Sau động đất ở Mễ Tây Cơ, chính phủ California khuyên dân chuẩn bị đối phó với "The Big One"

Một người sống sót được mang ra ngoài từ một tòa nhà bị sập hoàn toàn ở Mexico City ngày thứ Tư. Thủ đô này có 20 triệu dân, và hầu hết không thể chuẩn bị đầy đủ cho động đất. (Pedro Pardo/ Getty Images)


LOS ANGELES - Trận động đất gây chết người ở Mễ Tây Cơ trong tuần này đã khiến dân California thắc mắc: Điều gì sẽ xảy ra khi “the big one” xảy ra?

Chính quyền tiểu bang nêu hai điều với người dân: Quý vị sẽ phải tự lo liệu lấy. Và hầu hết quý vị vẫn chưa sẵn sàng.


Mệt mỏi trong nỗ lực tìm người còn sống
Các nhân viên cấp cứu đang nghỉ tay trong lúc chờ tiếp tục công tác tìm kiếm bên trong một tòa nhà bị sụp đổ tại thủ đô Mexico City ngày thứ Năm. Trước số tử vong đã lên tới 274 người, toàn dân Mễ Tây Cơ đã hầu như rơi vào một cơn đau buồn chung sau hai ngày bàng hoàng trước trận động đất lớn 7.1 đánh vào nơi có đông cư dân. Tuy vui mừng khi biết không có trẻ em bị mất tích bên dưới một ngôi trường bị sập, nhà chức trách vẫn đang tìm rất nhiều người còn mất tích mà họ chưa rõ là bao nhiêu người. (Rafael S. Fabres/ Getty Images)

Các thành phố, các quận hạt, và Văn Phòng Dịch Vụ Khẩn Cấp của Thống Đốc Jerry Brown nói rằng một trận động đất lớn sẽ áp đảo lực lượng cảnh sát và các toán cứu hỏa, và đòi hỏi các công dân phải tự lo cho bản thân trong một tuần lễ, hoặc có thể lâu hơn thế nữa.

Những người đứng đầu các cơ quan khẩn cấp hy vọng rằng các người dân California sẽ chú ý đến thông điệp đó ngay từ lúc này, sau nhiều tuần có những bản tin cho thấy rằng các tình nguyện viên trở thành những người cứu nạn và cứu trợ chính yếu.

Những tình nguyện viên trở thành lực lượng quan trọng không những trong trận động đất mạnh 7.1 độ Richter xảy ra hôm thứ Ba ở phía nam của thủ đô Mexico City, và một trận động đất xa hơn về phía nam trước đó trong tháng này, mà còn trong những thảm họa bão cuồng phong tàn phá miền Nam và vùng biển Caribbean.

Tuy nhiên, nếu cần học từ những gì vừa xảy ra, thì những hình ảnh sống động từ Mexico City có thể không đủ để thuyết phục các cư dân California tích trữ thực phẩm, nước, đèn pin. và tiền mặt bổ sung. Các cuộc khảo sát cho thấy rằng chưa tới một phân nửa trong tổng số cư dân California đã chuẩn bị đầy đủ để làm cho nhà của họ được an toàn hơn, trước khi xảy ra một trận động đất lớn.

California đang trễ hạn cho một trận động đất mạnh. Trận này có thể bắt đầu dọc theo đường đứt gãy địa chất San Andreas Fault, kéo dài từ hồ Salton Sea đến Monterey County và xa hơn nữa. Những cơn địa chấn giống như trận động đất Northridge năm 1994, và trận động đất năm 1989 ở Loma Prieta, đều gây thiệt mạng hàng chục người.

Trận động đất ở Northridge mạnh 6.7 độ, và trận Loma Prieta mạnh 6.9 độ. Hiện nay các chuyên gia dự đoán một xác suất 19 phần trăm xảy ra một trận động đất lớn 7.0 độ hoặc mạnh hơn sẽ xảy ra ở phía nam của San Andreas, vào một thời điểm nào đó trong 30 năm tới. Và xác suất của một trận động đất lớn 8.0 hoặc mạnh cũng trong khu vực ấy hiện giờ được dự đoán ở mức 7 phần trăm, trong cùng một khoảng thời gian.
Một trận siêu động đất như vậy có thể chứa năng lượng gấp gần 90 lần nhiều hơn trận động đất ở Northridge. Trận Northridge đã khiến cho các cư dân Los Angeles bật thức dậy vào một buổi sáng trong tháng Giêng, đánh sập nhiều tòa nhà, và gây tê liệt những đường xa lộ chính.
Trận động đất mạnh 7.1 độ ở phía nam Mexico City đã xảy ra cách chưa tới hai tuần sau khi một trận động đất mạnh 8.1 độ xảy ra ở ngoài khơi bờ biển Mexico, khiến cho dân nước này phải sống trong sự hồi hộp lo lắng. Với hơn 200 người chết, và những hình ảnh về cuộc tàn phá trên khắp truyền thông tin tức, các giới chức California đã gửi lời chia buồn, nhưng cũng không lãng phí thời gian trong việc dùng tin tức đó làm như một dịp cho người ta học hỏi kinh nghiệm.

