Chết vì động đất cũng khó như chết vì bị em bé bắn

25 năm sau ngày động đất. Hình trên được chụp sau cơn địa chấn Loma Prieta năm 1989 tại San Francisco. Hình dưới là cùng khu phố được chụp năm 2014. (Getty Images)

Cách thức giữ cho nhà và bản thân được an toàn trong động đất

Nỗi lo lắng về một trận động đất là điều dễ hiểu. Mới đây một chuyên gia hàng đầu về địa chấn đã dùng hành động bắn súng để nói rằng đường đứt gãy địa chất San Andreas ở Nam California “khóa, lắp đạn, và sẵn sàng bắn.”

Nhưng các chuyên gia cũng nói rằng điều quan trọng là phải biết nhìn vào toàn cảnh: Xác suất tử vong trong một trận động đất lớn thực ra là khá thấp. Mới đây tại Hội Nghị Địa Chấn Quốc Gia ở Long Beach, nữ chuyên gia về động đất Lucy Jones nói, “Xác suất thiệt mạng vì bị một em bé bắn thì cũng ngang bằng với xác suất tử vong trong một trận động đất.”

Bà Jones kêu gọi mọi người đừng bị quá khiếp sợ một trận động đất trong tương lai, mà hãy biết rằng họ có mức xác suất rất cao là sẽ sống sót được. Chính vì vậy, điều quan trọng là cố gắng hết sức để làm cho ngôi nhà của bạn không bị động đất tàn phá, và giữ cho tủ sách đừng sập xuống giường, và giữ cho ngôi nhà đừng bị trượt ra khỏi nền móng.

Bà Jones nói rằng nguy cơ thiệt mạng trong một trận động đất ở California nằm ở mức là 40 trường hợp tử vong mỗi năm, tính trong vòng một thế kỷ.

Tỷ lệ đó cũng bằng với số lượng những người Mỹ bị bắn bởi những em bé mới chập chững đi trong năm 2015, với tỷ lệ là mỗi tuần một lần có người bị bắn như thế, theo một bản tin trên nhật báo Washington Post cho biết.

Điều đó được so sánh như thế nào với nguy cơ thiệt mạng vì bị sét đánh? Người Mỹ bị sét đánh chết có một mức xác suất cao hơn so với chết vì động đất, mỗi năm có khoảng 75 thiệt mạng vì bị sét đánh, theo bà Jones cho biết.

Ở Nam California, số người thiệt mạng trong những vụ thiên tai liên quan tới mưa, chẳng hạn đất sạt lở, lũ lụt và những dòng nước cuốn mảnh vỡ rác rưởi, là nhiều hơn so với những người chết trong các trận động đất.
Nguy cơ bị sát hại là như thế nào, so với nguy cơ tử vong trong một trận động đất?

Nói cách khác, nguy cơ thiệt mạng trong một trận động đất là không cao hơn tỷ lệ 1 người trong 20,000 người. Mức rủi ro bị giết chết trong một vụ tai nạn giao thông là bao nhiêu? 1 người trong 100 người.
Tại sao người ta có thể cảm thấy khiếp sợ là điều dễ hiểu: chúng ta sợ sự ngẫu nhiên. Bà Jones nói, “Có là một sự kiện thực tế là bạn không thể nào dự đoán được, và bạn không biết khi nào điều đó sẽ xảy ra.”
Sau đây là một số lời khuyên từ EarthquakeCountry.org. để giúp cho bạn và gia đình của bạn được an toàn hơn:

- Hãy tới một cửa hàng cương liệu và tìm những dụng cụ mà bạn cần để gắn chặt các kệ sách vào tường, máy truyền hình vào bệ đỡ, và lò vi ba vào bàn. Có những người đã bị thiệt mạng trong những trận động đất trước đây sau khi lò vi ba và máy truyền hình rớt trúng.

