Hồng Kông giải tán đảng độc lập theo lệnh Bắc Kinh

Những người tranh đấu cho tự do ngôn luận đang biểu tình bên ngoài Câu Lạc Bộ Phóng Viên Ngoại Quốc tại Hồng Kông trong tháng Tám 2018. Bên trong Câu Lạc Bộ, anh Andy Chan đã trình bày về quyền tự do của người Hồng Kông trước mối đe dọa từ Bắc Kinh. (Getty Images)

Chính quyền Hồng Kông đã thực hiện một bước đi nhằm trấn áp tiếng nói ly khai, bằng cách ra lệnh cấm một đảng chính trị ủng hộ độc lập cho Hồng Kông ngày thứ Hai. Giới chức thân Trung Cộng viện dẫn lý do về an ninh quốc gia để giải tán đảng ủng hộ quyền ly khai của Hồng Kông khỏi chính quyền Bắc Kinh.

Đây là lần đầu tiên từ khi Anh Quốc trao trả Hồng Kông cho Trung Quốc vào năm 1997, một tổ chức tranh đấu cho Hồng Kông độc lập đã bị cấm hoạt động. Đảng Dân Tộc là nạn nhân trong bàn tay can thiệp của Bắc Kinh, theo nhận định của giới nhân quyền.

Anh Andy Chan (hay Trần Hạo Thiên), 27 tuổi, là nhà sáng lập và chủ tịch Đảng Dân Tộc ủng hộ quyền độc lập của Hồng Kông.

Về phía chính quyền, ông John Lee, trưởng Bộ An Ninh của Đặc Khu Hồng Kông, thông báo rằng Đảng Dân Tộc sẽ bị cấm hoạt động ngay từ ngày thứ Hai, 24 tháng 9.

Thông báo của ông John Lee không cung cấp thêm chi tiết. Nhưng trước đó Bộ An Ninh Hồng Kông đã gửi một lá thư cho anh Andy Chan tuyên bố rằng đảng này sẽ bị giải tán “vì quyền lợi an ninh quốc gia hoặc an toàn công cộng, trật tự công cộng hoặc bảo vệ các quyền và tự do của người khác.”

Lá thư mà Bộ An Ninh gửi chủ tịch Andy Chan viện dẫn một luật an ninh quốc gia chưa từng được áp dụng kể từ năm 1997, thời điểm hòn đảo Hồng Kông được Anh Quốc trao trả lại cho nhà cầm quyền Trung Cộng.
Lệnh cấm Đảng Dân Tộc Hồng Kông hoạt động đang đưa đến những câu hỏi về ảnh hưởng ngày càng gia tăng của Bắc Kinh đối với Hồng Kông. Chủ Tịch Tập Cận Bình và các quan chức cao cấp khác của đã nhiều lần đe dọa dân Hồng Kông, về việc Bắc Kinh sẽ không khoan nhượng với hoạt động ly khai, đòi tách Hồng Kông khỏi sự kiểm soát của Trung Cộng.

Nhận thức về việc Bắc Kinh đang phá vỡ lời hứa duy trì quyền bán tự trị và hủy hoại quyền bầu cử tự do và quyền tự do ngôn luận tại Hồng Kông đã thúc đẩy thêm cho thế hệ trẻ tuổi tranh đấu quyền tự trị, thậm chí là sự độc lập hoàn toàn.

Cuộc biểu tình vì tự do dân chủ nổi tiếng nhất tại Hồng Kông cho tới nay diễn ra vào năm 2014. Phong trào “dù vàng” do nhà hoạt động trẻ tuổi Hoàng Chi Phong cầm đầu đã gây tiếng vang lớn trên dư luận quốc tế, thể hiện khát vọng độc lập khỏi sự kiểm soát của Trung Cộng.

Lãnh đạo Đảng Dân Tộc anh Andy Chan cũng là một nhà hoạt động trẻ tuổi. Hồi tháng Bảy anh từng nói với hãng thông tấn AP rằng cảnh sát Hồng Kông đã tiếp xúc anh với các tài liệu chi tiết về các bài phát biểu và các hoạt động của anh từ khi thành lập đảng năm 2016.

Đảng Dân Tộc được thành lập nhằm thể hiện sự thất vọng về cách chế độ Bắc Kinh đối xử với Hồng Kông. Các nhà hoạt động trẻ tuổi của đảo này lên án nhà cầm quyền ngày càng gia tăng ảnh hưởng lên các cuộc bầu cử dân chủ tại Hồng Kông.

Trong cuộc bầu cử quốc hội Hồng Kông năm 2016, Andy Chan và các ứng viên ủng hộ độc lập đã bị tước quyền ứng cử sau khi họ từ chối ký vào cam kết tuyên bố Hồng Kông là một phần lãnh thổ không thể tách rời của Trung Quốc.

Từ khi thành lập, Đảng Dân Tộc chưa có một ghế nào trong quốc hội Hồng Kông.
Đảng có vài chục thành viên ở tuổi đôi mươi, nhưng gây được nhiều tiếng vang qua các đòi hỏi chính trị triệt để. Lãnh đạo Trần Hạo Thiên từ chối cho ý kiến về quyết định cấm này. Đồng sáng lập viên Lương Thiên Kỳ thì đang lãnh án 6 năm tù tính từ tháng 6, 2018.

Phản ứng về quyết định này, chính phủ Anh và các tổ chức nhân quyền kêu gọi Hồng Kông tôn trọng quyền tự do ngôn luận, theo đúng tinh thần bản tuyên bố chung Luân Đôn - Bắc Kinh năm 1997.

Tổ chức Human Rights Watch xem lệnh cấm Đảng Dân Tộc là “một quyết định lịch sử, một tiền lệ nguy hiểm” trong nỗ lực của Bắc Kinh và chính quyền đặc khu nhằm bóp nghẹt các quyền tự do của người dân Hồng Kông. HRW lo ngại các đảng khác cũng nằm trong tầm bắn của Trung Cộng.