Hội chứng Vulvodynia là gì?

Vulvodynia là một hội chứng khó hiểu trong đó phụ nữ cảm thấy đau mãn tính ở âm hộ, bao gồm các bộ phận sinh dục bên ngoài (như cả âm vật, gò mu, và âm thần). Những phụ nữ mắc phải chứng bệnh này mô tả cơn đau như một cơn rát, ngứa, nhói, hoặc chích, đặc biệt là khi đi tiểu.

Chứng khó chịu âm hộ này dao động từ mức làm phiền cho đến mức không chịu nổi, và có thể là liên tục, hoặc nổi lên bằng cách đụng chạm. Một số phụ nữ mắc những dạng nghiêm trọng hơn của căn bệnh này thậm chí đau nhức khi bước đi hoặc ngồi. Vì cơn đau rất dữ dội, họ có thể sẽ không thể giao hợp, thậm chí không thể mặc quần chẽn hoặc vớ bó chặt.

Vulvodynia theo nghĩa đen có nghĩa là “đau âm hộ.” Các chuyên gia nói rằng chứng bệnh là thông thường nhiều hơn mức độ mà người ta nghĩ. Một cuộc thăm dò mới đây nơi gần 1,000 phụ nữ, được báo cáo trong tạp chí Journal of Lower Genital Tract Bệnh, tìm thấy rằng trong số những người được hỏi, có 28 phần trăm mắc chứng rối loạn này trong 6 tháng qua.

Vulvodynia là một tình trạng mãn tính ảnh hưởng đến các trẻ em gái và các phụ nữ ở mọi lứa tuổi. Chứng này có thể kéo dài nhiều tháng hoặc nhiều năm, nhưng có thể đột nhiên biến mất mà không có lý do rõ ràng.

Có những chứng bệnh liên quan đến vulvodynia không?

Có. Một trong những chứng được biết đến nhiều nhất nhất là vestibulitis. Chứng bệnh này có thể ảnh hưởng đến nhiều hơn một người, trong số 10 phụ nữ nhận được chăm sóc sơ khởi, theo báo cáo của viện National Institutes of Health. Chứng này thường xuất hiện như một mảng da bị đỏ tấy tại cửa vào âm đạo, và có thể làm cho các âm thần bên trong, tức là các nếp gấp xung quanh cửa âm đạo, trở nên đỏ lên, sưng tấy, và hết sức nhạy cảm với cả cái chạm nhẹ nhất. Như một trong những người mắc bệnh này nói, “Tất cả cơ đau đớn đã được tỏa ra từ một khu vực có kích thước của một đồng quarter.” Một người phụ nữ mắc chứng vestibulitis cảm thấy đau đớn mỗi khi một cái gì đó chạm vào cửa âm đạo của mình, hoặc được đưa vào trong âm đạo của mình (chẳng hạn như khi cô cố gắng để có quan hệ tình dục hoặc đặt miếng băng vệ sinh vào). Đôi khi có một nỗi đau như dao đâm kéo dài từ âm vật cho tới vùng da xung quanh trực tràng và hậu môn.

Các triệu chứng là gì?

Một số phụ nữ bị vulvodynia, đặc biệt những người đã mãn kinh, đều không có dấu hiệu rõ ràng của căn bệnh này, chẳng hạn như viêm, sưng, hoặc da bị nứt ngứa. Nhưng các triệu chứng điển hình bao gồm rát bỏng, đỏ lên, đau nhói, hoặc ngứa âm hộ. Đôi khi chúng được đi kèm với sự co thắt ở vùng xương chậu và đau nhức ở háng, đùi, hoặc lưng. Đau khi giao hợp, hoặc khi chèn một miếng băng vệ sinh vào cũng là những chuyện thường thấy. Và vì một số phụ nữ bị những cơn đau dữ dội mãn tính, buộc họ phải tạm ngưng sinh hoạt tình dục, và phải cắt bỏ nhiều hoạt động khác, nên chuyện vulvodynia có thể dẫn đến chứng trầm cảm là điều dễ hiểu thôi.

Nguyên nhân gây ra nó?

