Tập Cận Bình củng cố quyền lực tại Đại Hội Đảng

                                                              Tập Cận Bình (Getty Images)

BẮC KINH – Các lãnh đạo của đảng chính trị hùng mạnh nhất trên thế giới đã tề tựu tại Bắc Kinh, để tham dự một cuộc hội nghị có thể làm thay đổi tiến trình lịch sử của Trung Quốc. Trong những phiên họp vào hôm thứ Hai, tại khách sạn được bảo mật ở Jingxi (Kinh Tây), tránh khỏi những cặp mắt hiếu kỳ của công chúng, gần 400 thành viên hàng đầu của Đảng Cộng Sản Trung Quốc sẽ họp trong bốn ngày. Họ thảo luận về những khoản thay đổi trong cách thức quản trị chính đảng khổng lồ này.

Theo hãng thông tấn chính thức Tân Hoa Xã đưa tin, kỳ họp này sẽ tập trung vào những vấn đề về “kỷ luật đảng.” Những lời lẽ khô rốc của hãng thông tấn đã che giấu điều có thể là một cuộc chiến ác liệt, bất phân thắng bại, để tranh giành quyền kiểm soát nền kinh tế lớn vào hàng thứ hai trên thế giới.

Đại Hội Đảng Lần Thứ Sáu, như kỳ hội nghị này được gọi, diễn ra giữa lúc đảng gồm hơn 88 triệu thành viên này phải đối diện với một giai đoạn thay đổi cơ cấu kiến tạo. Từ khi lên nắm quyền vào năm 2012, Tổng Bí Thư Tập Cận Bình đã tìm cách bẻ cong đảng theo ý muốn của ông, và nắm lấy quyền kiểm soát trên những đòn bẩy quyền lực chặt chẽ hơn, so với bất kỳ nhà lãnh đạo nào khác tính từ thời Mao Trạch Đông.

Và chiến dịch chống tham nhũng của ông đã phá hủy hoàn toàn sơ đồ tổ chức của đảng, triệt hạ những pháo đài quyền lực dường như bất khả chiến bại, chẳng hạn như cựu trùm an ninh Chu Vĩnh Khang, và làm tê liệt những cán bộ cấp thấp hơn trên khắp đất nước bằng nỗi kinh hãi.

Tập Cận Bình đã mô tả đảng này là một thứ “vũ khí ma thuật”, có thể được dùng để thực hiện những cuộc cải cách cần thiết, nhằm đạt cho được mục tiêu của ông là nỗ lực “vĩ đại nhằm làm trẻ trung lại” đất nước Trung Quốc. Đây là một ý tưởng mà ông thường xuyên mô tả là “giấc mơ Trung Hoa”.

Nhưng những nỗ lực nhằm kiềm chế trong những cơ sở kinh doanh, do nhà nước xơ cứng này điều hành, đã gặp phải sức kháng cự mạnh mẽ từ những nhóm lợi ích thâm căn cố đế. Những cơ sở này kiểm soát các lãnh vực chiến lược của nền kinh tế, và là nguồn bảo trợ cho các chính trị gia đầy thế lực.

Anthony Saich, một chuyên gia về chính trị Trung Quốc tại viện đại học Harvard University, nói, “Những cuộc cải cách này thực sự chẳng đi đến đâu cả, trong vòng ba năm qua. Rõ ràng ông Tập Cận Bình thấy rằng đảng là phương tiện duy nhất có thể đẩy mạnh những cuộc cải cách. Ông không tin cậy vào xã hội hoặc nhà nước để xúc tiến những cuộc cải cách mà ông muốn.”

Ông Saich nói thêm, trong kỳ họp này, “sẽ có cuộc tranh giành giữa những người được Tập Cận Bình nâng đỡ, và những người bị ảnh hưởng tiêu cực do chiến dịch chống tham nhũng và tiềm năng cải cách tiếp tục trong khu vực do nhà nước sở hữu.

Đối với Tập Cận Bình, việc cải thiện kỷ luật đảng không chỉ có nghĩa là làm giảm bớt hạnh kiểm xấu của các cán bộ, mà còn nhiều việc khác nữa. Willy Lam, một chuyên gia về Trung Quốc tại trường Hương Cảng Trung Văn Đại Học, nói, “Ông ấy có rất nhiều tham vọng muốn nắm lấy quyền lực, trong việc tự ban cho chính ông nhiều quyền hạn.”

Ông Lam nói rằng “động lực chính yếu” của bất kỳ quy định mới nào, được thông qua trong kỳ hội nghị đảng lần này, sẽ “củng cố vị trí của ông Tập Cận Bình với tư cách là ông chủ lớn.” Theo ông Lam nói thêm, một số biện pháp đã được đệ trình để bảo đảm rằng các đảng viên đi theo đường lối của Tập Cận Bình. Trong số đó có việc nghiêm cấm đối các cán bộ đưa ra “những lời chỉ trích vô căn cứ”.

Ông Lam nói thêm, “Chỉ có một người trong đảng, cụ thể là Tập Cận Bình, có quyền xác định những quy tắc chính trị là gì.” Cuộc hội nghị diễn ra giữa lúc có những lời suy đoán rằng Tập Cận Bình có thể tìm cách tiếp nắm vững quyền lực sau năm 2022, khi theo bình thường thì ông được dự kiến sẽ rời khỏi chức vụ sau hai nhiệm kỳ.
Sức đẩy chống tham nhũng đã có những bước đột phá trong những khu vực trước đây không thể nào đụng chạm được.

Nhưng ngược lại hiệu quả của động lực này có thể làm suy yếu đảng Cộng Sản mà Tập Cận Bình hy vọng sẽ cứu vớt, theo một bài xã luận hôm thứ Sáu về Đại Hội Đảng Kỳ Thứ Sáu, được đăng trên trang web của “Cầu Thị”, một tờ báo quan trọng của đảng.