Thẩm phán bảo thủ của Tối Cao Pháp Viện qua đời ở tuổi 79

HOA THỊNH ĐỐN - Quan tòa Antonin Scalia của Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ, một thành viên của nhóm bảo thủ hiện đại trong tòa án, đã qua đời vào ngày 13 tháng 2 tại một nông trại ở miền tây Texas, gần San Antonio, hưởng thọ 79 tuổi. Nguyên nhân ông Scalia qua đời hiện vẫn chưa được rõ. Ông là vị quan tòa có thời gian làm việc dài nhất tại Tối Cao Pháp Viện hiện nay, và cũng là thành viên người Mỹ gốc Ý đầu tiên.
“Đại diện cho Tòa Án và các quan tòa đã về hưu, tôi rất buồn phải thông báo rằng, đồng nghiệp của chúng tôi, Quan Tòa Antonin Scalia, đã qua đời,” Chánh Án Tối Cao Pháp Viện John Roberts nói trong thông cáo báo chí. “Ông là người làm việc không mệt mỏi. Sự ra đi của ông là tổn thất lớn cho Tòa Án và cho quốc gia mà ông đã hết lòng phục vụ một cách trung thành.”

Ông Scalia, người Mỹ gốc Ý đầu tiên phục vụ trong Tối Cao Pháp Viện, đã được bổ nhiệm bởi Tổng Thống Ronald Reagan vào năm 1986. Ông chính thức nhậm chức vào ngày 26 tháng 9, 1986 và nhanh chóng trở thành người đi đầu trong giới tư pháp bảo thủ.

Ông Scalia là người ủng hộ nổi bật nhất của phương pháp giải thích Hiến Pháp có tên gọi là “originalism – chủ nghĩa nguyên thủy”. Theo phương pháp này, các quan tòa sẽ tìm hiểu ý nghĩa của từng lời từng chữ trong Hiến Pháp, theo đúng ý nghĩa của chúng vào thời điểm Hiến Pháp được viết ra. Ông cũng thường chế giễu ý niệm về “Hiến Pháp sống,” là những cách diễn giải Hiến Pháp khác đi theo thời gian, ông gọi đây đơn giản chỉ là cách để các quan tòa áp đặt tư tưởng của riêng mình lên Hiến Pháp Hoa Kỳ.
Ông Scalia thường bị truy vấn về vai trò của ông trong quyết định của Tối Cao Pháp Viện vào năm 2000, trong vụ kiện Bush V. Gore. Theo đó, Tòa Án đã ra lệnh ngừng cuộc kiểm phiếu lại trong cuộc bầu chọn tổng thống tại Florida, và quyết định rằng chức vị tổng thống thuộc về ứng cử viên Cộng Hòa George W. Bush. Ông Scalia là một tín đồ Công giáo nhiệt thành, và từng tốt nghiệp trường Luật của Đại học Harvard.

Cái chết của ông Scalia đã nhanh chóng gây ra một cuộc tranh luận chính trị tại Washington, và đảng Dân Chủ đang hối thúc Tổng Thống Obama nên bổ nhiệm một quan tòa mới, thay vì để chỗ trống đó cho người kế nhiệm Tòa Bạch Ốc quyết định. Trong khi đó, các nhân vật hàng đầu của đảng Cộng Hòa, đã kêu gọi ông Obama trao quyền bổ nhiệm cho tổng thống kế tiếp, mà nhiều khả năng sẽ là một người Cộng Hòa.