Đầu năm nói chuyện xe tự-lái

Bài HAO SMITH

Ngày nào cũng mấy tiếng đồng hồ cầm tay lái, mắt đăm đăm nhìn trước nhìn sau, nhìn ngang nhìn dọc, làm sao cho chiếc xe lăn bánh an toàn, đi tới nơi về tới chốn … sao thấy mệt quá! Phải chi chỉ việc nhảy vào ghế ngồi, rồi lấy báo đọc, nhâm nhi cà phê, gọi điện thoại để điều khiển công việc, hoặc tán gẫu với bạn bè.... còn chiếc xe tự biết việc của nó, đưa mình tới nơi đón về tới nhà…. thì sướng biết mấy.

Bạn không cần phải ước mơ đâu xa. Cứ việc bỏ xe hơi ở nhà, nhảy lên xe bus là có ngay “thiên đàng”. Xe bus chậm ư? Vậy thì gọi Uber, vừa nhanh gọn, mà vẫn không phải động tay vào vô lăng. Vẫn chưa đúng ý sao? Vậy, bạn muốn gì? Chắc bạn muốn có một cái xe riêng để phục vụ mình như hiện nay, chỉ khác một điều là cái xe có thể tự lái đưa bạn đến nơi, còn bạn cứ việc ngồi chơi sơi nước? Cũng có ngay! Chiếc xe đã có mặt và có tên: Xe tự lái (self-driving, hoặc autonomous cars).

Sự thoải mái cho người sử dụng thực ra chỉ là một lợi ích nhỏ. Xe tự lái còn có nhiều lợi ích khác lớn hơn nhiều. Sau đây là một vài điều căn bản:



Một kiểu xe tự lái do Google thiết kế


1. Đường phố an toàn hơn
Với tất cả chức năng đều được điều khiển tự động, chiếc xe tự lái có thể cảm ứng được không gian chung quanh, chiều cao của đường hầm, kích thước chướng ngại vật, tình trạng mặt đường, đèn xanh đèn đỏ, stop sign, cảm ứng được sự di chuyển của khách bộ hành, của những chiếc xe chung quanh, thậm chí cả tốc độ của chiếc xe đang phóng đến để có phản ứng thích hợp. Dĩ nhiên, với những phản ứng còn thích hợp và chính xác hơn so với khi chúng ta điều khiển vô lăng, xe tự lái sẽ làm cho đường phố chắc chắn trở nên an toàn hơn nhiều.

Riêng tại nước Mỹ hiện nay, mỗi năm có tới hơn 33,000 người chết trong số 6 triệu tai nạn gây ra bởi những cái xe hiện do con người cầm tay lái. Nhưng những cái xe tự lái dự đoán có thể làm giảm bớt mức tử vong đó xuống một bậc đáng kể.


Xe tự lái sẽ giải quyết được tình trạng kẹt xe trên đường phố

Các nhà khoa học tại Eno Center for Transportation dự đoán, nếu 90% xe cộ lưu thông trên đường phố nước Mỹ đều là tự-lái thì con số 6 triệu vụ tai nạn hằng năm sẽ giảm xuống còn 1.3 triệu, và số tử vong từ 33,000 sẽ giảm xuống còn 11,300 người mỗi năm. Nếu tính giá trị bằng đồng tiền, thì con số nhân mạng cứu được như trên sẽ tiết kiệm cho quốc gia $276 tỷ, theo ước tính của Bộ Giao Thông Hoa Kỳ. Ngoài số người chết, những vụ tai nạn ấy còn khiến bao nhiêu người khác bị thương. Cơ quan CDC (Centers for Disease Control and Prevention) ước tính những vụ tai nạn chết người trong năm 2005 đã “ngốn” mất $41 tỷ đô về chi phí thuốc men và thiệt hại trong năng xuất làm việc. Tổng cộng, những vụ tai nạn chết người hàng năm làm tốn phí $317 tỷ của quốc gia mỗi năm. Với xe tự lái, ngân khố nước Mỹ sẽ có thêm ngót nghét con số ấy.

2. Đường phố trật tự, nhiên liệu giảm bớt
Vì được tự động hóa, xe sẽ được sử dụng một cách hiệu quả hơn, sẽ không có cảnh lạnh lách, chèn ép, vượt đường, sang lane trái phép, đường phố trât tự hơn, nạn kẹt xe đương nhiên sẽ giảm xuống đáng kể. Khi đó, có thể mỗi gia đình chỉ cần một chiếc xe, chở người này đi làm rồi tự chạy về nhà chở người kia đi chợ, đi bác sĩ, tới giờ tan sở lại tự chạy đến đón người đi làm về. Gia đình không cần phải dùng hai, ba, hoặc bốn xe như hiện nay. Lượng xe lưu thông giảm bớt, đường xá lại càng an toàn hơn.
Nếu đường phố trật tự hơn, xe chạy đỡ phải dùng thắng, đỡ phải tăng ga, sẽ tiết kiệm được xăng nhớt, dẫn tới hậu quả đương nhiên là không khí bớt chất thải, ước tính có thể giảm bớt được tới 300 triệu tấn CO2 mỗi năm.


Xe tự lái có hệ thống cảm ứng với các vật thể ở chung quanh

3. Tài xế thoải mái hơn
Nếu không còn phải điều khiển vô lăng, chúng ta sẽ không cần căng thẳng quan sát xe cộ lưu thông quanh mình, và ngay cả cái công việc “tài xế” cũng không còn phải làm. Khi đó, chúng ta sẽ thoải mái hơn, và có thêm nhiều thời giờ để làm công việc khác ngay từ trong xe.
Vì đường phố trật tự, xe có thể đưa bạn đến văn phòng sớm hơn, tiết kiệm cho bạn khá nhiều giờ ngồi trong xe.
Nhờ đó, bạn có thể tới văn phòng sớm hơn, hoặc cho phép mình có thêm thời giờ thư giãn với gia đình mỗi sáng. Người ta ước tính rằng, xe tự lái có thể tiết kiệm được cho thế giới 1 tỷ giờ mỗi ngày. Với 1 tỷ giờ có thêm ra đó, chúng ta có thể làm được biết bao nhiêu công việc ích lợi khác.
Xe tự lái, nói nghe đã thấy mê, vậy nó có đắt không? Muốn mua ngay bây giờ có được không? Mua ở đâu?
Theo các nhà thiết kế, chiếc xe gọi là “tự lái” (self-driving hoặc autonomous) ấy sẽ sớm có mặt trong một tương lai rất gần. Khoảng năm 2020, chắc sẽ có tới 10 triệu chiếc xe như vậy đi về trên đường phố. Nhưng không cần phải chờ tới ba năm nữa đâu, nếu muốn, bạn có thể có ngay lúc này, bây giờ, trong năm 2017. Chắc chắn ước muốn ấy rất chính đáng vừa tầm tay trong năm mới này. Đó là đề tài chúng ta xe đề cập lần sau.
haosmith@yahoo.com