California có nguy cơ bị núi lửa phun trào nham thạch

Đỉnh núi Shasta trong một ngày có vầng mây lạ. (Getty Images)

Trong một phúc trình được công bố rộng rãi mới đây, các nhà nghiên cứu nói rằng gần 200,000 người sinh sống, làm việc và hàng ngày qua lại vùng núi lửa nguy cơ hoạt động tại tiểu bang California.
Phúc trình ước tính núi lửa có thể hoạt động đến 16% trong vòng 30 năm tới, và tác động của nham thạch phun trào có thể sẽ lan ra xa khu vực địa phương và ảnh hưởng đến cơ sở cung cấp điện, liên lạc viễn thông, nước sinh hoạt, hệ thống giao thông vận tải.

Cuộc nghiên cứu này nhằm xác định đặc điểm dân số, cơ sở hạ tầng, các tài nguyên, nguồn lực kinh tế do Tổ Chức Khảo Sát Địa Chất Hoa Kỳ thực hiện, phối hợp với văn phòng Dịch vụ khẩn cấp của thống đốc California.

Bà Margaret Mangan, khoa học gia đại diện của Đài Quan Sát Hoạt Động Núi Lửa California tại vùng Vịnh Menlo Park nói rằng Đài Quan Sát sử dụng các máy cảm biến để khám phá các dấu hiệu cho thấy núi lửa có thể phun trào.

Bà nói với hãng thông tấn AP, “Mục đích của chúng tôi khi công bố phúc trình này ở mức độ rộng khắp toàn tiểu bang để mở đầu cuộc nghiên cứu về khả năng xảy ra sự tàn phá khi núi lửa hoạt động.”
Các nhà nghiên cứu xác định mối nguy hiểm càng cao khi mối đe dọa không được ai chú ý như các vụ cháy rừng, động đất, lụt lội và đất chùi vốn xảy ra thường xuyên. Có ít nhất 10 vụ núi lửa phun trào trong 1,000 năm qua xảy ra tại Lassen Peak ở Bắc California từ năm 1914 đến năm 1917.
Lassen là một trong 8 núi lửa tại các địa điểm đồi núi thấp cao của tiểu bang được xác định có mối đe dọa rất cao, cao và cả trung bình.

Các núi lửa đáng sợ nhất trong nhóm trên gồm Shasta tuyết phủ trắng ở vùng đỉnh giống ngọn tháp nhìn về biên giới Oregon và vùng núi lửa Long Valley ít được để ý đến tọa lạc tại vùng đất basin chu vi 20 x 10 dặm đã xảy ra vụ nổ thảm khốc khoảng 767,000 năm về trước tại mạn phía đông của Yosemite National Park hiện nay.

Khu vực này quy tụ 2 nhóm dân số lớn nhất nằm trong khu vực núi lửa, với gần 104,000 chung quanh núi Shasta và hơn 63,500 chung quanh bốn núi lửa vùng Long Valley.

Đã có thêm hàng ngàn người nữa sinh sống gần các khu vực núi lửa khác, theo phúc trình này và thêm rằng việc xác định số cư dân sinh sống có thể tác động đến nhiều yếu tố khác chẳng hạn như hàng triệu du khách và nhiều công viên quốc gia và công viên tiểu bang.

Xa hơn nữa, khoảng từ 500 đến 1,000 chuyến bay của các phi cơ thương mại trên vùng núi lửa California mỗi ngày, hoạt động này có thể bị ảnh hưởng vì tro bụi phun trào nguy hiểm cho các động cơ của phi cơ.
Phúc trình trên cũng đặt ra nguy cơ có thể làm gián đoạn hoạt động của các cơ sở công quyền và dịch vụ, gồm 162 trường mẫu giáo và tiểu học, 45 đồn cảnh sát, 179 trạm cứu hỏa, 95 bệnh viện, và các xa lộ dài hơn 2,800 dặm trong nội vi vùng bị núi lửa đe dọa. Tương tự như vậy, hệ thống sông ngòi California và hệ thống phức hợp, kho dự trữ, nguồn phân phối nước có thể bị đe dọa cùng với mùa màng, gia súc và gỗ.

Cùng với Shasta, Lassen và Long Valley, còn 5 địa điểm khác nằm trong danh sách của đài quan sát gồm núi lửa Medicine Lake ở Siskiyou và các quận Modoc; núi lửa Clear Lake ở quận Lake cách San Francisco khoảng 90 miles tương đương 145 kí lô mét về phía bắc. Núi lửa Coso ở mạn đông Sierra Nevada và vùng cuối phía bắc sa mạc Mojave, Ubehebe Craters ở công viên quốc gia Death Valley National Park, và Salton Butteso phía đông nam của tiểu bang.

Tính tổng cộng, các vùng tiểu bang bị núi lửa đe dọa rộng 22,000 dặm vuông, tương đương 56,980 kí lô mét vuông bao trùm 17 quận và 14 thành phố lân cận.