Thế Giới

Nhìn lại án tử hình ở Cali, nhân chuyện tử tù Georgia sắp bị hành quyết

Monday, 19/09/2011 - 08:26:14

Theo dự trù, đến ngày 21-9-2011, một tử tù tên là Troy Anthony Davis, 42 tuổi, sẽ bị đem ra hành quyết ở tiểu bang Georgia.

Vanessa White/Viễn Đông

Chòi canh gác trong nhà tù Central California Women’s Facility (CCWF) ở Chowchilla,
nơi có giam giữ những nữ tử tù, hình chụp tháng 5-2010 - ảnh tài liệu: Vi Lang/Viễn Đông.

SACRAMENTO, California – Theo dự trù, đến ngày 21-9-2011, một tử tù tên là Troy Anthony Davis, 42 tuổi, sẽ bị đem ra hành quyết ở tiểu bang Georgia. Đây là một dịp gợi ý cho người ta nhìn lại việc kêu án tử hình ở California.

Được gọi trong tiếng Anh là “capital punishment” hoặc “death penalty”, con số những người tử tù là một phần của một trại giam chứa những người đang chờ ngày bị đem ra xử tử. Hiện nay có hơn 700 người tù chờ hành quyết, trong số đó có 19 phụ nữ, tại hai trại cải huấn của tiểu bang California. Chỉ có một số tù nhân đã không còn cơ hội nào nữa để kháng án, và như vậy chắc chắn thế nào cũng phải lãnh án tử hình.

Tuy nhiên, những vụ hành quyết đã được hoãn lại ở California từ năm 2006, vì có những vấn đề pháp lý liên quan tới tính cách an toàn của những phương pháp xử tử bằng cách chích thuốc độc.
Một dự luật có thể sẽ được đưa ra cho cử tri biểu quyết vào kỳ bầu cử tháng 11-2012, có thể loại bỏ hẳn hình phạt tử hình ở California, làm cho California nhập đoàn cùng với hơn một chục tiểu bang trước đó đã bãi bỏ án tử hình. Liệu cộng đồng Việt Nam sẽ bỏ phiếu ủng hộ hay chống đối một dự luật như thế?

* Kiện tụng, hoạt động bênh vực giới đóng thuế

Một phán quyết trong năm 2006, liên quan tới một vụ kiện do những tử tù California đâm đơn, cho rằng phương pháp chích ba loại thuốc độc là có tính cách vi hiến, vì cách thức ấy có thể gây ra sự trừng phạt tàn ác và bất thường, nếu được thực hiện không đúng cách. Phương pháp chích ba loại thuốc độc này sử dụng ba thứ thuốc khác nhau được chích riêng từng loại vào trong cánh tay của tử tù. Mỗi món độc được này gây ra những hiệu quả khác nhau: loại thứ nhất làm cho tử tù bất tỉnh, loại thứ hai làm tê liệt các bắp thịt, và loại thuốc thứ ba làm cho tim ngừng đập.


Các tử tù có thể lựa chọn cách thức chết bằng cách tiêm thuốc hoặc chết bằng phòng hơi ngạt.
Cựu thẩm phán liên bang Jeremy Fogel cho rằng phương pháp chích ba thứ thuốc có những khuyết điểm, và ông đã ra lệnh đình hoãn những vụ hành quyết. Tuy nhiên, dạo sau này, California được biết những phương pháp này đã được điều chỉnh, đặt bối cảnh chuẩn bị cho những cuộc hành quyết trong tương lai. Thế nhưng, vẫn có những nỗ lực pháp lý và dân sự nhằm ngăn chặn những cuộc xử tử các tử tù California.

Vào tháng 10 năm 2010, nhà tù San Quentin, nơi duy nhất của California giam giữ các nam tử tù, đã cạn hết nguồn dự trữ một trong ba thứ thuốc ấy, được sử dụng trong những cuộc chích ba loại thuốc. Lý do là vì nhà sản xuất không thể đáp ứng nhu cầu cho đến tháng 1 năm 2011. Loại thuốc này là sodium thiopental, một thứ độc dược gây ra bất tỉnh.

