Phóng Sự

Người Việt trong nghề giáo tại Quận Cam (kỳ 18)

Sunday, 14/06/2015 - 11:12:20

Nhà nghiên cứu độc lập là người có kiến thức chuyên sâu, có khả năng xử lí thông tin hữu hiệu, có khả năng phát hiện vấn đề, có kĩ năng nghiên cứu khoa học, và có thể sáng tạo ra những tri thức khoa học mới.

Bài BĂNG HUYỀN

Giáo viên dạy Đại học (tiếp theo)

Những khó khăn của hành trình viết luận án tiến sĩ

Ở nhiều nước trên thế giới nói chung và tại Hoa Kỳ nói riêng, chương trình học tiến sĩ không chỉ đơn thuần là soạn một luận án. Bởi vì luận án chỉ là một trong những điều kiện để tốt nghiệp. Mục tiêu chính của chương trình học tiến sĩ là nhằm đào tạo ra những nhà nghiên cứu độc lập. Nhà nghiên cứu độc lập là người có kiến thức chuyên sâu, có khả năng xử lí thông tin hữu hiệu, có khả năng phát hiện vấn đề, có kĩ năng nghiên cứu khoa học, và có thể sáng tạo ra những tri thức khoa học mới. Do đó, điều kiện cần thiết đối với người nghiên cứu sinh là phải chứng tỏ bản thân mình hiểu sâu và làm chủ được lĩnh vực mà mình nghiên cứu; và phải phát triển hay cống hiến được một cái gì mới cho tri thức khoa học.

        Trường đại học Cal State Long Beach là nơi tiến sĩ Đào Đại Dương đang là giảng viên dạy
                                      ở khoa thương mại. (Cal State Long Beach)



Chính vì vậy, có nhiều ý kiến cho rằng với những ai chọn học tiến sĩ như một phương tiện đưa họ đi xa hơn trên con đường sự nghiệp, để có một cuộc sống tốt đẹp hơn với mức lương cao hơn, được xã hội nể trọng hơn thì sẽ là lựa chọn hoàn toàn sai lầm. Vì nếu người nghiên cứu sinh không thực sự đam mê và có tố chất thích hợp với nghề nghiên cứu, sẽ rất khó có thể vượt qua quãng thời gian học tiến sĩ nhiều năm trời, bởi trong khoảng thời gian làm nghiên cứu sinh, rất khó tránh khỏi việc thay đổi hành trình nghiên cứu, hoặc kết quả nghiên cứu không như dự tính.
Chưa kể trong quá trình bảo vệ luận án tiến sĩ, có những giáo sư trong hội đồng không thuận ý nhau, sẽ xảy ra xích mích. Hoặc có sự xích mích giữa giáo sư với nghiên cứu sinh, phải giải tán hội đồng, nghiên cứu sinh phải mời giáo sư khác thế vào. Người mới sẽ thay đổi hướng nghiên cứu ở giai đoạn cuối, có thể làm nghiên cứu sinh không viết kịp luận án, hoặc luận án bị kết luận thiếu sự hướng dẫn của vị giáo sư hướng dẫn trực tiếp, dẫn tới việc nghiên cứu sinh không lấy được bằng tiến sĩ.
Dù trong quá trình viết luận án, nghiên cứu sinh mới là người nghiên cứu độc lập, tự họ phải tìm tòi, khám phá nhưng nếu đề tài nghiên cứu thiếu sự dẫn dắt của vị giáo sư hướng dẫn, là người trực tiếp định hướng, giám sát và hướng dẫn nghiên cứu sinh trong quá trình làm luận án, có thể xảy ra nhiều vấn đề.
Vì vậy việc lựa chọn giáo sư hướng dẫn đúng lĩnh vực nghiên cứu của nghiên cứu sinh và có phương pháp hướng dẫn phù hợp để hỗ trợ cả về mặt chuyên môn và tinh thần là hết sức quan trọng. Nhất là khi người nghiên cứu sinh đã đi được gần hết quãng đường của quá trình hoàn tất luận án tiến sĩ, đã có trong tay số liệu khảo sát, thiết kế quy trình nghiên cứu, thu thập và phân tích số liệu, v.v., và chỉ còn việc viết luận án thôi. Nhưng giai đoạn viết luận án lại là một giai đoạn đòi hỏi nhiều công sức và sự tập trung cao độ của nghiên cứu sinh.
Riêng về sự đóng góp của luận án tiến sĩ của nghiên cứu sinh, có nhiều ý kiến cho rằng “tạo được những bước đột phá lớn từ kết quả nghiên cứu là kỳ vọng của nhiều người, nhưng phần lớn đề tài nghiên cứu tiến sĩ chỉ có thể góp một phần hạn chế, chẳng hạn như việc kiểm chứng một lý thuyết đã được chứng minh trong bối cảnh khác. Cố gắng tìm ra một phát hiện to lớn rất đáng hoan nghênh, nhưng học tiến sĩ, cơ bản chính là một quá trình huấn luyện về nghiên cứu, là bước đầu của nghề nghiên cứu chuyên nghiệp. Vì thế đừng nên đặt kỳ vọng quá cao về kết quả của công trình nghiên cứu tiến sĩ.”

