Cuộc hẹn gặp tay đôi

Bài NGUYỄN ĐẠT THỊNH

Nhờ thái độ cương quyết của Tổng Thống Donald Trump, cuộc họp “tay đôi” giữa hai nhân vật quyền lực nhất thế giới đã diễn ra tại thành phố Helsinki, Phần Lan. Tổng thống giải thích nguyên nhân bất hòa giữa Nga và Mỹ.
Ông viết tweet:

“Our relationship with Russia has NEVER been worse thanks to many years of U.S. foolishness and stupidity and now, the Rigged Witch Hunt!”

Dịch:
“Liên hệ giữa Hoa Kỳ với Nga đã không bao giờ tồi tệ hơn do nhiều năm điên dại và ngu xuẩn của Mỹ, và ngay lúc này, là cuộc săn lùng phù thủy gian lận!”
Thế hệ người Mỹ “điên dại và ngu xuẩn” bắt đầu từ năm nào, và những vị tổng thống nào đã tạo ra tình trạng bang giao “tồi tệ” đó.

Thời điểm có thể tính từ ngày mùng 4 tháng Hai, 1945, địa điểm là thành phố Yalta, trong cuộc hội nghị thượng đỉnh tay ba giữa Tổng Thống Mỹ Franklin D. Roosevelt, Thủ Tướng Anh Winston Churchill, và Chủ Tịch Liên Bang Sô Viết Joseph Stalin, để thảo luận về sự an bài của thế giới, sau cuộc Đệ Nhị Thế Chiến.


Tổng Thống Mỹ Franklin D. Roosevelt, Thủ Tướng Anh Winston Churchill, và Chủ Tịch Liên Bang Sô Viết Joseph Stalin.

Trong cuộc hội nghị này, Tổng Thống Roosevelt đã có những quyết định ngăn ngừa sự bành trướng của Liên Bang Sô Viết không để họ lấn chiếm những nước nhỏ, ép buộc những nước độc lập đó gia nhập “liên bang” với Nga.

Hành động đó dù không điên dại và ngu xuẩn như Trump viết, nhưng chắc chắn cũng không giúp gì cho thân tình Nga-Mỹ.

Sau Roosevelt có thể kể thêm John F. Kennedy với trọng tội không cho Nga đặt hỏa tiễn tại Cuba để khống chế Mỹ.

Chuyện xảy ra vào tháng Mười 1962; phi cơ thám thính U-2 của Mỹ chụp được nhiều hình cho thấy một căn cứ hỏa tiễn Nga xây dựng trên lãnh thổ Cuba, ngay sát nách Mỹ; phản ứng của Tổng Thống Kennedy là phong tỏa Cuba đòi Nga phải gỡ hỏa tiễn đem trở về Nga.

Dĩ nhiên việc làm đó cũng không giúp cải thiện bang giao Nga-Mỹ, vì buộc lãnh tụ Nga Nikita Khrushchev phải nhượng bộ, gỡ toàn bộ hỏa tiễn đem trở về Nga.

Một vị tổng thống Mỹ khác nữa cũng đắc tội với Nga là Tổng Thống Ronald Reagan, vì ngày 12 tháng Sáu 1987, nhân lễ kỷ niệm 750 ngày thành lập thành phố Berlin, ông dám đọc diễn văn thách thức Chủ Tịch Nga Mikhail Gorbachev phá vỡ bức tường ô nhục chia đôi Berlin, để chứng minh là thần dân sống trong Liên Bang Nga cũng tự do như công dân Mỹ; muốn đi đâu là cứ đi, không bị vạn lý trường thành ngăn cấm. Lời thách thức đó khơi lên nhu cầu phá Berlin Wall.


Căn cứ hỏa tiễn Nga tại Cuba


Bức tường “ô nhục” Berlin

Ngoài quý vị tổng thống vừa kể đã phạm tội chống Nga trong nhiều năm điên dại và ngu xuẩn, tội đồ mới là Thứ Trưởng Tư Pháp Rod Rosenstein; ông này cũng điên dại loan báo quyết định truy tố 12 sĩ quan quân báo của quân đội Nga về tội tham gia vào một âm mưu thao túng nền dân chủ của Hoa Kỳ.

Tệ hơn nữa, ông Rosenstein không biết chọn thời điểm: 24 giờ trước cuộc hẹn gặp tay đôi, không thể nào là thời điểm lý tưởng hơn để làm hỏng bang giao Nga-Mỹ.

Trở lại với cuộc “hẹn gặp tay đôi”, và cuộc họp báo sau đó của nhị vị tổng thống Nga, Mỹ, Trump từ chối không trả lời câu hỏi do một ký giả nêu lên, “ông có còn phủ nhận việc người Nga chen vào gây ảnh hưởng cho cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ năm 2016 nữa hay không?” Trump từ chối không trả lời. Nhưng sau đó cả hai ông cùng xác nhận là ông Trump có nêu lên vấn đề đó, nhưng ông Putin phủ nhận.

