Thiếu nước trầm trọng ảnh hưởng giới tiêu thụ California thế nào?

Hạn hán, ít mưa, và lượng tuyết từ trên núi cao chảy xuống không nhiều … gây ra tình trạng thiếu hụt nước trầm trọng tại các tiểu bang miền Tây Hoa Kỳ, cụ thể là California. Tháng Tư vừa qua, ông Jerry Brown, thống đốc California, đã chính thức ban hành lệnh tiết kiệm nước trên toàn tiểu bang – lần đầu tiên trong lịch sử - để đối phó hậu quả bốn năm hạn hán nặng nề nhất kể từ ngày thành hình California cho đến nay. Chính quyền từng thành phố cũng phải nương theo đó để cụ thể hóa lệnh cấm bằng những hình phạt đối với người vi phạm, nhắm tới chỉ tiêu cắt giảm 25% lượng nước sử dụng trong đợt đầu.
Thực ra tình trạng nước non của California ra sao? Các nhà khoa học đưa ra năm nhận xét sau đây:
1. Tiểu bang California nói riêng, và các tiểu bang miền Tây Hoa Kỳ nói chung, lệ thuộc phần lớn vào lượng nước do tuyết tan chảy mỗi mùa đông phần thì đổ vào sông hồ, phần khác ngấm xuống đất tạo thành các mạch nước ngầm. Những mùa đông khô ráo làm con người thích thú, nhưng mặt khác lại làm môi sinh héo hon vì thiếu tuyết rơi. Mùa đông 2015 là mùa đông thứ tư liên tiếp, lượng tuyết ở California đã xuống tới dưới mức bình thường.


         Cỏ mọc trên mặt đất nứt nẻ, trước kia vốn là đáy hồ McClure thuộc Mariposa County, California


2. Khi nguồn cung từ trên rơi xuống quá thấp, người ta buộc phải dùng tới những nguồn dự trữ bên dưới lòng đất để bù lại chỗ thiếu hụt. Các túi nước ngầm lớn nằm sâu dưới đất vùng Central Valley được khai thác triệt để và mau chóng mất đi nhiều tiềm năng của chúng. Một cuộc nghiên cứu thực hiện ngay từ năm 2011, năm hạn hán đầu tiên cho thấy nguồn nước ngầm nằm dưới lòng đất Central Valley bị mất đi một lượng lớn tương đương một hồ nước rộng 29 triệu mẫu và sâu 1 foot. Năm 2014, Quốc Hội California lần đầu tiên phải ra luật hạn chế việc khai thác nước ngầm, nhưng luật này cũng còn phải chờ nhiều năm sau mới được áp dụng.
3. Một điều khá khôi hài được ghi nhận trong nội dung của lệnh tiết kiệm nước: Với chỉ tiêu cắt giảm 25%, chính quyền ông Jerry Brown muốn hạn chế sự sử dụng nước trên toàn tiểu bang, nhưng lệnh cấm lại không áp dụng dụng với ngành nông nghiệp, là nơi sử dụng nhiều nước hơn cả.
Các trang trại ở California dùng nước để tưới tiêu cho vườn cây ăn trái, vườn rau, và cả vườn cỏ nuôi gia súc, bò lừa…. Luật hạn chế nước mới chỉ áp dụng với dân chúng ngoài ngành nông nghiệp. Đối với nông trang, luật mới chỉ đòi hỏi phải khai báo về cách sử dụng nước mà thôi. Rồi cũng đến lúc Sacramento phải ra lệnh hạn chế nước trong nông nghiệp nhưng bây giờ thì chưa. Giới trại chủ có lẽ cũng biết thế, nên đang ra sức tận dụng các nguồn nước ngầm để bù vào chỗ thiếu hụt nguồn nước trên mặt đất.
4. California không phải là tiểu bang duy nhất ở miền Tây đối diện vấn nạn thiếu nước. Lượng tuyết mùa đông trong các tiểu bang Oregon và nhiều vùng trong tiểu bang Washington cũng đã xuống tới dưới mức bình thường. Lòng Chảo Sông Colorado, vốn là nguồn cung cấp nước cho các thành phố lớn Phoenix, Las Vegas, Los Angeles, và San Diego, cũng đã báo động hạn hán suốt hơn 10 năm nay, và các túi nước ngầm trong lòng chảo cũng đã cạn đi đáng kể.


 Mùa đông 2014, tuyết rơi lõm chỏm, không đủ để chám đầy mặt đất tại vùng trượt tuyết Squaw Valley Ski                                                                        Resort ở California


5. Tình cảnh thiếu nước đến mức báo động như vậy đã ảnh hưởng gì tới mức sinh hoạt thường nhật của chúng ta chưa? Chắc không bao nhiêu! Chưa ai cảm thấy khó khăn chút nào về nước ăn, nước rửa, nước tắm giặt. Chỉ phiền lòng một chút là không được tưới cỏ, tưới cây thả giàn như trước kia. Có lẽ sự hạn chế mới chỉ tới đó. Và mọi người vẫn bảo nhau: “Có gì đâu! Hạn hán ở California đâu phải là chuyện gì mới. Trước đây đã xảy ra nhiều lần mà có chết ai đâu?”
Đúng vậy, California đã từng bị hạn hán lớn vào cuối thập niên 1970. Khi đó dân số tiểu bang mới chưa đầy 20 triệu người. Giờ đây, số người đã tăng lên gấp đôi, gần 40 triệu người. Không thể phủ nhận rằng người dân California đã phần nào nâng cao hiệu quả sử dụng nước trong một số năm gần đây, nhưng vẫn cần rất nhiều nỗ lực nữa. Và nếu cứ tình trạng khô hạn thế này kéo dài với một mùa đông không sương tuyết vào cuối năm, thì nguồn nước ngầm sẽ tiếp tục bị hút lên, rút cạn … để bù lại sự thiếu hụt các nguồn trên mặt đất.
Một khi nước ngầm cạn kiệt thì chính phủ California sẽ chẳng còn biết trông vào đâu để bù lại sự thiếu hụt nguồn nước trên mặt đất. Từ lâu nay, người ta đã nói đến việc khử mặn nước biển để có nước ngọt, hoặc thậm chí khử trùng nước thải, cho tái sinh và trở thành nguồn nước ngọt để ăn uống và nấu nướng. Chuyện đó ai cũng từng nghe, nhưng chưa bao giờ nghĩ rằng dòng nước chảy ra từ vòi nước ở bếp nhà mình lại là thứ nước tái sinh ấy. Nhưng rất có thể chuyện đó sẽ là sự thật, rất gần.
Erictran216@yahoo.com