Tiến sĩ Đào Đại Dương

Tiến sĩ Đào Đại Dương hiện là giảng viên môn học Finance và môn học Human Behavior (đây là một trong những bộ môn yêu cầu của ngành thương mại) tại trường Cal State Long Beach. Nói về tiêu chuẩn cần có của một luận án tiến sĩ, tiến sĩ Đào Đại Dương cho rằng luận án của nghiên cứu sinh phải thể hiện một đóng góp mới, phải sáng tạo ra tri thức mới và có giá trị tri thức khoa học của chuyên ngành, thích hợp cho việc công bố trên các tạp chí khoa học chuyên ngành. Nghĩa là toàn bộ hay một phần nội dung của luận án tiến sĩ phải được công bố trên các diễn đàn khoa học chính thống (có hệ thống bình duyệt) trước hay sau khi bảo vệ luận án.
Về “cái mới” trong luận án tiến sĩ, thì nó có thể là mới về ý tưởng, hoặc phương pháp, hoặc kết quả, hoặc cách diễn dịch. Vì vậy, trong các luận án tiến sĩ, có thể ý tưởng hay vấn đề rất cũ, nhưng nếu nghiên cứu sinh có một cách tiếp cận bằng một phương pháp mới thì vẫn được xem là đóng góp cái mới vào tri thức khoa học. Hoặc có khi ý tưởng và phương pháp không mới, nhưng cách diễn giải mới thì luận án vẫn được xem là một đóng góp mới. Vì vậy một luận án tiến sĩ cần phải đóng góp mới cho chuyên ngành, hay sáng tạo ra tri thức mới cho khoa học.
Nội dung một luận án tiến sĩ không bắt buộc phải có những cái mới toàn diện từ ý tưởng, phương pháp, kết quả đến diễn dịch, hay là những khám phá, nhưng phải thể hiện một sự đóng góp có ý nghĩa vào tri thức của chuyên ngành.
Được biết tùy đề tài, tùy đó là luận án tiến sĩ khoa học tự nhiên hay khoa học xã hội, có luận án có thể viết rất ngắn gọn chỉ dầy khoảng 50 trang (nếu nghiên cứu sinh đưa ra những bài viết đã đăng trên sách báo khoa học và những bằng sáng chế) nhưng cũng có luận án dầy tới cả nghìn trang, trung bình thì khoảng vài trăm trang.
Phần thuyết trình của nghiên cứu sinh khi bảo vệ sẽ lập lại sáu điểm quan trọng, đó là vấn đề mà luận án nghiên cứu sẽ giải, phân tích tài liệu những kiến thức hiện nay về vấn đề đưa ra, những giả thuyết của nghiên cứu sinh, những kết quả thử nghiệm và quan sát của nghiên cứu sinh, chứng minh những giả thuyết của nghiên cứu sinh sát với thực tế và những điểm của công trình nghiên cứu của nghiên cứu sinh cần được cải thiện hay vẫn chưa giải quyết.

