Lực sĩ điền kinh Nga bị cấm thi đấu tại Thế Vận Hội Hè Rio de Janeiro

 Chủ Tịch IAAF Sebastian Coe và ông Rune Andersen, chủ tịch của một ban độc lập trong cuộc họp báo về lệnh cấm lực sĩ điền kinh Nga tại Vienna ngày thứ Sáu. (Getty Images)

Các viên chức quốc tế đã bày tỏ một chút sự thách thức, khi họ loan báo một quyết định rất quan trọng là cấm đội điền kinh Nga không được dự thi tại Thế Vận Hội Mùa Hè 2016 ở Rio de Janeiro, Brazil. Hiệp Hội Quốc Tế Các Liên Đoàn Lực Sĩ (IAAF) là cơ quan quốc tế quản trị bộ môn chạy-nhảy-ném. Môn thể thao này đã gặp phải một loạt những vụ sử dụng chất kích thích bị cấm (doping) và những vụ tai tiếng về tham nhũng trong những tháng gần đây. Các nhà lãnh đạo của IAAF nói rằng họ muốn gửi đi “một thông điệp hết sức mạnh mẽ.”

Thông điệp xuất hiện dưới hình thức một cuộc bỏ phiếu đồng thanh, trong một cuộc họp đặc biệt ở Vienna vào hôm thứ Sáu, cáo buộc rằng Nga vẫn còn bám vào một hệ thống gian lận đã có từ thời cộng sản Nga Sô cũ.
Rune Andersen, người cầm đầu một lực lượng đặc nhiệm của IAAF, nói, “Huấn luyện viên trưởng của đội tuyển chạy-nhảy-ném của Nga, và nhiều lực sĩ trong đội này, dường như không muốn thừa nhận bản chất và mức độ của vấn đề doping. Một số huấn luyện viên và lực sĩ dường như sẵn sàng phớt lờ những quy tắc định về doping.”
Tổng Thống Nga Vladimir V. Putin ngay lập tức lên án phán quyết ấy là “không công bằng.” Các quan chức thể thao trong nước ông đã tranh đấu để phục hồi tư cách thi đấu. Họ thực hiện một loạt cải cách sau khi đội tuyển của họ lúc đầu bị đình chỉ thi đấu quốc tế trong năm ngoái.

Bộ trưởng thể thao Vitaly Mutko của Nga nói, “Chúng tôi đã làm mọi việc có thể làm được từ khi lệnh cấm lần đầu tiên được áp đặt, để lấy lại lòng tin cậy của cộng đồng quốc tế. Chúng tôi không có gì để che giấu, và cảm thấy chúng tôi đã đáp ứng những điều kiện của IAAF cho việc tái gia nhập.”

Mutko nói bóng gió rằng bây giờ ông có thể quay sang Ủy Ban Thế Vận Hội Quốc Tế, cơ quan có tiếng nói chung quyết về thế vận hội. Cũng có thể có một thách đố pháp lý và những câu hỏi về một lỗ hổng có thể cho phép một số lực sĩ Nga tham gia thi đấu các môn điền kinh tại thế vận hội mùa hè năm nay.

Các viên chức của IAAF thừa nhận có nguy cơ bị kiện khiến cho họ phải bao gồm một tiến trình mở lối thoát cho một số lực. Bằng tiến trình này, những lực sĩ Nga nào có thể chứng minh “một cách rõ ràng và có sức thuyết phục” rằng họ không dính vào doping thì đều có thể làm đơn xin thi đấu ở Rio de Janeiro, với tư cách là những lực sĩ “trung lập” dưới lá cờ Thế Vận Hội.

Ông Andersen gọi đó là một “vết nứt rất nhỏ nơi cửa.” Ông nói, “Bởi vì hệ thống tại Nga đã bị hoen ố từ trên xuống dưới, nên chúng tôi không thể tin tưởng rằng những người mà chúng tôi gọi và những người mà người ta có thể gọi là những lực sĩ sạch sẽ thì đều thực sự là sạch sẽ.”

Sự không chắc chắn xung quanh tiến trình này làm cho người ta không biết rõ quyết định đưa ra hôm thứ Sáu sẽ ảnh hưởng bao nhiêu đến Thế Vận Hội Mùa Hè sắp tới. Nếu hàng chục lực sĩ Nga rốt cuộc được phép tranh tài, thì thế vận hội Rio de Janeiro sẽ trông “giống nhiều” với những kỳ Thế Vận Hội khác. Nhưng điều đó sẽ không đúng, nếu việc đình chỉ có hiệu lực cho phần lớn đội tuyển.

Nga giành được 18 huy chương ở môn chạy-nhảy-ném tại Thế Vận Hội năm 2012 ở London. Họ đoạt được huy vàng trong môn vượt rào cản 110-mét nam và môn nhảy cao của phụ nữ, tại các giải vô địch thế giới gần đây nhất. Và điều cũng quan trọng như vậy Nga vẫn được xếp hạng là một đối thủ truyền thống của Mỹ.