Các cư dân trong những vùng động đất được khuyến cáo nên gắn những đồ vật nặng, như tủ quần áo và máy truyền hình thật vững chắc vào tường. Họ cũng nên tránh nằm ngủ bên dưới gương soi, tranh vẽ, và những món đồ khác, nếu những thứ đó không được gắn chặt.

Trong số những mục ưu tiên hàng đầu: xác định những người nào cần trợ giúp đặc biệt, như trẻ em và người cao niên, và những người cần được chăm sóc y tế đặc biệt, như dưỡng khí và chạy thận.
Một mục ưu tiên thứ nhì sẽ là việc lập kế hoạch về cách thức thông tin liên lạc với gia đình và hàng xóm, nếu đường dây điện thoại bị hỏng. Những kế hoạch dự phòng nên được đưa ra trước, ngay tại những nơi họp mặt trực tiếp.

Các viên chức quản trị khẩn cấp cũng làm tăng lượng khối lượng nước, thực phẩm, và những nguồn cung cấp khẩn cấp khác mà họ đề nghị nên tích trữ. Trước đây họ kêu gọi dự trữ các nguồn cung cấp đủ dùng cho 72 tiếng đồng hồ, nhưng lúc này họ nói rằng những nguồn đủ dùng trong một tuần sẽ là mức tối thiểu. Tại sao?

Bởi vì trong những biến cố lớn này, hàng trăm ngàn người sẽ phải dời đi nơi khác. Chuỗi cung ứng sẽ bị ảnh hưởng, cho dù đó là việc vận chuyển, hoặc các nguồn cung cấp y tế, hoặc thực phẩm. Bạn cần phải được chuẩn bị để tồn tại trong ít nhất từ năm cho tới bảy ngày.

Các giới chức quản trị khẩn cấp đề nghị nên tích trữ từ một lít cho tới một gallon nước mỗi ngày, cho mỗi người và mỗi con thú cưng. Những người nào không có chỗ để chứa nhiều nước những thế nên tham khảo các trang web khẩn cấp, về cách thức dùng thuốc tẩy để khử trùng nước.

Những ai muốn được huấn luyện chính thức nhiều hơn về việc chuẩn bị hơn đều có thể gia nhập Nhóm Ứng Phó Khẩn Cấp Cộng đồng (CERT). Các nhóm CERT tham gia vào việc huấn luyện thảm họa giả, và học cách thức cứu thương sơ khởi, truyền thông liên lạc, và những năng khiếu khác.

Một yếu tố chuẩn bị quan trọng nằm ngoài tầm kiểm soát của nhiều cư dân California, đặc biệt những người thuê nhà, là độ bền vững của những tòa nhà nơi họ sinh sống. Nhưng tiểu bang này không ngừng cải thiện các quy định về việc xây dựng an toàn đối với địa chấn. Trong năm 2015, Los Angeles chấp thuận luật về việc trang bị thêm để an toàn trong động đất. Đây là luật bao quát nhất ở Mỹ về việc đó.
Trong tháng Sáu, thành phố này cho biết rằng trong số những tòa nhà chung cư có bộ khung bằng gỗ dễ bị tổn thương, có hơn 15 phần trăm đã bắt đầu củng cố những mục cải thiện. Đó là khoảng 13,500 tòa nhà được coi là cần phải sửa chữa.

Ông Huston nói rằng những hình ảnh từ ngôi trường Enrique Rebsamen ở Thành Phố Mexico, nơi có ít nhất 30 đứa trẻ bị thiệt mạng, đã gây một tác động cụ thể. Ông nói, “Ngay cả những người ứng phó đầu tiên, khi họ coi đoạn video đó, họ co rúm người lại. Tôi có một đứa con trai, và thậm chí tôi không thể tưởng tượng ra được ý tưởng là con tôi bị mắc kẹt trong một tòa nhà. Những hình ảnh đó có sức thôi thúc, và gửi đi một thông điệp rõ ràng.”