Sửa xe miễn phí? Không màng!

Bài HAO SMITH


 

Có bao giờ bạn đọc được một cái quảng cáo “sửa xe miễn phí” từ một tờ báo nào đó mà lại nhún vai bỏ qua trong lúc xe của mình đang có vấn đề không? Chắc chắn là không! Nhưng đó lại là chuyện đã và đang xảy ra với hàng triệu chiếc xe hiện lăn bánh trên đường phố nước Mỹ.

Bạn có biết “hàng triệu” là bao nhiêu không? Một cuộc khảo cứu mới nhất của Carfax, công ty chuyên thâu thập lý lịch xe đang lưu hành tại Mỹ, cho biết: Hơn 46 triệu chiếc xe trên toàn quốc Hoa Kỳ đã được “recall” để hãng xe sửa chữa miễn phí, mà chủ xe không hề đem lại. Riêng trong năm 2014 có 5 triệu xe vẫn được mua qua bán lại mà không ai thèm để ý những trục trặc về an toàn đã được hãng xe báo động.

Nếu bạn đã nhận được thông báo Recall của hãng xe mà cố tình ngó lơ thì tai nạn xảy ra sau này là do bạn tự ý chuốc lấy, không thể đổ lỗi cho ai được. Nhưng nếu là người chủ đời thứ hai, mua lại cái xe từ người khác, mà phải gánh lấy những tai hại phát sinh do một khuyết điểm bẩm sinh do người chủ cũ phớt lờ thông báo “recall” thì có oan ức không?

Con số 46 triệu trên đây chắc chắn phải đặt trên vai những người mua xe cũ một công tác mới: Không chỉ xem máy móc và dàn đồng, mà phải xem cả lý lich “recall” của xe nữa, một chuyện mà trước nay ít người lưu ý khi đi mua xe cũ. Nhưng với tình trạng recall mỗi lúc một nhiều, chúng ta không thể lơ là chuyện này.

Những vụ thương vong

Số người mua lại xe cũ bị tai nạn thương vong do người chủ trước không đáp ứng Recall thực sự không ít. Theo tin New York Times, chị Hiền Trần, 51 tuổi, cư ngụ tại Florida, tử thương trong một tai nạn xe hơi hồi tháng Chín 2014. Người nhà nạn nhân cho biết chị mua chiếc xe Honda Accord 2001 của đại lý trước đó một năm, không hề biết rằng chiếc xe ấy có vấn đề về túi bảo vệ (air bag) đã được lên thông báo Recall mà đại lý chưa chịu mang đi sửa. Biên bản cảnh sát về vụ tai nạn cho hay chị đã chết sau khi túi hơi bung ra, đập những thanh kim loại vào mặt và cổ chị.

     Nghị sĩ Bill Nelson trình bày mẩu sắt bung ra từ túi hơi do hãng Takata chế tạo trong một cuộc điều tràn tại                                                    Thượng Viện Hoa Kỳ hôm 13 tháng Sáu, 2015.

Cũng theo New York Times, ngày 18 tháng Giêng, 2015, anh Carlos Solis, 35 tuổi, cư dân Texas, đã chết sau khi túi hơi (air bag) trong xe nổ ra, và xuyên thủng cổ nạn nhân với một thanh kim loại bung ra từ túi hơi đó. Nạn nhân không hề biết rằng anh đã mua nhằm một chiếc xe cũ từ trong đai lýđã bị recall vì có vấn đề về túi hơi nhưng chưa được người chủ trước sửa chữa. Gia đình nạn nhân đã nộp đơn kiện, nhưng không thấy nói là kiện hãng xe, kiện người chủ trước, hay kiện đại lý đã bán ra chiếc xe đó.

Từ trong cái đại lý đã bán ra chiếc xe cũ cho anh Carlos Solis, người ta biết được có ít nhất 5 chiếc xe cũ khác cũng có vấn đề air bag tương tự và đã được Recall từ mấy năm nay, nhưng chưa ai mang đi sửa chữa. Những chiếc xe này rồi sẽ có chủ mới, những người chủ vô tình không hề hay biết gì về khiếm khuyết chết người chực chờ sẵn trong chiếc xe. Mong rằng họ sẽ không gặp phải kết cục bi thảm như chị Hiền hoặc anh Solis. Nhưng chúng ta phải đặt câu hỏi: “Nếu đã biết có rủi ro như vậy thì luật pháp ở đâu?”

Luật pháp có bảo vệ người mua xe cũ không?

Xin có ngay một câu trả lời đơn giản: Không! Luật liên bang Hoa Kỳ minh thị cấm chỉ các đại lý không được bán những chiếc xe có vấn đề recall mà chưa sửa chữa. Tuy nhiên, phải xác định rằng luật này chỉ áp dụng với xe mới, xe brand-new, bán ra cho đời chủ thứ nhất mà thôi. Còn đối với xe cũ? Luật pháp không đòi hỏi điều đó, người mua xe phải chấp nhận sự may rủi, hoặc tự ý tìm hiểu trước khi mua. Nếu không làm như vậy mà chẳng may tai nạn xảy ra – như đã từng xảy ra với chị Hiền Trần và anh Carlos Solis – người nhà của nạn nhân đành phải đi thuê luật sư.

Như vậy, nếu có ý định mua xe đã qua một đời chủ, tại sao bạn không có biện pháp tránh những tai biến có thể lường trước, ít nhất cũng tránh được những rắc rối liên quan đến việc sửa chữa sau này. Ngoài những điều vốn phải được bao gồm trong danh sách cần xem xét như: giá cả, máy móc, dàn đồng, lái thử, kiểm tra lý lịch xe… chúng ta còn cần đặt ra một câu hỏi mới, câu hỏi của thời đại: Xe này có nằm trong danh sách recall không? Nếu có, đã được sửa chữa chưa? Nếu chủ xe không thể đưa ra một câu trả lời khả tín, chính chúng ta là người phải tìm ra câu trả lời đó.

haosmith@yahoo.com