Comey đạp trúng bãi lớn trong vụ email Clinton

Giám Đốc FBI James Comey trong một cuộc họp tại Bộ Tư Pháp. (Mark Wilson/ Getty Images)

HOA THỊNH ĐỐN - Vài ngày sau khi Giám Đốc FBI James Comey điều trần tại Quốc Hội, các ký giả chuyên điều tra chính trị tại thủ đô Hoa Kỳ đã tìm ra những lỗi lầm của ông Comey, và những lỗi lầm này không là sơ suất nhỏ. Uy tín liêm chính của ông đã bị lung lay vì mấy lỗi này, không chỉ trong vai trò giám đốc của FBI mà còn là một công tố viên có thành tích ngay thẳng từ nhiều năm trước.

Những lỗi lầm đó cũng giúp cho Tổng Thống Donald Trump có lý do để cách chức ông Comey vào ngày thứ Ba.

Trong tuần qua, ông Comey từng nói trước Thượng Viện rằng ông từng cảm thấy “buồn nôn nhè nhẹ” khi nghĩ rằng việc làm của mình có thể có ảnh hưởng đến kết quả bầu cử năm 2016.

Thế nhưng những điều mới được tiết lộ vào ngày thứ Ba cho thấy cuộc điều trần của ôngvào ngày thứ Tư tuần trước, ngày 3 tháng 5, không chỉ có sự gian dối, mà còn có thể làm cho ông cũng như những ai bị ảnh hưởng có thể buồn nôn nặng hơn nhiều. Sự tiết lộ này đang gây hại cho uy tín từng được xem là liêm chính của ông Comey và cho lời biện hộ rằng ông không cố ý gây ảnh hưởng đến cuộc bầu cử tổng thống.

Các viên chức giấu trên thuộc cơ quan FBI của ông Comey đã tiết lộ với cơ sở truyền thông ProPublica rằng ông Comey đã nói không chính xác trong cuộc điều trần. Sau khi ProPublica đưa tin này đến công chúng, các nhật báo khác, kể cả tờ Washington Post rất có uy tín tại Hoa Thịnh Đốn đã kiểm chứng và rồi cũng cho biết: ông Comey không nói đúng sự thật trong cuộc điều trần trong tuần qua về cuộc điều tra của FBI nhắm vào bà Hillary Clinton.

Giám Đốc FBI Comey từng được ghi nhận nói trước Quốc Hội hai điều như sau:
- Bà Huma Abedin, một phụ tá cao cấp của bà Clinton, “đã chuyển hàng trăm và hàng ngàn thư email” từ máy chủ cá nhân của bà Clinton đến cho ông Anthony Weiner, một cựu dân biểu liên bang và cũng là chồng của bà Huma Abedin. Sự việc chuyển thư này là “một thông lệ” để cho ông Weiner có thể in ra bản giấy cho bà Clinton, và...

- Những thư email này chứa đựng những thông tin mật.
Thế nhưng tường thuật của báo ProPublica cũng như của tờ Post đều cho thấy lời khai của ông Comey đã không đúng sự thật cho điều đầu tiên, và điều thứ nhì đã không minh bạch vì chỉ có một số thông tin chỉ được xem là “mật” sau này mà thôi, chứ lúc được chuyển thì chưa được liệt kê là “mật” và những email khác là thư điện tử thông thường.

Theo tiết lộ của những người làm việc trong cuộc điều tra của FBI liên quan đến thư email của bà Clinton, họ nói rằng cả hai điều mà ông Comey từng khai báo trước Quốc Hội đều không chính xác.

Cuộc điều tra của các nhân viên FBI từng cho thấy rằng bà Huma Abedin có thỉnh thoảng chuyển email cho chồng để ông ta in ra bản giấy, thế nhưng con số thư đó rất ít, không phải “hàng trăm và hàng ngàn” như lời của ông Comey, và hành động của bà Huma Abedin cũng không phải là “một thông lệ” như lời của giám đốc của cơ quan điều tra liên bang FBI.