- Hãy loại bỏ bất cứ thứ gì có thể rớt xuống giường của bạn, chẳng hạn như những khung sườn nặng, hoặc các tủ sách. Đừng sử dụng kính để lộng những tấm ảnh treo ở hành lang.
- Hãy dời giường của bạn xa ra khỏi các cửa sổ, vì cửa có thể bể và cắt vào bạn.
- Bạn làm chủ một ngôi nhà ư? Hãy thuê một chuyên viên về nền móng tới xem có việc gì cần phải làm không. Chẳng hạn như gắn chặt ngôi nhà của bạn vào nền móng, để cho nhà không bị trượt ra khỏi móng trong một trận động đất. Một công việc trang bị thêm cho ngôi nhà, bây giờ phải tốn mất $4,000, có thể ngăn chặn một công việc sửa chữa gây tốn kém $400,000 sau trận động đất.

Ống khói là một mối nguy cơ nổi bật trong những trận động đất, vì khi đất rung chuyển thì những cục gạch văng ra khỏi ống khói. Một số chuyên gia nói rằng cách thức an toàn nhất là loại bỏ các ống khói.

- Trong một trận động đất, hãy ngồi xuống sàn nhà, che cổ và đầu bằng hai bàn tay của bạn, và chui vào bên dưới một cái bàn mà chờ cho qua cơn động đất!

Các chuyên gia nói rằng việc chạy ra khỏi nhà không phải là một ý tưởng tốt, vì phía bên ngoài của một tòa nhà là một trong những nơi nguy hiểm nhất là khi những đồ vật rớt xuống.

Chuyện gì xảy ra nếu bạn không thể chui vào dưới bàn giấy? Cúi càng thấp càng tốt, bảo vệ đầu và cổ của bạn, và tránh xa khỏi các cửa sổ hoặc những đồ vật khác có thể rớt trúng bạn.

- Trên một cái giường: Cứ ở lại trên đó, bảo vệ đầu của bạn bằng một cái gối. Các chuyên gia khuyên đừng nên chạy, vì dễ bị cắt bởi kính bể trên sàn nhà.

- Trong một tòa nhà cao tầng: Hãy sụp xuống, che người lại, và cứ chờ. Tránh xa các cửa sổ. Đừng sử dụng thang máy.

- Trong một rạp hát hoặc sân vận động: Hãy ngồi yên trên ghế, hoặc ngồi sụp xuống sàn giữa các hàng ghế, và bảo vệ đầu, cổ và cánh tay. Đừng tìm cách rời khỏi đó cho đến khi hết động đất .

- Trong một cửa hàng: Hãy sụp người xuống và núp dưới bất cứ cái gì có thể che chở cho bạn, chẳng hạn như một chiếc xe đầy hàng, hoặc bên trong các kệ quần áo. Nếu bạn cần phải di chuyển ra khỏi những vật nặng trên các kệ cao, trước hết hãy ngồi xuống sàn và bò một khoảng cách ngắn nhất rời xa khỏi chỗ đó.
- Ở ngoài trời: Hãy di chuyển đến một khu vực trống trải, nếu bạn có thể làm điều đó một cách an toàn. Hãy tránh các đường dây điện, cây cối, những tấm bảng hiệu, các tòa nhà và xe cộ.

- Gần bờ biển: Nếu động đất dữ dội kéo dài 20 giây hoặc lâu hơn, hãy đi lên chỗ đất cao để phòng ngừa sóng thần ập vào. Hãy đi hai dặm vào phía trong đất liền, tới chỗ cao 100 bộ trên mực nước biển. Đừng chờ đợi một lời báo động, cứ bắt đầu đi. Và đừng lái xe, để tránh bị kẹt xe.
- Chuẩn bị đồ đạc: hãy đóng gói thực phẩm, nước, thuốc men, và những thứ khác mà bạn sẽ cần dùng trong ít nhất là 72 giờ, và thậm chí có thể lâu hơn nữa.
- Hãy xem xét việc luôn luôn đổ đầy một nửa hoặc ba phần tư bình xăng chiếc xe của bạn. Điện cúp sẽ làm cho bạn không thể kiếm được nhiên liệu.
- Hãy có sẵn trong nhà một số tiền mặt, trong đó có những loại tiền giấy có mệnh giá nhỏ.