Không ai thực sự biết. Nó không phải là một bệnh lây truyền qua đường tình dục. Các nhà nghiên cứu nghĩ rằng nó có thể là kết quả của những vụ viêm ngứa bởi bột giặt, xà phòng, giấy vệ sinh có mùi thơm, thuốc thụt rửa âm hộ, thuốc xịt làm vệ sinh phụ nữ, hoặc các miếng vệ sinh có mùi thơm hoặc băng vệ sinh. Một số loại thuốc, chẳng hạn như các sản phẩm chống nấm thường được dùng cho những trường hợp nhiễm nấm, cũng đã bị cáo buộc gây ra chứng đau âm hộ. Vẫn còn những trường hợp khác dường như đã bị gây ra bởi quần jeans bó chẽn, được mặc hàng ngày trong những khoảng thời gian kéo dài.
Theo các nhà nghiên cứu cho biết, những loại nguyên nhân có thể là đặc biệt thông thường trong các ca bệnh vestibulitis.

Mô tại cửa âm đạo được đặc biệt được trang bị đầy đủ bằng các dây thần kinh, và vì những lý do người ta không hiểu rõ, một vụ viêm nhiễm ngắn hạn, do xà phòng, băng vệ sinh có mùi thơm, hoặc do việc sinh con, có thể làm cho các dây thần kinh này trở nên quá nhạy cảm. Trung Tâm Nghiên Cứu Các Chứng Rối Loạn Âm Hộ Âm Đạo ở Washington, D.C., cho biết như vậy. Khi ấy các dây thần kinh có thể phản ứng thái quá, làm nổi lên một báo động bất cứ khi nào mô ấy bị đụng chạm nhiều.
Những vụ nhiễm trùng hoặc dị ứng cũng có thể là thủ phạm.

Nhiều phụ nữ mắc bệnh vulvodynia cũng chịu khốn khổ vì những vụ nhiễm nấm hoặc nhiễm trùng herpes simplex tái phát, hoặc có mụn nơi cơ quan sinh dục, hay là mắc hội chứng đau bàng quang được gọi là interstitial cystitis. Nhiều cuộc nghiên cứu đang được thực hiện để xem xét bệnh vulvodynia như là một vấn đề miễn dịch, tương tự như bệnh lupus và viêm khớp dạng thấp. Một cuộc nghiên cứu khác tập trung vào khả năng của một bệnh thần kinh do virus gây nên, tức là viêm các rễ thần kinh do những loại virus khác nhau không được chẩn đoán.

Một số nghiên cứu cho thấy những nguyên nhân khác: thiệt hại cho các dây thần kinh, có lẽ phát sinh từ việc sinh đẻ và giải phẫu, được nối kết với âm hộ. Vẫn còn những cuộc nghiên cứu khác chỉ ra mối liên hệ giữa vulvodynia và các thực phẩm có hàm lượng axit oxalate cao (danh sách bao gồm trà, sô cô la, và hầu hết các loại trái cây và rau củ), nhưng những phát giác này không có tính cách kết luận.

Làm cách nào để kiểm tra tìm vulvodynia?

Không có những cuộc xét nghiệm cụ thể cho vulvodynia. Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào trong số những triệu chứng mãn tính được mô tả ở trên, hãy tới gặp một bác sĩ quen thuộc với chứng bện này. Sau khi loại trừ những vụ nhiễm trùng khác, nghiêm trọng hơn, và điều tra thấu đáo về bệnh sử, các bác sĩ sẽ khám cho bạn, để coi bạn có bị đỏ, sưng, đau, và những vấn đề khác, liên quan đến vulvodynia hay không. Bác sĩ cũng có thể thử dùng xét nghiệm Q-tip: nếu mảng da ở cửa âm đạo của bạn bị đau khi chạm nhẹ bằng một cây tăm bông gòn, bạn có thể mắc bệnh vestibulitis. Bác sĩ cũng có thể ra lệnh nuôi tế bào da âm đạo nhằm xét nghiệm, để loại trừ các bệnh nhiễm trùng khác hoặc các chứng rối loạn về da. Bác sĩ cũng có thể đề nghị một cuộc soi cổ tử cung. Đây là một cách xét nghiệm, trong đó âm hộ được kiểm tra kỹ lưỡng hơn.

