Cựu Học Sinh Trần Quí Cáp Hội An họp mặt mừng Xuân Canh Tý

Ban hợp ca hát nhạc phẩm Trần Quí Cáp Hành Khúc (Thanh Phong/ Viễn Đông)

Bài THANH PHONG

GARDEN GROVE - Trưa Chủ Nhật, ngày 2 tháng 2, 2020 một số giáo sư và đông đảo cựu học sinh Trường Trung Học Công Lập Trần Quí Cáp cư ngụ tại Nam Cali và nhiều nơi trên thế giới đã về họp mặt mừng Xuân Canh Tý tại nhà hàng Diamond Seafood Palace 2, Garden Grove. Chương trình buổi họp mặt do cựu học sinh Nguyễn Châu Phi, nguyên sĩ quan cán bộ Đại Đội Trưởng Khóa Sinh tại Trung Tâm Huấn Luyện CSQG Rạch Dừa - Vũng Tàu điều hợp.
Sau nghi thức chào cờ, mọi người dành phút thinh lặng tưởng nhớ công ơn tiền nhân, các quân, dân, cán, chính VNCH đã hy sinh bảo vệ tự do, đặc biệt tưởng niệm quý vị Hiệu Trưởng, Giáo Sư và đồng môn trường Trần Quí Cáp đã ra đi.

Sau phút tưởng niệm, nhạc phẩm Trần Quí Cáp Hành Khúc là bản “Hiệu Đoàn Ca” của trường, nhạc và lời do Huỳnh Nhâm, Phan Khôi và Nguyễn Thúc Hội viết được ban hợp ca và các cựu học sinh hát vang: “Đồng lòng cùng đi nào đoàn ta hăng hái. Đây thanh thiếu niên Trần Quí Cáp reo hò. Vui đời học sinh nào cùng nhau đoàn kết. Tô thêm sáng ngời trang sử Việt hùng anh…”
Trong diễn văn khai mạc, cựu học sinh Trần Văn Căn, Hội Trưởng thay mặt Ban Chấp Hành và toàn thể cựu học sinh Trần Quí Cáp trân trọng kính chào và cám ơn sự hiện diện của quý Thầy, Cô, những người đã có công dạy dỗ học sinh Trần Quí Cáp nên người hữu dụng cho quốc gia dân tộc. Ông cũng không quên cám ơn các đồng môn, nhất là những người từ phương xa đã bỏ thì giờ, hy sinh tiền bạc về tham dự để nói lên tinh thần đoàn kết gắn bó giữa các cựu học sinh Trần Quí Cáp thân thương, và đã được duy trì suốt bao năm qua.

Cựu học sinh TQC Nguyễn Châu Phi điều hợp chương trình (Thanh Phong/Viễn Đông)

Vị Hội Trưởng nhân dịp này cũng thông báo một số tin quan, hôn, tang tế để mọi người cùng chia sẻ buồn vui và cầu nguyện lẫn cho nhau. Cuối bài diễn văn, thay mặt Ban Chấp Hành, cựu học sinh Trần Văn Căn kính chúc quý Thầy, Cô, quan khách, thân hữu cùng tất cả các bạn đồng môn và gia đình một năm Canh Tý nhiều sức khỏe, an vui, hạnh phúc, và để bày tỏ tấm lòng biết ơn các Thầy, Cô của mình, Ban Chấp Hành đã đến tận bàn chúc tuổi các giáo sư với những phong bì màu đỏ bên trong có tờ vé số và lời chúc may mắn.

Sau đó, tiệc mừng cùng với chương trình văn nghệ được bắt đầu. Nhạc phẩm Ly Rượu Mừng của nhạc sĩ Phạm Đình Chương được toàn ban cất lên và mọi người cùng nâng ly, miệng hát vang thay cho lời chúc đầu năm.
*
Vài nét về Trường Trung Học Công Lập Trần Quí Cáp: Năm 1945 dưới thời Thủ Tướng Trần Trọng Kim, giáo sư Hoàng Xuân Hãn làm Bộ Trưởng Giáo Dục, ông đã đặt trọng tâm vào việc mở mang nền giáo dục nước nhà. Rất tiếc, chính phủ Trần Trọng Kim chỉ tồn tại bốn tháng ngắn ngủi. Nhưng sau đó, vào năm 1952, chính quyền Quốc Gia kế nhiệm đã ký Nghị Định thành lập các Trường Trung Học Công Lập Miền Trung: Trường Đào Duy Từ tại Đồng Hới; Trường Nguyễn Hoàng tại Quảng Trị, Trường Phan Châu Trinh tại Đà Nẵng; Trường Trần Quí Cáp tại Hội An, Trường Võ Tánh tại Nha Trang, Trường Duy Tân tại Phan Rang và Trường Phan Bội Châu tại Phan Thiết. Trường Trần Quí Cáp có từ Đệ Nhất đến Đệ Nhị Cấp và lần lượt được điều hành bởi các vị Hiệu Trưởng: Thầy Tăng Dục ( 1952-1959), Thầy Hoàng Trung (1959-1968), Thầy Lưu Chí Kiên (1968-1973) và Thầy Trần Huỳnh Minh (1973-1975).