Trump và Putin họp báo

Trump và Putin họp báo

Putin nói, “Tổng Thống Trump có nêu lên điều gọi là Nga chen lấn vào cuộc bầu cử của Mỹ; tôi lập lại điều tôi đã nói nhiều lần là “Nga chưa bao giờ, và sẽ không bao giờ can dự vào chuyện nội bộ của Hoa Kỳ.”
Trở lại với việc người Mỹ có lỗi trong chuyện tạo ra tình hình bang giao căng thẳng giữa Mỹ và Nga, ông Trump loan báo, “Giờ này bang giao đã được cải thiện, cải thiện từ bốn tiếng đồng hồ trước.”
Ông giảng dạy, “Từ chối không gặp nhau, không liên hệ với nhau là việc vô cùng dễ làm trên trường chính trị, nhưng thái độ đó không đưa chúng ta đến đâu hết.”

Tổng thống cũng nhắc lại lời ông cáo buộc là chuyện người Nga chen vào nội tình Mỹ xảy ra từ tháng Chín 2016, ngày ông Obama còn làm tổng thống, sao công tố viên Mueller không điều tra ông Obama, mà lại đi kiếm chuyện với ông.

Tổng thống viết tweet:
“The stories you heard about the 12 Russians yesterday took place during the Obama Administration, not the Trump Administration. Why didn”t they do something about it, especially when it was reported that President Obama was informed by the FBI in September, before the Election?

DỊCH:
“Chuyện 12 người Nga xảy ra dưới trào Obama, không xảy ra dưới trào Trump. Sao Obama không làm gì hết, đặc biệt là FBI đã báo cáo việc đó từ tháng Chín 2016, hai tháng trước ngày bầu cử.”
Tổng thống tin là cuộc gặp gỡ Helsinki mở đầu cho một giai đoạn cải thiện bang giao sớm được thực hiện qua nhiều cuộc thương thảo khác nữa. Ông cũng tin là sau cuộc đánh phá bất thành của ông, tổ chức NATO (Liên Phòng Bắc Âu) bỗng nhiên hiểu ông và yêu ông, đúng như câu tục ngữ Việt Nam, “yêu nhau lắm, cắn nhau đau.”

Trump kể lại với Tổng Thống Phần Lan Sauli Niinisto là từ sau ngày ông đại náo NATO đòi mọi quốc gia thành viên NATO trả nợ Mỹ, đòi rút Hoa Kỳ ra khỏi thành phần NATO, các quốc gia Đức, Anh, Pháp, ... đều đâm ra yêu ông.

Trump cảm ơn ông Niinisto ủng hộ lập trường ông chống NATO, vì NATO chống Nga. Tổng thống Phần Lan nói thật với Trump là ông không có quyền gì chống NATO, vì Phần Lan không phải là thành viên NATO.

Dư luận trong nước có vẻ không vui với việc làm của tổng thống, nhiều chính khách Cộng Hòa chỉ trích cuộc họp báo của tổng thống hơi nặng:

Nghị Sĩ Cộng Hòa Ben Sasse, tiểu bang Nebraska phổ biến bản tuyên cáo; ông viết, “Tại sao lại phiền trách Hoa Kỳ về việc thiếu giao tình Mỹ-Nga? Người Mỹ rất muốn có liên hệ tốt với người Nga, nhưng ông Putin và bọn côn đồ của ông ta phải chịu trách nhiệm về lối lấn chiếm liên bang.”

Dân Biểu Cộng Hòa Justin Amash phê bình cuộc họp báo của hai ông Putin và Trump là -dù có muốn có liên hệ tốt với người Nga, tuy nhiên không khí buổi họp báo nghe không thật tí nào cả.
Nghị Sĩ Cộng Hòa Jeff Flake, tiểu bang Arizona tweeted là Trump nói lên nhiều điều điếm nhục. Ông viết, “Tôi không hình dung được là có ngày tôi phải thấy một vị tổng thống Mỹ đứng cạnh tổng thống Nga để chỉ trích Hoa Kỳ.”

Nghị Sĩ Cộng Hòa Orrin Hatch, tiểu bang Utah, cùng phe với Trump, cũng chỉ trích, “Mọi cơ quan tình báo Hoa Kỳ đều nói là Nga chen lấn vào nội tình Hoa Kỳ, còn chối cãi gì nữa.”

Những chính khách Cộng Hòa khác đánh giá những phát biểu của Trump là “thái quá,” là “một sự ô nhục tuyệt đối” và giống như “thằng điên.” Một cựu chủ tịch của Ủy Ban Quốc Gia Đảng Cộng Hòa thậm chí nói Trump đã hành động như ông ta là một “vật sở hữu” bên cạnh “người quản lý” của mình.

Cuộc hẹn gặp tay đôi tại Helsinki không đem lại thay đổi nào cả -Trump và Putin vẫn thương nhau, và vẫn phủ nhận việc Putin giúp Trumg đắc cử, Thứ Trưởng Tư Pháp Rod Rosenstein vẫn truy tố 12 người Nga đánh cắp thông tin của đảng Dân Chủ để khai thác làm thay đổi cuộc bầu cử 2016, và các chính khách lập pháp thuộc đảng Cộng Hòa vẫn ... mần thinh.