Quạt mát gian phòng? Hay quạt nóng gian phòng?

Có hai thứ giúp mình mát mẻ trong cái nóng chảy mỡ của mùa hè, đó là quạt và máy lạnh. Hôm nay mình hãy nói chuyện cái quạt bởi vì quạt ra đời trước máy lạnh, quạt là phương tiện phổ thông của con nhà nghèo, và dùng quạt đỡ tốn kém hơn rất nhiều so với máy lạnh. Sử dụng quạt thế nào là chuyện chẳng cần phải bàn nhiều. Nhưng có người lại chủ trương, trước khi bước vào một gian phòng - chẳng hạn trước khi đi ngủ - mình nên mở quạt một lúc cho gian phòng mát lên đã rồi mới đưa “mình rồng vào cung,” thì kết quả sẽ “phê” hơn rất nhiều. Ah, sáng kiến độc đáo đây! Vậy chúng ta cùng tìm hiểu xem cái sáng kiến này ích lợi đến đâu.


                                           “Quạt đã quá nhỉ. Chả cần máy lạnh cũng thấy phê!”

Mở quạt cho gian phòng mát hơn?

Thực ra, chả cần phải điều tra đong đếm mất công. Ai chẳng biết cái cảm giác khoan khoái trong một buổi chiều nóng nực, đang lúc mồ hôi mồ kê nhễ nhãi mà được hưởng làn gió mát từ máy quạt thổi tới. Nhưng có một điều chúng ta cần lưu ý: Cảm giác thoải mái đó chỉ có được khi máy quạt hướng thẳng vào mình. Còn nếu mình mở quạt trong một gian phòng trống người, với hy vọng quạt sẽ làm gian phòng mát lên rồi mình mới tha thẩn vào sau thì … khéo mà thất vọng to. Bởi vì, quạt chỉ có thể làm mát chúng ta, chứ không làm mát gian phòng. Nguyên nhân của tình trạng khó hiểu này được cô giáo của Hằng giải thích như sau:
- Khi cánh quạt quay tròn, nó làm chuyển động vùng không khí ở chung quanh. Nếu chúng ta đứng gần đó, luồng khí chuyển động sẽ chà xát trên cơ thể, làm bay hơi những giọt mồ hôi đang rướm ra, tạo thành cảm giác mát mẻ. Nếu mồ hôi chưa kịp tiết ra, luồng khí chuyển động sẽ làm bể vùng khí nóng bao quanh cơ thể và thay vào đó bằng một luồng khí mát hơn.
- Nếu không có ai trong phòng mà quạt vẫn mở, không khí cũng sẽ bị quậy lên, và chuyển động vòng quanh. Nhưng không khí chạy chơi vậy thôi, chứ chả làm gì cho nhiệt độ gian phòng giảm xuống. Quạt có chạy hay không, chạy bao lâu cũng chẳng ảnh hưởng gì. Khi mình bước vào phòng, thì nóng vẫn hoàn nóng, cho đến khi mình di chuyển tới đúng vùng không khí chuyển động… lúc ấy cơ thể mới được chà xát, vuốt ve, tạo ra cảm giác thoải mái giống như trường hợp trên. Điều này giải thích vì sao, trong một gian phòng mở quạt mà có người mát có người không.
Nói tóm lại, quạt chỉ giúp ích cho người, chứ không làm gì cho gian phòng cả. Nghe tới đây, ông Cả Đẫn nhà em xin được nêu một câu hỏi: “Có nghĩa là, nó phải có một cái gì đó để cạ vô, thì mới sướng, còn không thì thôi, phải không ạ?” Cô giáo gật đầu đồng ý, làm ổng hí hửng ra mặt. Hằng nghĩ chuyện đơn giản như vậy ai chẳng từng kinh nghiệm, có đáng gì đâu mà ổng lại khoái chí như vừa khám phá ra được một điều gì bí mật lắm!

          Bên trong bụng quạt là động cơ, với những cuộn dây đồng và cả những hòn bi nóng lên với sự ma sát.


Nếu không làm cho mát hơn, thì sao?

Nhưng cô giáo chưa ngừng ở đó, điều sau đây mới thực là đáng ngạc nhiên. Cô bảo: Nói rằng quạt không ảnh hưởng gì tới nhiệt độ gian phòng chưa đúng hẳn. Thực ra, quạt sẽ làm cho gian phòng nóng hơn, không nhiều nhưng cũng nóng hơn một chút! Ah, điều này thực sự lạ, bọn em chưa từng nghe, và cần được giải thích. Thì đây:
Sở dĩ cánh quạt xoay được là nhờ sức điện kích thích động cơ trong bụng máy. Khi sức điện chạy vào động cơ, nó làm động cơ xoay chuyển, đồng thời cũng làm cho những cuộn dây đồng nóng lên, tỏa sức nóng ra bên ngoài. Thêm nữa, khi động cơ chuyển động, những hòn bi bên trong sẽ va chạm vào nhau tỏa sức nóng, làm cho gian phòng nóng hơn. Thực lòng, Hằng không hiểu những “hòn bi” làm được tích sự gì ở đây, nhưng cái chuyện nó gây ra sức nóng thì chắc chắn có thực. Chưa hết, cô giáo nói thêm, ngay cả những cánh quạt chém vào không khí cũng gây ra sự cọ sát và tạo ra thêm một chút hơi nóng nữa.
Như vậy, chúng ta rút ra được kết luận gì? Nếu chỉ có những cánh quạt với gian phòng trống, chúng ta sẽ không được ích lợi gì cả, ngoài tiền điện phải trả thêm hàng tháng vì phải có điện quạt mới chạy. Vậy, ai ngu gì mở quạt khi phòng không có người! Chuyện này thì đã hẳn, nhưng nếu trong phòng có người, chúng ta nên để quạt ở đâu để có lợi ích tối đa? Lần sau mình nói chuyện tiếp nhé.
Vuhang231@yahoo.com