Hợp ca nhạc phẩm Ly Rượu Mừng của nhạc sĩ Phạm Đình Chương (Thanh Phong/Viễn Đông)

Nhà cách mạng Trần Quí Cáp thuở nhỏ có tên là Trần Nghị, ông sinh năm 1870 trong một gia đình nông dân nghèo, chất phác, Vì hoàn cảnh gia đình ông không có tiền mua sách, may được ở gần nhà cụ Phụ đạo Nguyễn Thành Ý. Thấy Trần Quí Cáp thông minh, hiếu học, cụ thường cho mượn sách về đọc. Đọc tới đâu ông nhớ tới đó. Năm 20 tuổi đã nổi tiếng văn chương được mọi người quý mến. Ông là một trong sáu học sinh lỗi lạc của cụ Đốc Học Mã Sơn gồm Phạm Liệu, Nguyễn Đình Hiến, Phan Châu Trinh, Huỳnh Thúc Kháng, Phan Quang, Trần Quí Cáp.
Tuy học giỏi nhưng đường công danah lận đận. Mãi đến năm 1904 ông mới đỗ Nhất Giáp Tiến Sĩ cùng Khoa với Huỳnh Thúc Kháng và vượt trên Huỳnh Thúc Kháng. Tuy đạt thành tích xuất sắc nhưng Trần quý Cáp không ra làm quan, ông dấn thân vào con đường cách mạng “Tự gánh trách nhiệm bài xích cử nghiệp, đề xướng tân học.”

Năm 1904 ông cùng Phan Châu Trinh, Huỳnh Thúc Kháng đi các nơi kể cả vào Nam để tuyên truyền vận động. Sau cuộc du Nam trở về, Trần Quí Cáp cùng các bậc thân hào nhân sĩ Quảng Nam bắt tay vào công cuộc Duy Tân cải cách, khuyến khích tân học, chủ trương “Dĩ Nông Hợp Quần, lập nông hội Cờ Vĩ được quần chúng hưởng ứng mạnh mẽ và do đó bị nhà cầm quyền xem như kẻ thù.
Mặc dù chưa có bằng chứng cụ thể, nhưng nhà cầm quyền hốt hoảng trước phong trào đấu tranh sôi sục của quần chúng nên bọn quan lại đầu tỉnh Khánh Hòa là Án Sát Nguyễn Văn Mại và bố chánh Phạm Ngọc Quát theo mật lệnh của Khâm Sứ Trung Kỳ là Lévecque đã cấu kết với tên công sứ Pháp bắt giam Trần Quí Cáp, buộc ông tội “đại phản nghịch” và xử chém một cách vội vàng tại bãi Sông Cạn, Ninh Hòa.

Trong bài viết về Trần Quí Cáp, tác giả Châu Yến Loan đưa ra kết luận: “Kẻ thù tưởng rằng giết Trần Quí Cáp là dập tắt phong trào nhưng chúng đã lầm! Lịch sử đã chứng minh một cách hùng hồn rằng: tấm lòng tận trung báo quốc cùng tinh thần cách mạng của ông vẫn luôn được gìn giữ và phát huy ở mỗi người dân Việt.”
Sau 68 năm thành lập, Trường Trung Học Công Lập Trần Quí Cáp tại Hội An đã chứng tỏ lời kết luận của Châu Yến Loan là hoàn toàn chính xác, các cựu học sinh Trần Quí Cáp đã nối chí của nhà ái quốc Trần Quí Cáp, khi còn ngồi trên ghế nhà trường thì chăm chỉ học hành, khi trưởng thành thì lo phụng sự quốc gia dân tộc. Nhiều cựu học sinh Trần Qúi Cáp đã là những sĩ quan, viên chức hành chánh cao cấp trong guồng máy hành chánh, chính quyền Quốc Gia VNCH mà hiện nay tại Nam California nhiều người nghe danh biết tiếng và nể phục như Giáo sư Đoàn Ngọc Đa (Hội Trưởng Quảng Nam – Đà Nẵng), chiến hữu Hoàng Tấn Kỳ (Hội Trưởng Gia Đình Mũ Đỏ), ông Trần Văn Căn, nhà thơ, nhà báo Thái Tú Hạp – Ái Cầm; Đốc Sự Phùng Minh Tiến, nhà thơ Đoàn Ngọc Nam, Nguyễn Đức Bản, Cổ Ngưu v.v..

Trước khi bế mạc, Hội Trưởng Trần Văn Căn nhắc lại và mời qúy Thầy, Cô, cựu học sinh Trần Quí Cáp tham dự Hội Ngộ Kỷ Niệm 45 Năm Viễn Xứ, sẽ tổ chức vào ngày 26, 27, 28 tháng 6 năm 2020 tại Little Saigon và nhà hàng Mon Amour Banquet, 3150 W. Lincoln Ave, Anaheim, California.