Cử tri da mầu đi bầu trong mùa dịch

Cử tri phải xếp hàng khá lâu để vào phòng phiếu tại trường tiểu học Field Elementary ở thành phố Houston, Texas, hôm thứ Ba bầu cử sơ bộ, 3 tháng 3, 2020. Sự tham gia đông đảo là một trong các yếu tố giúp cử viên tổng thống Joe Bidenthắng tại Texas cùng với tám tiểu bang khác trong cùng ngày, gây bất ngờ cho đối thủ Bernie Sanders trong đảng Dân Chủ. Trong hình này không thấy Bác Nguyễn Đạt Thịnh. (Getty Images)

Bài NGUYỄN ĐẠT THỊNH

Ngày thứ Ba, mùng 3 tháng Ba, tôi đi bầu sớm để tìm hiểu về cử tri da mầu, trong lúc bệnh dịch Corona tạm ngưng, không còn những biến chuyển quan trọng nữa.
Thế giới đã ghi nhận được trên 3,000 người chết vì Coronavirus, và căn bệnh đã lan rộng trên khoảng 70 quốc gia, với 90,000 bệnh nhân. Tình hình kinh tế trở lại vững vàng hơn, nhờ giới ngân hàng quốc tế áp dụng những biện pháp chấn chỉnh.

Tại Mỹ con số ghi nhận được cuối tuần trước vẫn không gia tăng: trên 100 trường hợp nhuốm bệnh đang được điều trị tại 15 tiểu bang, con số 6 người thiệt mạng cũng không thay đổi trong những ngày cuối tuần.
Con số 3 người mệnh chung tại một nhà lão gần thị trấn Seattle khiến số người thiệt mạng lên đến 6 người. Cho đến nay số người bị con virus Corona giết đều tập trung tại tiểu bang Washington State; 4 trong số 6 người chết là thân chủ của nhà lão Life Care Center, vùng Kirkland -ngoại ô của thành phố Seattle. (Tính đến thứ Tư thì tổng số tử vong ở Mỹ đã lên ít nhất 11 người).

Viên chức chính phủ liên bang và tiểu bang Washington State đang nghiên cứu tình trạng ngừa bệnh, phòng bệnh tại các trường học, và những nơi công cộng như các chợ thực phẩm, nhà thương và các trung tâm thương mại.
Tại Oregon, hàng chục nhân viên tại Trung Tâm Y Tế Kaiser Permanente Westside ở Hillsboro đã được đưa vào trại điều trị sau khi tiếp xúc với bệnh nhân coronavirus ở đó. Họ được lãnh đủ số lương vẫn lãnh trong thời gian 14 ngày nghỉ để ngừa bệnh. Hiện đang có trên 100 người đang được điều trị tại 14 tiểu bang.
Một phụ nữ, cư dân Manhattan, vừa thăm viếng Iran trở về và lây bệnh Corona đang được điều trị; và một thanh niên -cư dân Florida- được phát hiện nhuốm bệnh- cũng đang được điều trị, mặc dù anh không tiếp xúc với người nào mang bệnh Corona.
Nói khái quát là chính phủ Mỹ đang làm chủ tình hình trong việc ngừa bệnh Corona, trong lúc chính phủ Trung Quốc cũng đang khuyến cáo công nhân trở lại nhiệm sở. Công nhân được hướng dẫn dùng ứng dụng trong điện thoại điện tử của họ để trắc nghiệm xem họ có đủ sức khỏe để làm việc trở lại hay chưa. Họ cũng có thể trắc nghiệm như vậy trước khi bước vào một nơi công cộng đông người như xe điện hầm, rạp hát, hay siêu thị.
Tờ nhật báo The New York Times phân tách công dụng của cái software đó, và khuyến cáo nên thận trọng trong việc sử dụng, vì sau cơn dịch Coronavirus, cảnh sát vẫn còn có thể đọc nhiều yếu tố khác trong cuộc sống của người sử dụng.