Tâm sự về những khó khăn trong quá trình thực hiện luận án

Tiến sĩ Đào Đại Dương kể: “Hạn chót của việc vừa học tiến sĩ vừa hoàn tất bảo vệ luận án tiến sĩ là 10 năm, cá nhân tôi kéo dài đến 8 năm. Do thời gian học tiến sĩ và viết luận án, tôi vẫn phải đi dạy toàn thời gian [Đại Dương cho biết anh dạy ngành MBA tại một trường đại học tư nhân ở Nam California, chính trường đã tạo điều kiện cho Đại Dương học tiến sĩ nơi trường anh đang dạy và liên thông với trường California State University, Los Angeles (Cal State LA)].
“Nhưng khó khăn nhất với tôi chính là ngôn ngữ. Dẫu rằng thời gian tôi có thâm nhập vào đời sống ở Hoa Kỳ nhiều đi nữa (Đại Dương qua định cư tại Hoa Kỳ vào đầu thập niên 1990 lúc 15 tuổi theo diện H.O 5 của bố), tôi vẫn gặp khó khăn, vì mọi suy nghĩ của tôi đều bằng tiếng Việt, nên tôi phải dịch lại những suy nghĩ của mình, những tìm tòi, kiến thức của mình từ tiếng Việt qua tiếng Anh, vì vậy tôi mất nhiều thời giờ hơn những nghiên cứu sinh người bản xứ hoặc những ai đến Hoa Kỳ từ nhỏ.
“Ngoài ra, do ngôn ngữ viết luận án hoàn toàn khác với ngôn ngữ viết thông thường. Viết luận án phải theo quy trình bắt buột, từ dấu phẩy, chấm, dấu cách ô, tên... Khi viết phải kỹ lưỡng, khó khăn lắm, sai một chi tiết là phải viết lại. Phải dùng ngôn ngữ viết luận án để giải thích, chứng minh vấn đề... Thậm chí trong quá khứ tôi còn phải thuê người từng viết cho Time Magazine để biên tập lại luận án của tôi, mới được chấp thuận.”
Để bảo vệ luận án tiến sĩ, nghiên cứu sinh có quyền chọn hội đồng hướng dẫn gồm tối thiểu ba giáo sư, trong đó có một giáo sư không thuộc bộ môn mà nghiên cứu sinh học. Giai đoạn này là giai đoạn nghiên cứu độc lập, nghiên cứu sinh phải tự lên kế hoạch và nhận sự hướng dẫn của các giáo sư.
Riêng với tiến sĩ Đào Đại Dương, anh cho biết nghiên cứu sinh có quyền mời các giáo sư ở các trường khắp nước Mỹ vào hội đồng luận án tiến sĩ của nghiên cứu sinh đó, chứ không phải chỉ là các giáo sư ở trường đại học mà mình đang học để lấy bằng tiến sĩ. Tuy nhiên quyền đồng ý nhận lời làm giáo sư trong hội đồng bảo vệ luận án tiến sĩ là từ hai bên, từ phía nghiên cứu sinh có quyền chọn giáo sư, nhưng chính vị giáo sư đó có đồng ý hay không nữa. Nhiều khi nghiên cứu sinh đó muốn mời giáo sư đó vào hội đồng, mà họ không thích, không muốn, thì cũng không được.
Khi nghiên cứu sinh viết thư mời giáo sư, phải kèm theo phần tổng quát luận án, đề tài của nghiên cứu sinh có bị trùng với ai đã thực hiện chưa, có đem lại lợi ích gì cho đời sống hay không? vân vân...Trước ngày bảo vệ chính thức với hội đồng, suốt thời gian đó phải có liên lạc qua lại giữa nghiên cứu sinh với các giáo sư trong hội đồng rất thường xuyên và chặt chẽ.
Tiến sĩ Đào Đại Dương nói anh đã mời 7 giáo sư của nhiều trường khác nhau, trong đó có giáo sư dạy ở đại học UCLA, đại học UCI, đại học Cal State Fullerton, Cal Sate Long Beach... vào hội đồng luận án tiến sĩ của anh.
