Chuyện kinh phí rùng rợn của 12 sân đấu World Cup 2018 bên Nga

Bài THANH NGUYỄN

Qua năm 2018, khi tất cả những đội tuyển quốc gia của toàn thế giới đã loại nhau ra để chỉ còn 31 đội, kết hợp với đội Nga được miễn đấu vòng loại vì là nước gia chủ, để có đủ 32 đội đấu vòng 32 sơ khởi thì tất cả các trận sẽ tuần tự diễn ra ở 12 sân đấu.

Từ năm 2010 khi FIFA tổ chức bỏ phiếu bầu xem ai trúng thầu cho năm 2018 và ai trúng thầu cho năm 2022 thì thoạt đầu người ta nhao nhao về trường hợp Nga trúng thầu, ám chỉ là đám đại diện các hiệp hội bóng đá thế giới có lá phiếu trong tay “phải có cái gì đấy khá mờ ám thì Nga mới trúng thầu” cho năm 2018!
Mối nghi hoặc đó lại còn mạnh hơn đối với trường hợp xứ Qatar trúng thầu cho năm 2022. Và vì nước đầu mỏ Qatar nhỏ xíu, từ khí hậu đến hạ tầng cơ sở phục vụ bóng đá hầu như chẳng có gì cho nên thiên hạ lại nhao nhao, xoáy mũi dùi vào Qatar, nhất là đối với việc xứ này sử dụng công nhân nước ngoài trong những điều kiện mà giới quan sát quốc tế cho là tệ hại.

Riết rồi chuyện này chuyện kia diễn qua ngày qua ngày, đến một lúc hầu như chẳng còn ai để ý gì đến vụ World Cup bên Qatar mà quay lại với nước Nga vì World Cup 2018 thì cũng chỉ còn hơn sáu tháng nữa, rất cận kề!


Sân Krestovsky ở Saint Petersburg trong hình chụp ngày thứ Tư, 14 tháng Sáu, 2017. Sân này sẽ là một trong 12 sân dành cho giải World Cup 2018. Kinh phí xây sân đã tăng từ $415 triệu lên đến $1 tỷ Mỹ kim. (Buda Mendes/ Getty Images)

Vậy thì trong ngày thứ Năm, báo chí Âu châu đưa tin tình trạng xây dựng 12 sân đấu ở bên Nga và tình hình nói chung, xét về mặt chi phí xây cất là cả một chuyện rùng rợn! Ta hẵng cứ bắt đầu với sự thể là trước khi đến kỳ World Cup 2022 bên Qatar thì cho đến nay kỳ World Cup 2018 bên Nga được kể như cái World Cup tốn kém nhất từ xưa đến giờ!

Tốn kém thế nào mà bảo là “rùng rợn”? Cỡ này:
Trong số 12 sân đấu thì cho đến nay phí tổn cho 11 sân đã vượt chi phí dự trù lúc ban đầu là $100 triệu Mỹ kim, mỗi sân! Khi bỏ thầu thì Nga báo cáo với FIFA chi phí xây cất 12 sân đấu là $2.8 tỷ Mỹ kim.

Một trong các sân đấu đó là sân Krestovsky ở Saint Petersburg với kinh phí dự trù ban đầu là $415 triệu Mỹ kim. Nó được khởi công vào năm 2007, dự kiến hoàn tất năm 2008, nhưng phải dời lại qua năm 2011 mà rồi vẫn trì trệ cho đến 2016 để rốt cuộc chỉ được mở cổng cho khán giả vào xem trong năm 2017 này!

Từng ấy thời gian trì hoãn thì chi phí hẳn phải có khác đi, phải không nào? Khác cỡ bao nhiêu? Từ cái giá ban đầu là $415 triệu, nó đã lên đến $1 tỷ!

Nhưng tổ chức chống tham nhũng NGO của mấy nước Bắc Âu đã cho rằng đâu phải chỉ có cái sân đấu không thôi? Phải có cả hệ thống hạ tầng cơ sở đi theo sân đấu. Bởi thế mà nhóm NGO cho rằng kinh phí cho cái sân Krestovsky và hệ thống hạ tầng cơ sở đi theo đã nuốt hết không dưới $3 tỷ!

Con số đó có nghĩa là riêng cho một cái sân ở Petersburg không thôi, chi phí đã vượt lên trên chi phí dự tính lúc ban đầu cho cả 12 sân khi Nga bỏ thầu với FIFA! Tờ báo của hiệp hội bóng đá Na Uy cho rằng đầu đuôi của việc kinh hpí nhảy vọt đó không có gì khác hơn là tệ nạn tam những bên Nga! 

Người ta ước tính là tính theo đầu khán giả đi xem kỳ World Cup 2014 ở Brazil thì nay mai chi phí xây dựng các sân đấu bên Nga, cũng tính theo đầu khán giả, là cao hơn gấp đôi! Cho đến kỳ WC bên Qatar thì Nga sẽ là nước tổ chức WC tốn kém nhất từ xưa đến giờ!

Vẽ họa đồ thiết kế cho sân Krestovsky là một ông người Nhật. Ông này tưởng sẽ có ngày được bước chân vào xem công trình do mình thiết kế, ai dè người ta triển hạn thi công khiến ông ta qua đời đã gần mười năm nay!
Có cái hay là cạnh đấy thì nhờ các hiệp hội bóng đá Na Uy, Thụy Điển, Iceland và Đan Mạch báo động, vừa mới đây FIFA nó mới biết là Nga sử dụng nhân công Bắc Hàn trong những điều kiện lao động vi phạm nhân quyền!
Và cạnh cái hay đó còn có thêm cái lạ là không thấy tay lãnh tụ Kim Jong Un bên Bình Nhưỡng dọa dẫm cho Nga ăn hỏa tiễn với đầu đạn nguyên tử do đối xử tệ hại với công dân Bắc Hàn đi lao động ở xứ người!

Mấy hôm trước đây, báo chí Âu châu đưa tin là công nhân Bắc Hàn lao động cực khổ bên Nga lại còn phải trích tiền lương ra gửi về tổ quốc để “đóng góp vào sự nghiệp chung”!

Vậy thì Kim Jong Un đâu còn lý do gì để mà khiếu nại? Chỉ có cỡ Vladimir Putin thì họa chăng mới trị được loại Kim Jong Un. Nếu một bên khiếu nại thì bên kia chỉ việc dọa, “Thắc mắc khiếu nại thì ông đuổi hết bọn nó về lại Bắc Hàn, coi xem ở đâu sướng hơn đâu”!