Lễ giỗ đầu Giáo Sư Tiến Sĩ Nguyễn Thanh Liêm

Bài THANH PHONG

GARDEN GROVE - Giáo sư Tiến Sĩ Nguyễn Thanh Liêm, nguyên Thứ Trưởng Bộ Giáo Dục và Thanh Niên Việt Nam Cộng Hòa đã vĩnh viễn ra đi được một năm. Trưa Chủ Nhật, ngày 27 tháng 8, 2017, phu nhân của giáo sư, bà Nguyễn Thị Phương đã tổ chức lễ giỗ cho ông tại nhà hàng Seafood Place trên đường Brookhurst, thành phố Garden Grove.


Bàn thờ với chân dung cố GSTS Nguyễn Thanh Liêm. (Thanh Phong/ Viễn Đông)

Tham dự buổi tưởng niệm giáo sư Nguyễn Thanh Liêm có các giáo sư Nguyễn Trung Quân, Lê Văn Khoa; Nguyễn Văn Sâm, Dương Ngọc Sum, Trần Văn Chi, Cao Minh Châu, Trần Phong Vũ, cựu Dân Biểu VNCH, nhà báo Vi Anh, tiến sĩ Mai Thanh Truyết, TS. Cao Văn Hở, Đại tá Cổ Tấn Tinh Châu và phu nhân, LS. Nguyễn Xuân Nghĩa, ông Phan Như Hữu và Hội Đền Hùng Hải Ngoại; các ông Phan Kỳ Nhơn, Phan Tấn Ngưu, Lê Quang Dật, bác sĩ Phạm Gia Cổn và phái đoàn Hoàng Hạc Khí Công, Đốc sự Châu Văn Đễ và Hội Lăng Ông Bà Chiểu; Hội Ái Hữu Cựu Học Sinh Petrus Ký, Hội Cựu Nữ Sinh Trung Học Gia Long và Lê Văn Duyệt, Tổng Hội Cảnh Sát Quốc Gia, cô Vương Hồng Loan, cô Vũ Đan, ông Hứa Trung Lập, Đốc sự Nguyễn Phú Hùng,(Quốc Gia Hành Chánh); ông Nguyễn Văn Của; thi sĩ Quỳnh Gziao; kỹ sư Phạm Ngọc Lân, ông Nguyễn Văn Chính, ba vị dân cử là ông Phát Bùi, cô Kimberly Hồ và cô Frances Nguyễn Thế Thủy cùng rất đông thân hữu và những người mến mộ cố giáo sư Nguyễn Thanh Liêm.

Buổi lễ giỗ diễn ra trang trọng do ông Lâm Mỹ Hoàng Anh (cựu học sinh Petrus Ký) và ông Nguyễn Văn Của, những người từng gắn bó mật thiết với cố giáo sư Liêm trong nhiều sinh hoạt văn hóa, nghệ thuật điều hợp chương trình.


GS Nguyễn Trung Quân phát biểu về GSTS Nguyễn Thanh Liêm. (Thanh Phong/ Viễn Đông)

Trong lời phát biểu khai mạc, bà quả phụ GS Nguyễn Thanh Liêm nói, “Kính thưa quý vị thân hữu, tôi xin mạn phép được dùng hai chữ thân hữu, vì hôm nay tôi chỉ dám mời quý vị đã từng dành cảm tình đặc biệt cho anh Liêm, người bạn đời yêu quý của cá nhân chúng tôi. Thưa quý vị, trong gia đình, anh Liêm là một người chồng hiền lành, hết lòng thương vợ, con; còn ngoài xã hội, tôi xin nhường lời lại cho những bạn hữu và những người cùng chí hướng với ông.

“Bây giờ anh Liêm không có mặt ở đây với chúng ta, nhưng tôi tin rằng anh rất là vui mừng, anh đang ở đâu đó, anh đang mỉm cười với chúng ta bây giờ. Thay mặt gia đình, cám ơn sự có mặt đông đủ của quý vị trong Ban Chấp Hành Hội Ái Hữu Cựu Học Sinh Petrus Ký, Cựu Học Sinh Gia Long, anh Đốc Sự Châu Văn Đễ đã hết lòng hỗ trợ tôi trong việc tổ chức lễ giỗ cho anh Liêm hôm nay.”


Cựu học sinh Petrus Ký, ông Trần Vĩnh Trung phát biểu trong lễ giỗ đầu của Thầy Liêm. (Thanh Phong/ Viễn Đông)

Sau lời phát biểu ngắn gọn của phu nhân GS Liêm, ông Nguyễn Văn Của cho biết, “Được đứng ở đây làm MC cho buổi lễ giỗ cố GS Liêm là một điều rất hân hạnh cho tôi, vì GS Liêm là một người mà tôi luôn kính trọng và luôn luôn xem như một mẫu mực của một người mà tôi được phép và luôn luôn noi theo. Tôi mong vong linh của GS Liêm sẽ cùng nhìn chúng ta và cùng tưởng nhớ lại những ngày chúng ta cùng sống bên cạnh giáo sư Liêm, và bây giờ chúng tôi xin kính mời một vị đại diện giáo chức: Giáo Sư Nguyễn Trung Quân có vài lời phát biểu.”


