Xe Hơi

Tìm hiểu về dây kéo (belts)

Friday, 24/03/2017 - 07:14:57

Timing Belts có bản rộng, nhưng không dầy, mặt dưới có răng cưa để bám vào ròng rọc cho chắc chắn hơn. Ít khi chúng ta có thể nhìn thấy timing belts, bởi vì nó được một nấp đậy phủ che.

Bài HAO SMITH

Nếu nhìn cái xe như một “tổng hòa” của vài trăm bộ phận phối hợp nhịp nhàng với nhau thì chỉ cần mỗi bộ phận làm khó một lần thôi, chúng ta cũng có vài trăm cơn nhức đầu với cái xe rồi. Mặc dầu thành phần nào cũng quan trọng, nhưng nếu những cái quan trọng riêng lẻ ấy không được kết hợp với nhau thì … cái xe chẳng bao giờ thành hình cả. Cũng như một ban nhạc vốn có những tay kèn tay trống trứ danh mà thiếu người nhạc trưởng để hòa hợp, kết nối những cái tài hoa riêng lẻ ấy lại, chúng ta chẳng bao giờ được thưởng lãm những bản đại hòa tấu bất hủ. Làm cái công việc kết nối trong xe để cho “bản hợp tấu” ấy tự lăn đi trên mặt đường chính là những sợi dây kéo (Belts). Nên nếu có nói rằng dây kéo là quan trọng nhất cũng không ngoa.


Dây kéo uốn lượn như “con rắn” (serpentine belt), kết nối các thành phần máy

Dây kéo: Làm gì?

Dây kéo (belt) nối liền và thúc đẩy nhiều bộ phận, như máy phát điện (alternator), máy bơm coolant (water pump) và nhiều bộ phận khác. Nếu vì một lẽ nào đó mà dây kéo ngưng, đứt, giãn…., các bộ phận này sẽ không còn được phối hợp nhịp nhàng, mỗi “anh” ca một vẻ riêng, thì kết quả có được sẽ là một bản “hỗn ca” bát nháo! Rất may, những cái dây kéo lại khá dễ kiểm tra, chỉ cần chúng ta biết một vài cách thức.

Các loại dây kéo

V-Belt: Có nghĩa là dây kéo hình chữ V. Hay nói đúng hơn, đó là cái hình dạng mà chúng ta thấy khi dây kéo được máng trên các bộ phận liên hệ để kết nối chúng. Là một sản phẩm của nền kỹ nghệ cũ, V-Belts không còn có mặt trong các xe đời bây giờ nữa. Những xe còn dùng V-Belts thường là có đến vài dây, mỗi dây kéo một bộ phận khác nhau.


Dây kéo bị đứt

Serpentine Belt: Có nghĩa là dây con rắn, do hình tượng uốn lượn như một con rắn đang trườn mình giữa nhiều bộ phận trong đầu máy. Serpentine Belts được thiết kế trong các xe đời mới, chỉ cần một sợi nối kết các bộ phận khác nhau. Vì phải phục vụ nhiều “trạm” như vậy, Serpentine Belty rất dễ hao mòn. Dây kéo loại này có thiết kế hai mặt khác nhau, một bên phẳng một bên xẻ rãnh chữ V, trùm lên ròng rọc của các bộ phận được nó kéo đi.

Timing Belts: Là dây kéo “căn giờ” (timing), dây kéo timing belts nối trục ở 2 đầu piston, tức là nối trục Crankshaft với trục Camshaft. Sở dĩ gọi “timing” (căn giờ) là vì dây kéo này điều hợp thời gian lên xuống của dàn piston.

Thí dụ: Ở đầu máy xe có bốn piston thì trong lúc kéo hai piston lên, nó sẽ đẩy cho hai piston còn lại xuống, tạo thành thế liên hoàn để luôn có chuyển động tác dụng vào bánh xe, đẩy bánh xe đi tới. Nếu vì lý do gì đó mà cả dàn piston đều di chuyển một chiều - cùng xuống hoặc cùng lên – thì xe sẽ khựng lại, và đầu máy bị tổn hại ngay.



Dây kéo “căn giờ” nối kết crankshaft và camshaft ở 2 đầu piston

 



Timing Belts có bản rộng, nhưng không dầy, mặt dưới có răng cưa để bám vào ròng rọc cho chắc chắn hơn. Ít khi chúng ta có thể nhìn thấy timing belts, bởi vì nó được một nấp đậy phủ che.

Trong nhiều trường hợp, timing belts không chỉ kéo hai trục ở đầu piston, mà còn dùng để kéo máy bơm nhớt hoặc trục thăng bằng.

Một số xe không dùng Timing Belts, mà thay bằng Timing Chain với chức năng tương tự nhưng vật liệu chế biến thì bằng kim loại thay vì bằng cao su như trong các kiểu Timing Belts cũ.
Sánh với V-Belt và Serpentine Belt thì Timing Belt gần gũi đầu máy hơn. Sự trục trặc của Timing Belt sẽ có tác động thẳng vào Piston, gây ra tổn hại trực tiếp tới đầu máy và tốn kém sửa chữa phức tạp hơn. Vì thế, chúng ta cần phải đón đầu timing belts, thay thế ngay nếu thấy có hiện tượng đáng ngờ. Một người thợ lành nghề sẽ báo cho bạn biết tình trạng Timing Belt của bạn ra sao.

Belt: Những dấu hiệu đáng ngờ

Việc đầu tiên phải làm để giữ cho các dây belts được dẻo dai và hoạt động đúng với sự mong đợi ban đầu của nhà thiết kế. Sau đây là một vài dấu hiệu cho bạn thấy dây kéo đang lên tiếng nói:
· Tiếng xiết, nghe như tiếng nghiến răng từ đầu máy phát ra, mỗi khi “đề” máy.
· Tiếng xiết khi bể lái hết về một phía (phải hoặc trái)
· Tiếng động phành phạch, chậm nhưng liên tục khi cho nổ máy tại chỗ.
· Hoặc, tiếng nghiến, tiếng động lạ kiểu gì chăng nữa khi nổ máy xe.
Kiểm tra dây belts

Mỗi tháng một lần, bạn phải kiểm tra dây belt để tìm dấu hiệu bất thường, như mòn, sờn, rách hoặc quá căng. Cần kiểm tra cả hai mặt, mặt trên và mặt dưới. Độ căng của belt phải vừa đủ, không quá căng cũng như không quá chùng. Quan sát hệ thống belts đều đặn mỗi tháng để kịp thời điều chỉnh sẽ giúp xe phục vụ bền bỉ lâu dài, tránh được những sửa chữa tốn kém, và bảo đảm an toàn cho những người ngồi trên xe.
haosmith@yahoo.com

Viết bình luận đầu tiên

MỚI CẬP NHẬT