Cho nên lâu nay California vẫn chưa hành quyết một người tử tù nào, vì xảy ra những vụ kiện cáo liên tục về tính cách an toàn của phương pháp và những loại thuốc chích ấy.

Nhà tù Central California Women’s Facility (CCWF) ở Chowchilla là trại chỉ giam giữa các nữ tử tù mà thôi của California và cũng đã đình hoãn những vụ hành quyết. Lần cuối cùng xảy ra nột cuộc xử tử nữ tù nhân là vào năm 1962.

Việc hoãn lại những vụ hành quyết có thể được coi như là hành động tích cực, đối với những nhóm vận động, như Taxpayers for Justice (Những người nộp thuế vì  công lý), một tổ chức chống đối án tử hình, vì gánh nặng tài chánh của lối trừng phạt này chất lên vai những người thọ thuế. Trong tháng 6 năm 2011, một cuộc nghiên cứu do thẩm phán liên bang và giáo sư luật khoa đồng thực hiện đã được công bố. Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng giới đóng thuế đã chi ra 4 tỉ Mỹ kim, tính trong vòng 30 năm qua, cho 13 cuộc hành quyết. Tổ chức Taxpayers for Justice đang cố gắng đẩy mạnh một dự luật để trưng cầu dân ý vào tháng 11-2012. Cuộc biểu quyết này có thể loại bỏ án tử hình tại California, và thay vì vậy thì biến án tử hình thành bản án chung thân. Nhóm này loan báo cuộc vận động cho dự luật trưng cầu dân ý, sau khi cơ quan lập pháp California thu hồi một dự luật trong tháng 8-2011 nhằm chấm dứt án tử hình, vì cuộc bỏ phiếu biểu quyết dự luật này đã gặp bế tắc.

* Những việc loại bỏ trước đây, trường hợp Georgia

Nếu dự luật để công chúng bỏ phiếu ấy đạt thành công trong tháng 11-2012, thì đây sẽ là lần đầu tiên những vụ hành quyết bị loại trừ tại California. Trong tháng 2-1972, việc thi hành án tử hình bị đình hoãn, vì Tối Cao Pháp Viện California phán quyết rằng nó vi hiến. Tuy nhiên, đến năm 1978, phán quyết này đã bị đảo ngược, và từ đó án tử hình là hợp pháp tại California.


Giữa lúc California đang giải quyết những vụ kiện tụng liên quan tới những thủ tục hành quyết, thì việc xử tử ông Troy Anthony Davis, theo dự trù sẽ được thực hiện vào ngày 21-9-2011, đã gây ra sự chống đối trên khắp thế giới. Tử tù Davis bị tuyên án trong năm 1989, vì tội sát hại ông Mark MacPhail, một viên chức cảnh sát ở Savannah, Georgia, lúc ấy đang ở ngoài giờ công tác.

Những người ủng hộ Davis nói rằng ông vô tội, vì không có bằng chứng thể lý nào cho thấy ông dính líu vào phạm trường nơi ông McPhail bị giết chết, và trong số chín nhân chứng không phải là cảnh sát thì có bảy người đã rút lại lời làm chứng của họ chống lại ông Davis.

Ông Davis không còn cơ hội để kháng án nữa. Mạng sống của ông hiện nay nằm trong tay Hội Đồng Ân Xá và Phóng Thích Hữu Thệ của Georgia, mà các thành viên sẽ quyết định tha mạng hoặc kết liễu cuộc đời tử tù Davis.

* Vài điều suy gẫm

Với tư cách là những người đóng thuế ở California, liệu các thành viên cộng đồng Việt Nam có ủng hộ án tử hình của Calfornia hay không? Với tư cách là những con người, liệu các thành viên cộng đồng Việt Nam có ủng hộ cho hình phạt xử tử của California hay không? - (VW)

Viết bình luận đầu tiên

MỚI CẬP NHẬT