Nhật Hoàng Akihito thoái vị, nhường ngôi cho Thái Tử Naruhito

Hoàng Đế Akihito đang đọc bài diễn văn ngắn cuối cùng trong buổi lễ thoái vị chiều thứ Ba, 30 tháng 4, 2019. Hoàng Hậu Michiko đứng ở bên phải và Thái Tử Naruhito đứng bên trái. (Kyodo News via Getty Images)

ĐÔNG KINH - Hoàng Đế Nhật Akihito đã chính thức rời ngai vàng hôm thứ Ba, 30 tháng 4, trở thành vị hoàng đế đầu tiên thoái vị sau hơn 200 năm ở Nhật Bản.

Sau buổi lễ rất giản dị và rất ngắn, diễn trong trong vòng 10 phút, vị hoàng đế 85 tuổi đã rời ngôi vua. Ngài đã nói rằng ngài cảm thấy không thể hoàn tất vai trò của mình vì tuổi tác và sức khỏe giảm sút.

Thái Tử Naruhito sẽ kế vị ngai vàng Hoa cúc vào sáng thứ Tư, bắt đầu một kỷ nguyên mới gọi là Reiwa (Lệnh Hòa). Tại nước Nhật, và cũng tương tự như tại Anh Quốc thời nay, hoàng đế không thật sự nắm quyền lực chính trị mà chỉ đóng vai trò biểu tượng quốc gia.

Nhiều người dân Nhật nhớ đến triều đại của Nhật Hoàng Akihito qua hình ảnh ngài thăm hỏi các bệnh nhân và nạn nhân của các thảm họa thiên tai.

Nhật Hoàng Akihito là vị quốc vương đầu tiên của Nhật Bản tự nguyện từ bỏ ngai vàng kể từ năm 1817. Trong một bài diễn văn hiếm hoi vào năm 2016, ngài bày tỏ rằng tuổi tác khiến ông rất khó hoàn tất vai trò của mình và có ý muốn thoái vị.

Các cuộc thăm dò dư luận cho thấy đại đa số người dân Nhật cảm thông với ý nguyện của hoàng đế, và một năm sau, Quốc Hội ban hành một đạo luật để việc thoái vị của ngài trở nên khả thi.

Buổi lễ từ bỏ ngôi vua được gọi là Taiirei Seiden Nogi và diễn ra tại phòng Matsu No Ma ở Hoàng Cung, bắt đầu lúc 5 giờ chiều khi Nhật Hoàng Akihito và Hoàng Hậu Michiko bước vào phòng.

Chương trình kết thúc với vị quốc vương đọc bài diễn văn cuối cùng với tư cách hoàng đế, dù rằng ngài sẽ vẫn là hoàng đế cho đến nửa đêm thứ Ba. Nhật Hoàng Akihito cám ơn công chúng và cầu nguyện cho hòa bình. "Tôi cám ơn tất cả những người đã chấp nhận và ủng hộ tôi như là một biểu tượng của đất nước,” Nhật hoàng Akihito nói, cùng Hoàng Hậu Michiko đứng bên cạnh. “Cùng với hoàng hậu, tôi hy vọng triều đại mới Lệnh Hòa sẽ mang lại hòa bình và thịnh vượng, và cầu chúc cho hòa bình và hạnh phúc tới người dân đất nước và mọi người trên khắp thế giới.”

Buổi lễ ngắn diễn ra với sự có mặt của Thái Tử Naruhito cùng các thành viên hoàng gia, và khoảng 330 nhân vật quan trọng khác. Thủ Tướng Shinzo Abe là người đầu tiên xuất hiện để thông báo chính thức về việc thoái vị, sau đó Nhật Hoàng Akihito đọc diễn văn, đánh dấu sự kết thúc triều đại Bình Thành (Heisei) bắt đầu từ khi Nhật Hoàng Akihito lên ngôi năm 1989. Thủ Tướng Abe sau đó thay mặt công chúng để cám ơn Nhật Hoàng.

Sáng thứ Tư, 1/5, Thái Tử Naruhito sẽ thực hiện nghi thức đầu tiên trong cương vị hoàng đế thứ 126 của nước Nhật, và sẽ chính thức dẫn dắt đất nước bước vào kỷ nguyên Lệnh Hòa, đánh dấu sự kết thúc của kỷ nguyên Bình Thành.

Ông Naruhito, 59 tuổi, theo học ở Oxford và trở thành thái tử ở tuổi 28. Năm 1986, ông gặp vợ tương lại là Công Nương Masako Owada tại một bữa tiệc trà. Họ kết hôn năm 1993.

Đứa con duy nhất của họ, Công Chúa Aiko, sinh năm 2001. Tuy nhiên, luật pháp hiện hành của Nhật giới hạn phụ nữ trong việc kế vị ngai vàng.

Do vậy, các vị trí kế vị tiếp theo là Hoàng Tử Fumihito (chú của Công Chúa Aiko) và Hoàng Tử Hisahito, 12 tuổi (em họ Công Chúa Aiko).

Mặc dù truyền thống chỉ cho con trai nối ngôi vua, nhưng những cuộc thăm dò dư luận trong mấy năm gần đây cho thấy đa số người Nhật không thấy có gì trở ngại nếu một phụ nữ được truyền ngôi quốc vương.