Những điều không đúng nói trên không phải là “những chuyện nhỏ” trong nhiều chi tiết mà ông Comey đã khai trước Thượng Viện. Hai điều đó đã trở thành tin với hàng tít lớn trên nhiều nhật báo tại Hoa Kỳ trong tuần qua, kể cả trên báo Washinton Post.

Hai chi tiết đó nằm trong những điều mà ông Comey muốn nêu ra, nhằm bênh vực cho quyết định công bố những thư email mới của bà Clinton đúng 11 ngày trước ngày bầu cử tổng thống vào đầu tháng 11 năm ngoái. Trước những câu hỏi từ các chính khách Dân Chủ, về lý do tại sao ông lại công bố những email đó, thì ông Comey từng trả lời rằng nội dung của những email cho thấy tầm nghiêm trọng của sự khám phá của FBI và vì thế cần được nói cho công chúng biết.

Đảng Dân Chủ cũng như bà Clinton từng tố cáo ông Comey, về việc ông đã thông báo có một cuộc điều tra chưa kết thúc của FBI đúng vào thời điểm sắp đến ngày bỏ phiếu, là hoàn toàn vô nghĩa, quá bất thường, và chỉ nhằm gây bất lợi cho bà Clinton trước đối thủ Donald Trump, đưa đến kết quả đắc cử của ông Trump.
Trong một lời phát biểu thẳng thắn trong tuần qua, sau khi nghe ông Comey điều trần tại Quốc Hội, bà Clinton nói rằng bà đã có thể đắc cử tổng thống nếu cuộc bỏ phiếu diễn ra vào ngày 27 tháng 10, tức là một ngày trước khi ông Comey tuyên bố có cuộc điều tra của FBI mà nay người ta lại thấy có những lỗ hổng trong lời biện hộ của ông Comey.

Ông Comey rất muốn bênh vực cho quyết định công bố cuộc điều tra của FBI vào năm ngoái, vì ông đã tạo uy tín là một viên chức cao cấp không đi theo bất cứ một bè phái chính trị nào, và luôn luôn là một viên chức công lực làm việc có hiệu quả.

Cũng vì từng có uy tín như vậy, nên mặc dù là một đảng viên Cộng Hòa, ông Comey vẫn được Tổng Thống Barack Obama cất nhắc vào chức giám đốc FBI năm 2013. Từ đó ông bị cả hai đảng phê phán, một dấu hiệu cho thấy ông không đứng về phe nhóm nào. Chẳng hạn trong năm 2016 ông bị Cộng Hòa chỉ trích vì không truy tố bà Clinton vào mùa hè năm đó, và rồi sau đó ông bị Dân Chủ la ó vì vụ tiết lộ cuộc điều tra thư email của cặp vợ chồng Abedin-Weiner.

Rồi mới đây, chính Tổng Thống Trump bày tỏ sự không hài lòng, khi biết ông Comey đã thông báo rằng FBI đang điều tra những mối quan hệ giữa ban tranh cử của ông Trump với người Nga.

Từ trước đến nay hầu hết ý kiến từ hai đảng chính trị là ông Comey làm việc với tinh thần không theo bè phái chính trị. Thế nhưng giờ đây người ta lại thắc mắc về khả năng của ông. Làm sao ông lại quá sai lầm, không nhìn ra những chi tiết không đúng sự thật, mà lại dám tuyên bố trước công chúng những chi tiết không đúng mà tưởng là đúng đó, gây ra những hậu quả chính trị quá tai hại.

Giám Đốc James Comey có thể được khen là người liêm chính, làm việc theo đúng quy luật. Nhưng vấn đề mà báo chí đang nêu ra là ông đã suy xét sai lầm, không nhận ra những sự kiện không đúng sự thật, trong khi ông lại là viên chức cao cấp nhất trong ngành điều tra của Hoa Kỳ.