Bà quả phụ Nguyễn Thanh Liêm, nhũ danh Nguyễn Thị Phương nói lời cám ơn quý thân hữu tham dự lễ giỗ. (Thanh Phong/ Viễn Đông)

Giáo sư Nguyễn Trung Quân nguyên là Hiệu Trưởng Trường Trung Học Phan Thanh Giản - Đoàn Thị Điểm Cần Thơ, một ngôi trường Trung Học lớn nhất và nổi tiếng nhất miền Tây Nam Bộ. Giáo Sư Quân là người cộng sự viên gần gũi với GS Liêm, và có lúc ông Liêm coi GS Quân như người em của ông. Vì thế, GS Nguyễn Trung Quân hiểu rất rõ về con người cũng như quan điểm sống và làm việc của cố GS Nguyễn Thanh Liêm, nên trong lời mở đầu bài phát biểu, GS Quân đã xác định, “Tôi xin cám ơn bà quả phụ Nguyễn Thanh Liêm đã lưu ý đến giáo chức, cho phép tôi có vài lời trong buổi Tưởng Niệm, giỗ đầu của GS Nguyễn Thanh Liêm. Toàn thể quý vị ở đây đều biết sinh hoạt của GS Nguyễn Thanh Liêm có lẽ là trên 60 năm trong ngành giáo dục, và khi ra hải ngoại đã làm được nhiều việc lớn có ích lợi cho mọi người. Mỗi vị ở đây có những kỷ niệm tốt với GS Nguyễn Thanh Liêm. Tôi xin trình bày hai điểm: Giáo Sư Nguyễn Thanh Liêm như là một nhà giáo dục gương mẫu và thứ hai, GS Nguyễn Thanh Liêm như là một nhà cải cách giáo dục Trung, Tiểu Học VNCH.”

Sau đó, bằng những dẫn chứng cụ thể, GS Nguyễn Trung Quân đã làm cho mọi người có mặt chăm chú lắng nghe lời trình bày một số sự việc mà nếu GS Quân không nêu ra, chắc chắn nhiều người không biết dù đã sống, đã đi học hay làm việc dưới thời GS Nguyễn Thanh Liêm làm Thứ Trưởng Bộ Văn Hóa Giáo Dục và Thanh Niên VNCH, chẳng hạn vấn đề bỏ thi Tiểu Học, bỏ thi Trung Học và Tú Tài I để giúp học sinh dễ vào Đại Học, và áp dụng lối thi trắc nghiệm như nền giáo dục Hoa Kỳ đều do GS Nguyễn Thanh Liêm khởi xướng.

Bài phát biểu của GS Nguyễn Trung Quân cho thấy GS Nguyễn Thanh Liêm là một giáo chức đặc biệt của VNCH, một nhà giáo dục đã đem hết sức mình phục vụ và bảo vệ nền giáo dục nhân bản, dân tộc và khai phóng như Hiến Pháp VNCH đã minh định.

GS Quân nhấn mạnh, “Theo GS Nguyễn Thanh Liêm, giáo dục là huấn luyện con người và đưa một con người với ý nghĩa tốt đẹp nhứt của nó phục vụ xã hội, chứ không phải là một công cụ phục vụ chế độ, công cụ phục vụ cho bất cứ một sinh hoạt chính trị nào, ông cố gắng tách rời chính trị ra khỏi giáo dục trong hoàn cảnh đất nước có rất nhiều khó khăn.”

Người thứ hai phát biểu là ông Trần Vĩnh Trung, một cựu học sinh, đại diện các học sinh Trung Học Petrus Ký, ngôi trường Trung Học lớn nhất Saigon mà GS. Nguyễn Thanh Liêm được vinh dự làm Hiệu Trưởng khi ông mới 30 tuổi và vừa tốt nghiệp Sư Phạm tại Đại Học Sư Phạm Saigon. Ông Trần Vĩnh Trung nhắc lại ngày ra đi của GS Nguyễn Thanh Liêm là ngày 17 tháng 8, 2016, nay đúng một năm, một năm có nhiều thay đổi nhưng lòng người không hề đổi thay đối với GS NguyễnThanh Liêm. Trong tinh thần “Tôn Sư Trọng Đạo” ông thay mặt các cựu học sinh Petrus Ký dâng lên Thầy lòng biết ơn của toàn thể môn sinh của Thầy,” và sau đó, ông nêu một vài cảm nghĩ nhân ngày giỗ đầu của GS Nguyễn Thanh Liêm. Những lời trình bày của ông Trần Vĩnh Trung thật bùi ngùi xúc động.

Sau đó, mọi người có mặt lần lượt lên thắp hương trước bàn thờ cố GS Nguyễn Thanh Liêm, và cuối cùng là bữa cơm thân mật do gia đình bà quả phụ GS Nguyễn Thanh Liêm khoản đãi và lời cám ơn của bà trước khi kết thúc lễ giỗ.