Pháp Luật

Khi bạn mua cơ sở thương mại

Thursday, 18/08/2011 - 08:56:29

Khi bạn muốn thành lập cơ sở thương mại, điều mà bạn phải cân nhắc là nên tự mình tạo dựng tất cả từ đầu hay là mua một một cơ sở thương mại đã được thành lập

LS. Trần Khánh Hưng

Khi bạn muốn thành lập cơ sở thương mại, điều mà bạn phải cân nhắc là nên tự mình tạo dựng tất cả từ đầu hay là mua một một cơ sở thương mại đã được thành lập v
à có lợi nhuận hàng tháng. Nếu bạn có ít vốn nhưng có kinh nghiệm trong nghề, bạn có thể gây dựng một cơ sở thương mại. Nếu không, tốt hơn là bạn nên mua lại một cơ sở đã được thành lập. Điều quan trọng là bạn phải xem xét những dữ kiện tài chánh để xác định mức chi tiêu và thâu nhập hàng tháng, và nên tránh những công ty có những món nợ mà sau này bạn phải gánh chịu. Nếu bạn may mắn, bạn có thể mua lại những cơ sở mà chủ nhân có thể sau khi làm ăn thành công, đã mệt mỏi và muốn làm việc khác, hay là về hưu, hoặc cần phải dọn đi xa. 

Khi bạn mua lại một business hay cơ sở thương mại, nhiều khi bạn mua vì  điạ điểm của nơi đó, có khi bạn muốn mua vì tên của cơ sở thương mại đã có nhiều người biết đến, chẳng hạn như những nhà hàng, có khi bạn mua vì  cơ sở đã có sẵn máy móc, dụng cụ, chẳng hạn như phòng nha sĩ, v.v... Trong những trường hợp này, bạn chỉ mua những tài sản (assets) của business, nhưng không liên hệ đến những trách nhiệm của cơ sở này. Tuy nhiên, nếu cơ sở mà bạn muốn mua là một partnership hay là corporate business thì điều gì sẽ xẩy ra? Trong số báo này, chúng tôi sẽ đề cập đến những vấn đề mà bạn cần phải nghĩ đến trong trường hợp này.

Trước khi mua một corporate business, người mua nên điều tra kỹ lưỡng về cơ sở thương mại của người bán. Tất cả tài sản của người bán nên được kiểm tra và minh xác. Bạn có quyền đòi xem những giấy tờ của người bán như những văn kiện có nộp cho county recorder như là giấy chủ quyền địa ốc (deeds), notice of intended bulk sale. Sau đó, bạn nên xem những giấy tờ về sổ sách chi tiêu như Profit and Loss Statements, Balance Sheets trong vòng 3 đến 5 năm qua, cùng với bank statement hàng tháng của công ty. Một giấy tờ cũng không kém phần quan trọng là hợp đồng mướn chỗ (lease agreement) để xem thời hạn mướn chỗ còn bao lâu, có được gia hạn (option to renew) không. Kế tiếp, bạn nên điều tra về cơ sở thương mại này để xem người bán có thiếu thuế hay vi phạm luật lệ gì không. Bạn có thể yêu cầu cơ quan State Employment Development Department và State Franchise Tax Board cho bạn một văn bản clearance certificate trước khi mua cơ sở. Ngoài ra, bạn có quyền xin State Department of Corporation cấp cho bạn một giấy gọi là good standing certificate.

Khi bạn quyết định mua corporate business, bạn nên yêu cầu người bán tiếp tục giúp bạn điều hành hay quản lý cở sở trong một thời gian nhất định nào đó. Hai bên sẽ phải thương lượng một hợp đồng làm việc (employment agreement) có thể thích ứng được nhu cầu đôi bên. Điều cần lưu ý là nếu tiền lương quá cao, sở thuế vụ có thể sẽ tính tiền lương là một phần của tiền bán business.

Nếu corporation có những người có cổ phần (shareholders) khác, điều thường xẩy ra là người shareholder muốn thoái lui sẽ phải bán cổ phần của mình cho những người shareholder khác (rigts of first refusal), hay bán lại cổ phần cho corporation, theo những điều đã quy định trong hợp đồng của corporation. Chỉ khi nào những người khác có cổ phần trong công ty từ chối không mua lại cổ phần của người muốn thoái lui thì người đó mới có quyền bán cổ phần cho người ngoài. Trong trường hợp  công ty chỉ có một người có cổ phần, người bán có quyền sang nhượng toàn phần của cơ sở thương mại. 