Cái software đó -được gọi là The Alipay Health Code- được công ty Ant Financial phổ biến tại Hàng Châu vài năm trước đây; công ty này là một chi nhánh công ty lớn e-commerce của nhà tỉ phú Tầu Alibaba.
Chính phủ Trung Quốc không tiết lộ công dụng của cái software The Alipay Health Code, là ngoài việc phát hiện tình trạng sức khỏe của người sử dụng, nó còn đọc được những nét đặc biệt về tâm linh và ưu tư chính trị.
Cô Maya Wang -một khoa học gia người Hoa- cho biết chính phủ Trung Quốc đã dùng cái phần mềm đó để giúp họ kiểm soát những người đến tham dự cuộc triển lãm the 2010 World Expo tại Thượng Hải, và Thế Vận Hội 2008.
Cô Wang nói, "Chính phủ Trung Quốc có nhu cầu tìm hiểu và phân loại để kiểm soát quần chúng, và dịch Corona là cơ hội tốt giúp họ kiểm soát mọi người dưới danh nghĩa kiểm soát sức khỏe.
Chính phủ Mỹ cũng sắp thử nghiệm về con virus Corona; tổng thống Trump cho biết chỉ trong tuần này chính phủ sẽ thực hiện vài ngàn cuộc thử nghiệm.

Bác sĩ Stephen Hahn cho biết nhiều công ty và phòng thí nghiệm tư nhân sẽ cộng tác để thực hiện cuộc thí nghiệm quan trọng đó.
Trong lúc thế giới bận tâm với con vi khuẩn, một nhóm gồm 7 quốc gia kỹ nghệ đang vận động một hội nghị quốc tế nhằm thúc đẩy sinh hoạt kinh tế thế giới trở lại năng động hơn, sau giai đoạn trì trệ vì nạn dịch Corona.
Nhà kinh tế đại tài Donald Trump tuyên bố, "My job is to protect American patients." (Việc của tôi là bảo vệ bệnh nhân Mỹ."
Quả là một câu tuyên bố lịch sử, mà tôi có cơ may tìm hiểu bằng cách đến một phòng phiếu để bầu sớm, bầu đảng cử. Trong một phòng phiếu tại Houston vào lúc 1 giờ trưa ngày thứ Ba, tôi đứng xếp hàng trong một hàng dài khoảng 200 người.
Người đứng trước tôi là một lão ông 80 tuổi, người gốc Việt; chúng tôi nói chuyện vui vẻ; ông cụ bị tật yếu đầu gối nên đem theo một cái ghế để có thể ngồi nghỉ chân, vài phút lại đứng dậy xách ghế xê dịch vài thước trong hàng người khá dài.

Khoảng mỗi mươi, 15 phút, lại có một nhân viên trong phòng phiếu ra hỏi chúng tôi xem có ai bầu danh sách Cộng Hòa không, vì những cái máy bầu các chính khách Cộng Hòa trống, không cần phải xếp hàng.
Trong nửa tiếng đồng hồ chờ đến phiên mình, tôi chứng kiến hai cặp vợ chồng (bốn cử tri) được vượt hàng vì họ bầu Cộng Hòa.
Tôi bầu Dân Chủ; ngoài các chính khách liên bang, tôi còn chọn bầu Dân Biểu Hubert Võ và luật sư David Vương. Tôi có ý tìm thêm chính khách địa phương người gốc Việt nhưng chỉ tìm được hai vị này.
Đứng xếp hàng trước ông bạn gốc Việt là hai nữ cử tri Mỹ Đen, và sau lưng tôi là một đoàn người trẻ, da hơi ngăm ngăm, có thể là người gốc Mễ.

Cuối cùng, tôi cũng vào được trong phòng phiếu, đứng trước một cái máy tương đối giản dị, và nghe một cô thiện nguyện viên hướng dẫn cách sử dụng; tôi hoàn tất bổn phận công dân chọn người lãnh đạo từ cấp tổng thống xuống đến cấp dân biểu tiểu bang, viên chức giáo dục tại các khu học chánh.
Trở ra xe, tôi đi ngược lại hàng người cử tri da mầu đang kiên nhẫn đứng chờ để bầu các chính khách Dân Chủ; một cô thiện nguyện viên gốc Việt đang rao hỏi tìm những cử tri bầu Cộng Hòa, mời họ đi theo cô thẳng vào phòng phiếu, không cần xếp hàng.
Tôi cư ngụ tại thành phố Houston, thuộc tiểu bang Texas -từ nhiều năm cử tri Texas vẫn bầu Cộng Hòa; cuộc chuyển hướng chính trị năm nay đối với tôi rất quan trọng, mặc dù tôi chưa bao giờ nhận trợ cấp xã hội.
Âu cũng là một niềm vui.