Làm giảm đau bằng cách nào?

Nếu bạn có thể chịu đựng được đồ lót, hãy mặc quần lót bằng vải bông hoàn toàn, nhúng đồ lót vào nước mà xả thêm nhiều hơn, để giảm thiểu dư lượng của những chất tẩy rửa. Hãy chỉ sử dụng loại xà phòng nhẹ, không mùi, và nếu điều đó gây khó chịu, thì hãy rửa bằng nước lã mà thôi. Trong khi bạn đang ở trong phòng tắm, bạn có thể muốn thỉnh thoảng phun nước vào âm hộ, để làm giảm bớt nóng rát. Hãy tránh thụt rửa âm đạo, thuốc xịt vệ sinh phụ nữ, và băng vệ sinh, và hãy chỉ sử dụng khăn bông vệ sinh mà thôi. Hãy mua giấy vệ sinh màu trắng, không được tẩy. Và nên uống nhiều nước. Một số cuộc nghiên cứu gợi ý rằng việc uống nhiều nước làm giảm bớt đau rát khi đi tiểu.

Các phương pháp điều trị

Vì những nguyên nhân của vulvodynia đều không rõ ràng, nên một bác sĩ quen thuộc với chứng rối loạn này có thể thử dùng một sự kết hợp của các cách chữa. Vulvar Pain Foundation nói rằng theo các thành viên của tổ chức này cho biết, những phương pháp điều trị công hiệu nhất là các loại kem estrogen và một lối ăn uống chứa ít axit oxalic.

Những cách điều trị khác đã được thử nghiệm, với những mức độ thành công khác nhau. Vì chứng vulvodynia có thể gây ra cơn đau mãn tính làm cho suy nhược, một số bác sĩ kê trên toa những thứ thuốc chống trầm cảm cho bệnh ấy, như họ làm cho các chứng rối loạn có thể so sánh. Nếu các dây thần kinh này bị kích thích, thuốc chống trầm cảm có thể làm giảm cường độ của các cơn đau. Xylocaine, một thứ thuốc xịt gây tê nhẹ, làm giảm bớt các triệu chứng của chứng bệnh này ở một số phụ nữ. Nhưng thứ thuốc ấy nó có thể gây ra những vấn đề về da, nếu sử dụng thường xuyên. Một số bác sĩ đề nghị một sự phong tỏa dây thần kinh khu vực cho vùng đau nhức cụ thể. Điều này có thể làm giảm một cách đáng kể sự khó chịu, và tùy thuộc vào tác nhân gây mê được sử dụng, có thể đem lại những khoảng thời gian khá dài không bị đau nhức.

Vật lý trị liệu và phản hồi sinh học đã đưa ra những kết quả đầy hứa hẹn. Howard Glazer, một nhà tâm lý học tại Trường Y Khoa của viện đại học Cornell University, tin rằng các bắp thịt âm đạo của một số phụ nữ mắc vestibulitis cứ co thắt liên tục, có thể dẫn đến viêm nhiễm gây ra bởi việc làm thoát ra histamin. Để dạy cho các bắp thịt ở vùng xương chậu biết cách thư giãn, ông Glazer cho các bệnh nhân của ông tập các bài tập Kegel được sửa đổi, một ngày tập hai lần. Mỗi phụ nữ co và giãn các bắp thịt âm đạo của họ, trong khi một bộ cảm biến cho đương sự biết sức mạnh của việc co thắt. Sau từ chín tháng cho đến một năm sử dụng phương pháp điều trị phản hồi sinh học này, khoảng 80 phần trăm trong số các bệnh nhân của Glazer đã có thể tái tục cuộc sống tình dục của họ.

Xoa bóp có thể giúp làm giảm đau. Siêu âm kết hợp với việc ấn vào điểm gây đau có thể mở các nút đau nhức trong các bắp thịt gây ra cơn đau ở âm hộ. Các loại kem estrogen thoa vào từng chỗ đã làm giảm đau cho một số phụ nữ. Sai khi phục hồi, một số phụ nữ có thể muốn gặp một nhà tâm lý hoặc một cố vấn tình dục, để cảm thấy thoải mái trở lại với quan hệ tình dục.