* Nên mua cơ sở thương mại theo lối nào?
Điều bạn cần quyết định là nên tiến hành mua corporate business theo hình thức mua bán tài sản (sale of assets) hay là mua bán cổ phần (sale of stock). Đây là những yếu tố có thể giúp bạn quyết định.

- Số vốn đầu tư của người mua.
- Mua trả góp (installment sale) hay trả một lúc.
- Luật lệ của tiểu bang có đòi hỏi sự đồng ý của tất cả shareholders.
- Cơ cấu của cơ sở thương mại đơn giản hay là phức tạp.
- Người mua có phải gánh chịu những nợ nần hay trách nhiệm của corporation hay không.
- Những lỗ lã hay giảm giá trị (depreciation) của cơ sở thương mại.
- Cơ sở thương mại hiện có lời hay không.

Thông thường, người mua một cơ sở corporate business sẽ muốn tiến hành theo hình thức sale of assets, trong khi người bán nhiều lúc sẽ muốn làm stock sale. Ngoài ra, hai bên đều có một mối lo chung về việc mua bán cơ sở thương mại có thể sẽ phải đóng thuế capital gain sau này.
 
* Sale of stock
Cho Người Bán: Bán corporate business theo hình thức stock sale là cách thức dễ nhất cho người bán. Người bán chỉ cần chuyển nhượng lại những cổ phần của mình cho người mua, mà không cần phải qua corporation. Người mua có quyền dùng hiện kim, tài sản hay giấy nợ để mua stock. Người bán sẽ phải chịu tiền lời hay lỗ dựa theo số tiền bán stock và giá trị basis của stock lúc mới mua. Nếu bạn có thể kiếm người mua theo hình thức này, bạn có thể bán hết cổ phần và trách nhiệm của mình.

Cho Người Mua: Người mua theo hình thức stock sale sẽ được chủ quyền hoàn toàn của cơ sở thương mại, kể cả vốn liếng, tài sản, chi tiêu thu nhập (account receivable/payable) cũng như trách nhiệm. Bởi vì bạn sẽ phải chịu trách nhiệm cho corporation mới mua, bạn nên yêu cầu người bán tiếp tục bảo đảm những trách nhiệm (unknown liability) mà bạn không biết mà có thể xẩy ra trong tương lai, chẳng hạn trong trường hợp sau khi bạn  mua, cơ sở thương mại bị sở thuế kiểm tra về thời gian trước khi bạn mua và kết quả là cơ sở bị thiếu thuế trong thời gian đó. Người bán có thể ký một hợp đồng gọi là warranty/indemnification agreement để bảo đảm chuyện này. Ngoài ra, người mua có thể sẽ được thừa hưởng hay thâu nhận nhân viên của corporation, hợp đồng union, quỹ hưu trí của nhân viên, giao kèo ký kết với những công ty khác. Vì thế, bạn phải duyệt xét tất cả những giấy tờ kỹ lưỡng, kể cả việc người bán không bị nợ thuế chính phủ hay nhân viên trước khi mua.

* Sale of assets
Cho Người Bán: Khi bán corporate business theo dạng này, người bán sẽ bán tài sản của corporation, và cuối cùng chỉ còn lại vỏ của corporation. Corporation có thể bán thẳng cho người mua hay là corporation có thể chia tài sản cho những người có cổ phần (shareholders), rồi sau đó họ bán lại cho người mua. Tất cả những tiền lời hay lỗ phải được corporation ứng dụng trước khi cơ sở thương mại được phân chia (distribution) hay là dẹp bỏ (dissolution).

Cho Người Mua: Người mua sẽ có nhiều điểm lợi dưới hình thức này, vì người mua có quyền chọn lựa những tài sản nào của corporation mà họ muốn mà thôi. Ngoài ra, người mua sẽ không phải bị nhức đầu sau này vì phải gánh chịu những trách nhiệm cho corporation. Tuy nhiên, trước khi tiến hành sale of asset, người mua phải thông báo cho tất cả những chủ nợ của người bán theo luật Bulk Sales. Nếu không tuân theo những thủ tục này, những người chủ nợ của người bán vẫn có quyền đòi người mua phải trả nợ.

Đây chỉ là một số tóm lược những vấn đề liên quan đến mua bán corpotate cơ sở thương mại, không phải cố vấn luật pháp. Mọi thắc mắc và tham khảo miễn phí về vấn đề luật pháp, xin liên lạc với văn phòng Luật Sư Trần Khánh Hưng (David K. Tran) qua số điện thoại (714) 839-4077 hoặc E-mail tại  davidtran@dktran.com, hay gửi thư đến Law Offices of David K. Tran, 15446 Brookhurst St, Westminster CA  92683.

Viết bình luận đầu tiên

MỚI CẬP NHẬT