Một cuộc tranh bá đồ vương trên thị trường

Bài ERIC TRẦN

Là người tiêu thụ thời đại mới, chúng ta đã quá quen thuộc với Amazon, ngôi chợ cực kỳ lớn trên mạng Internet, đang trở thành một tên tuổi độc quyền. Nhưng thị trường tự do là nguồn cảm hứng vô biên, không bao giờ để một đơn vị nào, dù lớn đến đâu có thể làm mưa làm gió. Trong lúc giới tiêu thụ có vẻ như đồng ý về vị trí gần như bất khả xâm phạm của Amazon thì thật bất ngờ, một tên tuổi khác xuất hiện, ra tay tranh đoạt thị trường mạng với người khổng lồ ấy. Một cái tên chưa được phổ thông lắm trong cộng đồng người Việt, nhưng đang gây khá nhiều chú ý cho giới quan sát thị trường toàn quốc, đó là Jet.com. Sau đây là một vài so sánh về hai ngôi chợ này - Amazon và Jet – trên các phương diện mà người tiêu thụ thường quan tâm:


Những thùng hàng Jet đang dần dần trở thành một tên tuổi phổ thông

1. Giá cả

Những mặt hàng phổ thông quen thuộc của mọi gia đình, hiện gồm khoảng 50 thứ như cà phê, đồ lau chùi, xà bông, giấy vệ sinh.... Và đang được tăng cường thêm nhiều nữa. Nhưng giá cả như thế nào, so với Amazon?

Hãy lấy ra một thứ cụ thể: Những cái ly uống cà phê, dùng một lần rồi bỏ (single-serve coffee cups) được bán với giá $20 một hộp 42 ly, hiệu Uniquely J. Mặt hàng tương tự như vậy tại Amazon có giá $24 một hộp 40 ly, thương hiệu Keurig. Đây là một thương hiệu best-seller, hiện đã bán hết, khách hàng ái mộ phải chờ… Back Order.

Một mặt hàng khác, một chai nước rửa 28 ounce, giá bán $4 tại Jet.com. Nhưng tại Amazon thì một chai nước rửa tương tự, rất được yêu thích (thương hiệu Method and Seventh Generation) trung bình chỉ có $3. Tuy nhiên, bạn phải mua nhiều mới được chuyên chở miễn phí, bằng không phải có Amazon Prime.


Marc Lore, phụ trách kinh doanh mạng của Walmart, đối thủ đáng gờm của Amazon.

2. Phẩm chất

Nói về phẩm chất thì hàng hóa của Jet đang tỏa sáng, bao gồm những thứ mà giới tiêu thụ trẻ tuổi, những người thuộc lứa tuổi millenials ưa thích. Đó là những nông phẩm organic, như hạt cà phê, đậu trắng, đậu nành... gói bằng bao plastic không có chất BPA. Cách thức gói hàng phải công nhận là một ưu điểm, vì được nghiên cứu rất công phu, tỉ mỉ, và nghệ thuật.

3. Gửi hàng

Đến nay, Jet chưa cho khách hàng được đặc quyền chuyên chở tốc hành (hai ngày) miễn phí như Amazon. Bạn phải mua trên $35 tiền hàng mới được chuyên chở miễn phí, nhưng thời gian chờ đợi vẫn lâu hơn (từ 2 tới 5 ngày). Tuy nhiên, phải nhắc lại là với Amazon, bạn chỉ được chuyên chở tốc hành (2 ngày) miễn phí nếu có chương trình Amazon Prime (lệ phí $99 một năm).
Thực ra, mua sắm ở đâu phần lớn vẫn còn tùy thuộc vào cái “taste” riêng của khách hàng. Nếu bạn mê mua sắm tại những nơi có nhiều mặt hàng, thích có hàng ngay thì chưa có ai qua mặt nổi Amazon, và chương trình chuyên chở Amazon Prime rất độc đáo. Tuy nhiên, với đà xẹt lên như một ngôi sao sáng, Jet là một nơi đáng nể và không thiếu hấp dẫn.