Tiến sĩ Đào Đại Dương chia sẻ: “Theo tôi, nhờ vậy tầng kiến thức của mình học được từ các giáo sư đến từ nhiều trường khác nhau cũng phong phú hơn. Đây cũng là cơ hội giúp mình sau này khi hoàn tất bằng tiến sĩ, lúc nộp đơn xin việc làm ở các trường đại học, sẽ được các giáo sư đó giới thiệu vào các trường mà các giáo sư đó đang dạy.”
Tiến sĩ Đào Đại Dương tâm sự: “Để có được bằng tiến sĩ nơi xứ người, đối với tôi đó là một điều thiêng liêng. Vì bản thân tôi phải bỏ rất nhiều sự vui hưởng đời sống trong quá trình học và viết luận án. Tôi phải dành thời gian mài tinh thần mình với đề tài nghiên cứu và viết luận án để hội tụ được đủ điều kiện được chấp thuận của hội đồng. Nó là sự hy sinh rất lớn của cá nhân người học tiến sĩ từ thời gian, tinh thần, chất xám cho đến tiền bạc.
“Nếu học trường công, để có bằng tiến sĩ, nghiên cứu sinh tốn ít nhất khoảng 100 ngàn mỹ kim. Trước khi viết luận án, nghiên cứu sinh đó phải học 16 lớp, mà mỗi lớp trả ít nhất khoảng 4 ngàn rưỡi, chưa kể tiền sách, tiền tài liệu... Trong thời gian viết luận án, thì vẫn phải trả học phí là $2,000 cho 1 lớp. Người được số tiền đó là vị giáo sư hướng dẫn trực tiếp của nghiên cứu sinh. [Trong hội đồng giáo sư luận án tiến sĩ, sẽ có một giáo sư được chọn là chairman, vị giáo sư này sẽ trực tiếp hướng dẫn cho nghiên cứu sinh]. Một năm học có 4 mùa, mà một mùa là trả $2,800.
“Nếu thời gian hoàn tất luận án nhanh, thì tiền sẽ ít đi, còn kéo dài quá trình viết luận án, thì cứ nhân tiền lên $2,800 cho 4 mùa học mỗi năm. Người chairman là người làm việc trực tiếp với nghiên cứu sinh suốt trong thời gian viết luận án, ông là người có quyền hạn nhất so với các giáo sư còn lại trong hội đồng. Ông có quyền yêu cầu nghiên cứu sinh đưa phần viết này cho tiến sĩ kia xem, hay tiến sĩ nọ xem để giúp nghiên cứu sinh đó mảng này, hay mảng kia. Và sau khi luận án hoàn tất, in sách, thì bên cạnh tên của nghiên cứu sinh trên quyển sách đó sẽ có tên của vị giáo sư giữ vai trò chairman của hội đồng luận án tiến sĩ. Sách này là tài sản của trường, của thư viện và được phổ biến trong giới học thuật chuyên ngành.”
Theo tiến sĩ Đào Đại Dương: “Niềm vui lớn nhất của tôi không phải là đạt được bằng tiến sĩ, mà chính là quá trình nghiên cứu để có được tấm bằng đó. Chính quá trình nghiên cứu một cách chuyên nghiệp từ kiến thức lẫn sự tìm tòi nghiên cứu của mình giúp tôi tự tin đứng trên bục giảng ở giảng đường đại học.
“Theo tôi nhà giáo hiện nay không còn là người truyền thụ kiến thức, mà chỉ là là người hỗ trợ hướng dẫn, chia sẻ cho sinh viên kiến thức thôi. Vì hiện nay sinh viên thông minh lắm, trước khi đến lớp họ đã tìm kiếm các thông tin từ Internet, từ thư viện... để có được những kiến thức nhất định.
“Vì vậy người giảng viên đứng trên bục giảng chỉ là chia sẻ kiến thức cho họ, mà họ rất cần sự chuyên môn của kiến thức đó, chuyên môn đó chính là quá trình nghiên cứu của mình trong quá trình thực hiện luận án tiến sĩ và nghiên cứu để viết những bài báo gửi đăng trên các tạp chí chuyên ngành.”
(còn tiếp)
(bh)

 

Viết bình luận đầu tiên

MỚI CẬP NHẬT