Mỹ giải thích thả bom nặng 10 tấn hoàn toàn vì lý do chiến thuật, không vì chính trị

Bom đã nổ cách mặt đất khoảng hai thước, gây ra một trai banh lửa khổng lồ và phá tan nát đường hầm ở bên dưới mặt đất bằng sức ép khủng khiếp. (YouTube)

KABUL - Vị tư lệnh hàng đầu của quân đội Hoa Kỳ ở A Phú Hãn nói rằng quyết định thả một trái bom, được gọi là “mẹ của mọi loại bom,” chỉ là vì những lý do chiến thuật mà thôi. Hệ thống đường hầm bị trúng bom ngày thứ Năm đã từng được CIA tài trợ xây cất khoảng ba thập niên trước đây.

Theo các giới chức quốc phòng Afghanistan cho biết, có tới 36 người bị tình nghi là các chiến binh Hồi Giáo Quốc (IS) đã bị giết chết, khi một trái bom thuộc loại quy ước lớn nhất trên chiến trường đã được sử dụng vào tối thứ Năm, tại tỉnh Nangarhar, ở miền đông A Phú Hãn.

Không thể được kiểm chứng được một cách độc lập điều họ nói. Vào ngày thứ Sáu, các binh sĩ Afghanistan và ngoại ở khu vực lân cận không cho phép các phóng viên hoặc dân chúng địa phương tới gần nơi xảy ra vụ tấn công.Tướng John W. Nicholson, tư lệnh lực lượng NATO tại Afghanistan, nói rằng ông vẫn liên lạc thường xuyên với các giới chức ở Hoa Thịnh Đốn. Nhưng việc quyết định dùng trái bom GBU-43 nặng 9,797 kg (gần 10 tấn) ấy là dựa trên việc ông đánh giá về các nhu cầu quân sự, chứ không phải là dựa trên những sự cân nhắc về mặt chính trị.

“Đây là lần đầu tiên chúng tôi gặp phải một trở ngại rất lớn cho sự tiến bộ của chúng tôi,” Tướng Nicholson nói về một chiến dịch hỗn hợp giữa A Phú Hãn và Hoa Kỳ, nhắm mục tiêu vào các chiến binh IS từ tháng Ba.
“Đây là thời điểm thích hợp để dùng trái bom ấy vì lý do chiến thuật, chống lại đúng mục tiêu trên chiến trường.”

Các lực lượng Afghanistan và Mỹ đã có mặt ở nơi xảy ra cuộc tấn công, và cho biết rằng “vũ khí ấy đã đạt được mục đích đã định,” ông Nicholson cho biết.

Tường trình từ địa điểm thả bom cho thấy trái bom “khủng” này đã nổ khoảng hai thước trước khi chạm mặt đất, sau đó gây ra một trái banh lửa khổng lổ.

Theo phát ngôn viên Dawlat Waziri của Bộ Quốc Phòng Afghanistan cho biết, không có thường dân nào bị hại trong vụ nổ rất lớn ấy, nhắm vào một hệ thống hang động và đường hầm đã được khai thác rất nhiều.
Ông Waziri nói, “Không có thường dân nào bị thương. Chỉ có căn cứ mà Daesh sử dụng để mở những tấn công, ở những nơi khác trong tỉnh này, đã bị phá hủy.”

Hệ thống đường hầm này từng được cơ quan tình báo Hoa Kỳ tài trợ để xây cất trong thập niên 1980, theo một bài viết của nhật báo New York Times vào năm 2005. Lúc trước Mỹ đã âm thầm tài trợ để giúp lực lượng mujahedeen thực hiện cuộc kháng chiến chống quân Nga. Sau này quân IS chiếm được hệ thống đường hầm và dùng để chống Mỹ.

GBU-43 là loại bom được hệ thống định vị vệ tinh (GPS) dẫn đường. Trước đây thứ bom này chưa bao giờ được dùng trên chiến trường, tính từ lúc nó được thử nghiệm lần đầu tiên trong năm 2003, khi bom tạo ra một đám mây hình nấm có thể được nhìn thấy cách xa 32 cây số.

Sức mạnh hủy diệt của trái bom ấy, tương đương với 11 tấn TNT, là mờ nhạt so với mấy trái bom nguyên tử khá nhỏ được thả xuống ở Nhật Bản vào cuối Đệ Nhị Thế Chiến, có sức nổ tương đương với từ 15,000 tới 20,000 tấn TNT.

Trong làng Achin, cách chừng 5 cây số từ miền núi xa xôi nơi mà trái bom được thả, các nhân chứng cho biết mặt đất rung chuyển, nhưng nhà cửa và các tiệm bán đồ đều không bị ảnh hưởng.
Ông Palstar Khan nói, “Trái bom thả tối hôm qua thực sự rất lớn. Khi nó rớt xuống, mọi nơi đều rung chuyển.” Ông nói thêm ông tin rằng không có thường dân nào trong khu vực ấy bị trúng bom.
Ông ca ngợi cuộc tấn công, nói rằng việc tiêu diệt các chiến binh IS là một “động thái tích cực“
Các cư dân khác nói rằng trước đây họ thường nhìn thấy các chiến binh leo lên leo xuống trên núi mỗi ngày, thỉnh thoảng có ghé vào làng.
Raz Mohammad nói, “Họ là người Ả Rập, người Pakistan, người Trung Quốc, quân nổi dậy ở địa phương, đến mua đồ từ các cửa hàng trong khu chợ.”