Chiến tranh phục hận

Cuộc đấu tranh gay gắt trên thị trường như được mô tả trên đây thực ra chỉ là mặt nổi. Nếu nhìn vào những cái đầu ở đằng sau, đang vận hành hai hệ thống đó, thì chúng ta sẽ được chứng kiến một cuộc đấu ngoạn mục hơn rất nhiều. Bởi vì, đây không phải chỉ là cuộc đấu giành giật thị trường bình thường của giới làm ăn, nó còn là một sự phục thù, ăn miếng trả miếng giữa hai con người từng có nhiều ân oán giang hồ với nhau.
Chúng ta thử phân tích tâm trạng của những người hiện đang đứng ở mỗi bên chiến tuyến: Jeff Bezos và Marc Lore.

Trước tiên là Jeff Bezon, ông trùm của Amazon, một nhà kinh doanh có những sáng kiến độc đáo, và đòn phép quyết liệt. Cách đây vài năm, Bezos bỏ ra $550 triệu để mua lại một website chuyên bán tã trẻ con (diapers.com) và một website khác chuyên bán xà bong (soap.com). Chuyện mua thêm để mở rộng thanh thế không phải chuyện lạ. Nhưng điều đặc biệt của Bezos là ông mua lại hai cái websites đó chỉ để diệt... cho chúng chết đi, sau khi đã nhìn thấy cái tiềm năng đáng nể của người sáng lập ra chúng, cái tiềm năng mà nếu không ngăn lại kip thời có thể tạo ra những trận cuồng phong làm rung rinh con tàu Amazon trong tương lai.


Jeff Bezos, tổng giám đốc Amazon

Mua được hai cái “cửa hàng trên mạng” đó rồi, Bezos tuyển dụng luôn tay tổng giám đốc đáng gờm kia. Như vậy, với tiền bạc và lòng quyết thắng, Bezos không những đã dẹp được những cái gai trước mắt, mà còn gọi về dưới trướng của mình cả cái đầu óc vốn là đối thủ trước kia.

Về phía cha đẻ của hai websites vừa bán nay đầu quân cho Amazon, ông có cảm thấy vui khi được trùm Bezos tuyển dụng không? Hoàn toàn không! Marc Lore, tên ông ta, về đây, như con hùm bị nhốt vào cũi sắt, sau khi tất cả nanh vuốt đã bị đối phương bẻ sạch. Hai cái Websites của ông – Diapers và Soap – được mua lại với giá hơn $500 triệu, thực ra chúng phải được bán tới vài tỷ, nếu không bị Amazon tung hàng ra bán phá giá với mục đích triệt hạ trước đó.

Từ giữa lòng Amazon, Lore nuốt hận để học hỏi và quan sát ưu khuyết điểm của đối thủ. Một thời gian ngắn sau đó, việc gì cần đến đã đến: Lore xin ra khỏi Amazon.

Với cái thiên tài hiếm có của mình, cộng thêm lòng phục hận, Lore lập ra Jet.com. Nhưng phải chờ thời cơ cho đến lúc Jet lọt vào mắt xanh của một người khổng lồ khác: Walmart.
Khi Walmart đề nghị mua lại Jet.com với giá bạc tỉ, thì Lore bằng lòng ngay, và hoan hỉ đầu quân về Walmart, một công ty có tiền tài thế lực ngang ngửa với Amazon có thể giúp Lore thực hiện ý chí phục thù.
Với Walmart, việc chiêu dụ được Lore cũng là thắng lợi, vì Walmart đang cần một “khí cụ” hữu hiệu để cạnh tranh với Amazon trên mạng. Walmart liền cho Lore làm tổng giám đốc ngành kinh doanh mạng, đồng thời bỏ của cải ra đầu tư cho Jet.com lớn mạnh, không ngại cạnh tranh với Amazon ngay tại chính sân nhà của họ. Walmart đã không lầm, với thiên tài cộng thêm ý chí phục thù của Lore, doanh thu trên mạng của Walmart lên hẳn, tăng 40% sau một năm.

Đó là câu chuyện đằng sau những trận chiến giá cả mà chúng ta đang thấy trên thị trường. Cuộc tranh bá đồ vương giữa hai đơn vị bán hàng chắc sẽ mở ra nhiều pha gây cấn, với giới tiêu thụ vừa là trọng tài, vừa là người thưởng lãm, vừa là mục tiêu và phần thưởng tối hậu.
Xét như thế thì ngôi vị của chúng ta, giới tiêu thụ, vẫn luôn luôn là... Thượng Đế.
Erictran216@yahoo.com