của mình, điều mà nhiều người thường nói thích nhất làm được công việc mình yêu thích và niềm say mê. Cho nên cả cuộc đời của Phương Lan chỉ có âm nhạc.”
“Phương Lan đào tạo rất rất nhiều học trò ở các lứa tuổi khác nhau, trẻ con ngây thơ đáng yêu, các bậc lớn tuổi họ cũng có cái đáng yêu riêng của họ. Vả lại nhờ dạy private nên mình hiểu mỗi tính cách khả năng để giúp cho học viên của mình.

“Thường thường người ta tìm đến âm nhạc để giải stress, vì vậy Phương Lan được diễm phúc ở trong lãnh vực này nên nhờ vậy cũng không bị stress.”

Nhạc sĩ Phương Lan cho biết từ đó đến nay cô đã dùng qua tất cả năm cây đàn piano upright và hai cây Grandpiano. “Nhưng hiện tại Phương Lan chỉ giữ ba cây piano upright và một cây grandpiano mới tinh tốt nhất hiệu Shigeru Kawai, được ông Yoshiaki là một trong sáu Master piano Artisan đã làm cây piano này, bay từ Nhật qua tune up piano cho Phương Lan và ghi tên Phương Lan trên bức tường Shigeru Kawai bên Nhật. Họ nói rằng Shigeru Kawai tương lai đang so sánh ngang hàng với Steinway. Đây là cây đàn cuối cùng Phương Lan sẽ giữ suốt đời không đổi nữa. Vì đàn hay lắm, mình khóc nó cũng khóc theo, mình cười nó cũng cười theo với mình, nói như vậy là quý vị có thể cảm nhận được cây đàn tuyệt diệu như thế nào!”

Thủ bút của Ông Yoshi trên cây đàn piano Shigeru Kawai của nhạc sĩ Phương Lan. (Hình cung cấp)

Nhạc sĩ Phương Lan nói dù cô luôn toàn tâm toàn ý với cây đàn, nhưng bên cạnh đó cô còn có gia đình và bạn bè là niềm vui của mình. “Cuộc sống Phương Lan lúc nào cũng cười toe toét cho dù bao thăng trầm đó là nhờ mình có những người thương yêu luôn bên cạnh nâng đỡ cho Phương Lan đó.”

Nhắc lại kỷ niệm mà cô nhớ mãi qua những lần trình diễn từ trước đến nay, trong dòng chính và cộng đồng Việt, nhạc sĩ Phương Lan tâm sự, “Mỗi lần đi diễn là mỗi kỷ niệm riêng. Diễn một mình, hoặc diễn chung với học trò, hay với bạn bè. Nhưng Phương Lan vẫn nhớ khi anh Trúc Hồ quyết định mua cây grandpiano cho đài STBN để lớp Phương Lan Music Class tham gia show Tài Việt Ta. Nhờ vậy lớp liên tục diễn show mà phụ huynh thì thật nhiệt tình. Diễn để quay cho cộng đồng người Việt toàn nước Mỹ xem nên mỗi lần xong chương trình cũng hơn 12 đêm . Thế mà phụ huynh vẫn chăm sóc cả lớp thật chu đáo.

“Và nhớ mãi năm 2007 khi Phương Lan tổ chức trình diễn cho chương trình gây quỹ giúp các em mồ côi và cụ già bị bỏ rơi ở những vùng nghèo bên Việt Nam. Phụ huynh bầu ra một nhóm trong ban tổ chức để chi thu tiền bạc vé bán được chuyển về giúp Việt Nam. Các em tập dợt cùng diễn với cô giáo với tinh thần dùng khả năng âm nhạc mình có để kiếm tiền giúp người kém may mắn. Thật là hãnh diện với các em học viên sinh ra lớn lên ở đây mà có tinh thần tương trợ và tấm lòng quảng đại đáng phục!

“Sau giờ học, một tuần sắp xếp tập dợt rất nhiều công phu. Vậy mà luôn vui vẻ dễ thương biết bao nhiêu.
“Tấm lòng quan tâm đến nhau đó là giá trị lớn nhất mà Phương Lan luôn cảm kích và biết ơn.”
Nhạc sĩ Phương Lan nói rằng cô và các nhạc sĩ, ca sĩ của chương trình “Hòa Điệu Hai Thế Giới Âm Nhạc- Nhạc Thính Phòng Tây Phương và Dân Ca Miền Bắc” rất mong sẽ gặp được các quý khán giả sẽ đến thật đông để thưởng thức những nét đặc sắc, mới, lạ sẽ có trong chương trình vào tối thứ Bảy, ngày ngày 9 tháng 6, 2018, tại Hội Trường Nhật Báo Người Việt.

Vé chương trình có hai loại, Vip $50, Reg $25, đặt vé xin gọi điện thoại (714) 277-8585 hoặc (714) 425-6929.